bótu , nm, avb Definizione
su istare sèmpere tocandho, faendho a tropu, giaendho istrobbu, nau de pipios o piciochedhos fintzes chentza giare ascurtu a is mannos; su bogare o pònnere fàcia cun s'àtera gente
Sinonimi e contrari
àcia
Modi di dire
csn:
botu 'íschidu (bíschidu)= botu meda, a tropu, de no lu pòdere baliare, fintzas su pisedhu etotu chi zughet botu a tropu e daet ifadu (zúghere o èssere b. íschidu); pònneresi botu = faisí a intèndiri, bogai faci; pònneresi su botu chi… = pònneresi sa cara, bogai faci nendi ca…; avb.: botu botu = a poderiu, a prepoténtzia
Frasi
za ndhe zughet de botu bíschidu cussu pisedhu: no ti lassat nudha chentza forrogadu!
2.
a si che colare ue no faghet a bídere bene s'istrada no est a zúghere botu e a pònnere s'àteru puru in arriscos de s'iscollare! ◊ lassa andhare a isse, ca si ponet prus botu: a tie no ti bi lassant mancu acurtziare! ◊ si poniat su botu chi nachi fit gai! ◊ tue ti pones su botu, ma no tenes resone!
3.
si ch'est coladu a dainanti de sos àteros botu botu
Etimo
itl.
botto
Traduzioni
Francese
impétuosité
Inglese
impetuosity
Spagnolo
impetuosidad
Italiano
irruènza,
ìmpeto,
monellerìa
Tedesco
Wucht.
ilborrócu , nm: isborrocu Definizione
cuménciu airadu, a meda, cun fortza de calecuna cosa o de unu fàere (es. de errisu)
Sinonimi e contrari
sderrocu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
impétuosité,
élan,
éclat
Inglese
roar,
loud rush
Spagnolo
estallido
Italiano
ìmpeto fragoróso,
scròscio
Tedesco
Ausbruch,
Rauschen.
ímpetu , nm: ímpidu,
ímpite,
ímpitu Definizione
genia de fortza chi unu si podet sentire in s'ànimu e chi si pentzat prus che àteru mala, de prepoténtzia
Sinonimi e contrari
foltza,
impellériu,
púntzia,
santidu,
trínnigu
Modi di dire
csn:
ímpidos de fele = cadha de fele, arrennegu forte, ma fintzas sentidu malu, velenosu; èssere ómine de ímpetos = rebbestu, focosu, de ideas malas
Frasi
cussu est de ímpidu malu! ◊ lassade custos ímpidos: no fetedas disonore a s'arte! ◊ un'animali timiu est s'urtzu, ca no tenit ímpitu iscassu ◊ at tancadu sos ojos pro dare fortza e ímpidu a su carvedhu ◊ medas boltas custu pane e mele si bóltulat totu in ímpidos de fele ◊ bi l'at nadu chin cudhu ímpite… pro pagu no si bochit sa pisedha!
Traduzioni
Francese
élan,
sentiment,
impulsion
Inglese
impetus,
impulse,
sentiment
Spagnolo
ímpetu
Italiano
ìmpeto,
sentiménto,
impulso,
frèmito
Tedesco
Wucht,
Gefühl,
Antrieb,
Beben
infrusàda , nf: infusada,
isfrusiada Definizione
su infrusai
Sinonimi e contrari
aciocu,
aisada,
anfrusada,
imbistida,
incannada
/
ispinta
/
acanarjada,
bria,
certu
Modi di dire
csn:
a s'i. = debressi, currindhe; donai un'i. de cuadhu a unu = trubbaresili a cadhu, pessighírelu a cadhu; fai un'i. a unu = fàgheresi a bídere detzisu, arrennegadu
Frasi
agatat unu fossu prenu de àcua e pighendu una grandu infrusada ci sartat a s'atra parti
2.
mi at biu sa infusara chi apu fatu e gi est sorigau avatu! ◊ sa genti ndi torrat de crésia a s'infrusada
3.
at donau un'infrusada a sa porta po dha serrai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
élan
Inglese
rush
Spagnolo
ímpetu
Italiano
slàncio,
ìmpeto
Tedesco
Schwung.