làstima , nf, nm: làstimu Definizione
su lastimare, genia de sentidu chi si provat po s'àteru tenendhondhe cumpassione, agiummai coment'e provandho sa matessi pena de s'àteru
Sinonimi e contrari
cumpascione,
dolu,
piaidade
/
lamentu
Modi di dire
csn:
fàghere làstima = fàghere proare dolu; làstima de… (+ nm.) = genti o cosa bona meda ma andada mali, pérdia; làstima a… (+ vrb.) = (nau in suspu) mellus aici; ghetare làstimas = fai làstima, chesciaisí, tzerriai po dolori
Frasi
isperu chi s'atítidu agatit làstimu assumancus in su celu! ◊ mi faiat una làstima, cussu, sempri tristu che sa noti! ◊ sas dólimas l'ant reduidu a nudha: faghet finas làstima a su cane ◊ si ischiaizis sa pista, faghet làstima a bois e a mie ◊ l'acumpanzamus a s'interru cun làstimas e dolu ◊ Gesús ndi at tentu làstima biendidhu prenu de sàngia e de guronis ◊ de làstima su coro mi at segadu su lu bídere gai in tristura ◊ sos funnos comente est colatu su focu si fint fortzicatos ghetanne làstimas chi pariant de criatura ◊ che apo pérdiu su tacone de custos botinos, ma mi paret làstimu de dhos arrimare! ◊ làstima ndhe apat Deus me in su chelu!
2.
me is comunus intraus a làstima, nosu, a su timi timi, parit ca is àterus funt is meris
3.
e andhe làstima de zòvanu andhadu male! ◊ ita làstima de capedhu, chi dh'emu tentu dèu! ◊ làstima de pira fuliada, cue! ◊ làstima de olia, frundhida in campu pro no tènnere chie ndhe la collire! ◊ ih, ita làstima de picioca sena de bratzus! ◊ ite làstima de pilos chi bos ndhe sezis seghendhe!…(G.Raga)
4.
làstima a los pèrdere cussos cumpanzos chi ti che trazant a fàghere male!…
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
pitié,
compassion,
douleur,
peine
Inglese
pity,
grief
Spagnolo
lástima
Italiano
pietà,
compassióne,
compianto
Tedesco
Mitleid.
sentídu 1 , pps, agt: sentiu 1 Definizione
de sentire; nau de ccn., fintzes chi est oféndhiu, primmau po calecuna ofesa, chi no istat bene de salude / èssere sentida = (nau de fémina príngia) chi megat de iscendiai, dhi funt cumentzendu is doloris, est cumenciandho a s'illibbertare
Sinonimi e contrari
lastimadu
/
pispinnidu,
sentinau,
tristu
/
annicadu,
impubusau,
pirmatu
Frasi
si est sentidu male ◊ ma l'apo sentidu, mih, a pèrdere cussa bella cunzuntura! ◊ l'apo sentidu cussu fiore chi mi che est sicadu! ◊ no mi ch'essint mai dae grima, ca sas anzones meressint sentidas! ◊ ca dh'at sentiu est aberus: fiat prangendi a corrinus po s'amigu mortu!
2.
luna de martzu, sentia mi pares tropu, istasera! (A.Casula)◊ ses sentia ca no as incantau a nemos chin sa passione tua ◊ custu est animali sentiu: ita at a tènniri? ◊ su pobidhu fiat totu sentiu chi no bolliat mancu cenai!
Traduzioni
Francese
plaint,
regretté,
vexé
Inglese
regretted,
resented,
resentful
Spagnolo
compadecido,
resentido
Italiano
compianto,
risentito
Tedesco
beweinen,
beleidigt.
téju , nm: teu,
tezu Definizione
prantu istremau po una persona morta; fintzes genia de lamentu chi paret no acabbet prus, a ifadu; in carrasegare, prantu e càntigu po Zorziganneta (su mamutzone chi bogant in giru)
Sinonimi e contrari
atítidu,
rea
Frasi
sas feras pro sa sarda disastrura faghent su teu a s'úrulu mortale ◊ a pilu isoltu comintzat su teu a úrulu, porosu, isconsoladu (P.Casu)◊ candho fint remunidos a fiotu ant fatu su teu pro su mortu ◊ po prangi is binti mortus, in dónnia domu si fut pesau su teu
2.
sas ranas intro de sas tuedhas de su ribu sont pesandhe unu teju
Terminologia scientifica
sntz
Etimo
ltn.
taedium
Traduzioni
Francese
complainte funèbre
Inglese
grief,
funeral moan
Spagnolo
canto fúnebre
Italiano
compianto,
laménto fùnebre
Tedesco
Trauerklage.