abbizósicu, abbizósu , agt Definizione
chi est de abbizu, chi si acatat de totu, chi istat a s'avértida, a origas allutas, atentu po bíere o intèndhere totu
Sinonimi e contrari
abbizaghe,
avillante
/
abbistu,
billanti
Frasi
tenzo unu cane abbizósicu ◊ tue, fizu de su pópulu, ses semper abbizósicu ◊ su sindhacau bi fit, ma fit abbizósicu solu pro fàchere pacare sa tèssera! ◊ mancari abbizósicu in medas fainas, no ischio nemmancu cantu fachiat tres punzos de casu a mesupetza s'unu ◊ su cane miu prus abizosu si est dau a zannire coment'e pesàndheche a sirvone
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éveillé,
adroit,
diligent
Inglese
awake,
weary person ready ??
Spagnolo
avisado
Italiano
désto,
accòrto,
sollécito
Tedesco
aufgewegt,
umsichtig,
rasch.
allútu , pps, agt Definizione
de allúere; chi est tenendho a fràmula, abbruxandho; nau de unu, chi est bene faendho atentzione, ispiritosu, abbistu / portai allutus is ogus, is origas = èssere cun sos ogros abbertos bene, allutados, abbaidendhe cun atentzione, èssere iscurtendhe bene
Sinonimi e contrari
inchesu
/
abbillu,
abbistu,
allutadu,
ispibillu
| ctr.
istudau,
moltu
Frasi
su fogu at allutu ◊ sa lampadina no bi at allutu ◊ aiseta, za no est mancus sa Cúria alluta, no! ◊ is piciochedhus ant allutu su fogu
2.
s'oghiada lègia de Federicu dh'iat allutu
3.
s'ant a fai sinnalis po si collunai, ma bosatrus aturai allutus! ◊ fei atentzioni e siais allutus, poita no iscieis candu at a èssi própriu cuss'ora (Ev)◊ cussa cristiana mi parit alluta meda ◊ est piciochedhu allutu, lestru de cumprendóniu
Cognomi e Proverbi
smb:
Alluttu
Traduzioni
Francese
allumé,
habile,
adroit
Inglese
lighted,
sharp
Spagnolo
encendido,
ardiente,
despierto
Italiano
accéso,
ardènte,
désto
Tedesco
brennend,
wach.
ischídu 1 , agt, nm: ischitu 1,
iscidu,
issidu,
schidu Definizione
chi o chie est a ogos apertos, giaendho atentzione, chi no tenet sonnu; genia de sonu, de moida o àteru chi giaet a ischire o po giare a ischire ccn. cosa
Sinonimi e contrari
ischidadu
/
abbillu,
abbistu,
speltu
/
ischimuzu,
istrepitzu
| ctr.
dormiu
Frasi
a babbu e a mamma los pinto chin sa fantasia, ischidu o dromiu ◊ a iscidu e a drommiu s'amori miu est netu ◊ sa poesia sendhe ischidu ti faghet sonniare ◊ si la colat ischidu totu note ◊ chin sos ocros tancaos, ischidu ti pessabo sonniandhe! (F.Satta)◊ aperie is ogos e manteniebbosi issidos ca no issís canno est su tempus
2.
caminaiat chentza fàghere ischidu, che un'umbra ◊ is canis tzaulendu faint iscidu ◊ sonandhe sas càmpanas si dat ischitu po sas funtziones de crésia ◊ fachítemi ischitu si cras andhates a Núgoro ◊ cussu cane faghet ischidu pro donzi pisighinzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éveillé
Inglese
awake
Spagnolo
despierto
Italiano
désto
Tedesco
wach.
schídu , agt: ischidu* 1,
scidu Definizione
chi o chie est a ogos apertos, faendho atentzione, chi no tenet sonnu
Sinonimi e contrari
ischidadu,
izadu
/
abbillu,
abbistu,
speltu
| ctr.
dormiu
Modi di dire
csn:
sonniai a sa scida = bisare a ogros abbertos; donai, fai scidu = fàghere carchi cosa pro serbire de abbizu, de avisu, pro chi àtere intendhat, itl. dare l'allarme
Frasi
cussu est scidu che marxani in mesu de is angionis!
Traduzioni
Francese
éveillé
Inglese
awake
Spagnolo
despierto
Italiano
désto
Tedesco
wach,
munter.