abbíllu , agt Definizione
chi est ischidau, atentu, chi cumprendhet deretu / èssiri abbillu = a s'abbizu, a s'avértida
Sinonimi e contrari
abbistu,
acatadu,
atinadu,
bigiagi,
ischidadu,
ispabillu,
schidu,
speltu
Frasi
est abarrau abbillu fintzas a mesunoti ◊ notesta no mi dromu: ses abbilla tui puru?
2.
est acostendu s'ora chi dognunu cun ogu abbillu si mirit aintru de sèi etotu ◊ a mei no mi dha fais, ca seu abbillu! ◊ no ia a tenni de mi chesciai chi fiat prus abbillu po no si fàiri imbovai
3.
mancu is fillus de Salomoni, po cantu abbillus, dhus ant bistius aici
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éveillé,
adroit,
habile
Inglese
wide-awake
Spagnolo
despabilado
Italiano
svéglio,
avveduto
Tedesco
aufgeweckt,
umsichtig.
abbizósicu, abbizósu , agt Definizione
chi est de abbizu, chi si acatat de totu, chi istat a s'avértida, a origas allutas, atentu po bíere o intèndhere totu
Sinonimi e contrari
abbizaghe,
avillante
/
abbistu,
billanti
Frasi
tenzo unu cane abbizósicu ◊ tue, fizu de su pópulu, ses semper abbizósicu ◊ su sindhacau bi fit, ma fit abbizósicu solu pro fàchere pacare sa tèssera! ◊ mancari abbizósicu in medas fainas, no ischio nemmancu cantu fachiat tres punzos de casu a mesupetza s'unu ◊ su cane miu prus abizosu si est dau a zannire coment'e pesàndheche a sirvone
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éveillé,
adroit,
diligent
Inglese
awake,
weary person ready ??
Spagnolo
avisado
Italiano
désto,
accòrto,
sollécito
Tedesco
aufgewegt,
umsichtig,
rasch.
ischidàdu , pps, agt: scidau Definizione
de ischidare
Sinonimi e contrari
bigiagi,
izadu,
schidu
Frasi
mi ndh'ant ischidadu cussas boghes
2.
su chi cant'eo essendhe dormidu tue no bi lu cantas ischidadu! (Còntene)
Traduzioni
Francese
éveillé
Inglese
awake,
awoken
Spagnolo
despertado
Italiano
svéglio,
svegliato
Tedesco
wach,
aufgeweckt.
ischídu 1 , agt, nm: ischitu 1,
iscidu,
issidu,
schidu Definizione
chi o chie est a ogos apertos, giaendho atentzione, chi no tenet sonnu; genia de sonu, de moida o àteru chi giaet a ischire o po giare a ischire ccn. cosa
Sinonimi e contrari
ischidadu
/
abbillu,
abbistu,
speltu
/
ischimuzu,
istrepitzu
| ctr.
dormiu
Frasi
a babbu e a mamma los pinto chin sa fantasia, ischidu o dromiu ◊ a iscidu e a drommiu s'amori miu est netu ◊ sa poesia sendhe ischidu ti faghet sonniare ◊ si la colat ischidu totu note ◊ chin sos ocros tancaos, ischidu ti pessabo sonniandhe! (F.Satta)◊ aperie is ogos e manteniebbosi issidos ca no issís canno est su tempus
2.
caminaiat chentza fàghere ischidu, che un'umbra ◊ is canis tzaulendu faint iscidu ◊ sonandhe sas càmpanas si dat ischitu po sas funtziones de crésia ◊ fachítemi ischitu si cras andhates a Núgoro ◊ cussu cane faghet ischidu pro donzi pisighinzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éveillé
Inglese
awake
Spagnolo
despierto
Italiano
désto
Tedesco
wach.
reminídu , pps, agt Definizione
de reminire; nau de ccn., chi faet sa cosa cun lestresa / r. che una balla = lestru meda, che lampu
Sinonimi e contrari
àbbile 1,
coidadosu,
fúrridu,
lestru
/
furighedhosu
| ctr.
adasiau,
cacallenu,
cojanesu
2.
est torrendhe insegus, reminidu, minateri, paret chi cherfat atzotare cudhos chi sunt faghindhe male
Traduzioni
Francese
rapide,
éveillé
Inglese
quick,
able
Spagnolo
ágil,
diestro
Italiano
svèlto,
àbile
Tedesco
rege.
schídu , agt: ischidu* 1,
scidu Definizione
chi o chie est a ogos apertos, faendho atentzione, chi no tenet sonnu
Sinonimi e contrari
ischidadu,
izadu
/
abbillu,
abbistu,
speltu
| ctr.
dormiu
Modi di dire
csn:
sonniai a sa scida = bisare a ogros abbertos; donai, fai scidu = fàghere carchi cosa pro serbire de abbizu, de avisu, pro chi àtere intendhat, itl. dare l'allarme
Frasi
cussu est scidu che marxani in mesu de is angionis!
Traduzioni
Francese
éveillé
Inglese
awake
Spagnolo
despierto
Italiano
désto
Tedesco
wach,
munter.