bedíle , nm: abbedile,
bidile,
bidili,
bidilli,
bidiri Definizione
genia de fossu fatu in terra, no tanti mannu, ue si apaulat s'abba po abbare bestiàmene (mescamente brebeghinu); paule de abba in logu o tretu ue su terrenu faet a fossu
Sinonimi e contrari
girí,
pajola,
prògola
Frasi
is bacàrgios sunt controllenne canales e bidile (G.Floris)
Cognomi e Proverbi
smb:
Bidile, Bidili
/
prb:
abrili àcua a bidili
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
flaque
Inglese
pool
Spagnolo
balsa
Italiano
pózza
Tedesco
Lache.
girí , nm: girili Definizione
paule de abba in logu o tretu fintzes largu inue su terrenu faet a fossu / lon'e irí = loni de girí, pische, una genia de lissa
Sinonimi e contrari
bedile,
pajola,
prògola,
putziaghe
Frasi
innòi su logu fait a fossu e unu tempus fiat totu unu girí ◊ ingunis fiat unu girí e dhoi cresciat su giuncu benemindi!
Terminologia scientifica
slg
Traduzioni
Francese
marécage
Inglese
marsh,
morass
Spagnolo
charca
Italiano
acquitrino,
pantano
Tedesco
Lache,
Pfütze.
ladràu , nm: aladrau,
ludrache,
ludracu,
ludragu,
ludrau,
ludravu,
ludraxu,
lurdagu,
lurdegu,
lutrarju,
lutrau Definizione
isciustura manna, madrina, cun abba meda fintzes apaulada, e mescamente a méschiu cun terra; ludu meda e ledreledre; fintzes cosa mala, male chi si faet
Sinonimi e contrari
allagarzu,
fundagu,
ludrina,
ludugoxu,
uldagu
/
grassa 1,
lodu,
lotzo,
ludàmine,
ludàngiu,
ludratzu,
modhaca,
molma
Frasi
dhui at ludraxu meda e is arrodas de su carrotzinu nci cabant ◊ fiat proendu e sa bia si fiat fata totu a unu ludragu ◊ in sos caminos bi at ludrau a cossa chi no faghet a colare a pè ◊ sas rotas de su carru che afungant in sos lutrarjos ◊ canno proet meta, sa caminera si prenat de lutrau ◊ passa in s'andaredha ca in su mori c'est lurdagu!
3.
venendhe mancu a s'issoro dovere in àteros ludravos già s'ispassant!(P.Palimodde)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
flaque,
vase,
boue,
bourbe
Inglese
slush,
puddle
Spagnolo
poza,
lodo,
cieno
Italiano
guazzo,
mélma,
fanghìglia
Tedesco
Lache,
Schlamm.
làzu , nm Definizione
abba apaulada, nau fintzes de abba meda in terra aintru de domo, isciustura manna, madrina
Sinonimi e contrari
lacuedha,
lacuina,
lagazu,
ludrina,
paule
Frasi
fróbbiche custu lazu de abba chi as fatu in su pamentu! ◊ in dogni logu si formant iscolos formendhe lazos, trainos, rizolos (P.Sulis)
2.
tessimus mizas de chistiones chena lòmpere a puntos de frimmesa ca intro de su lazu 'e sa brutesa bi lograt su fior'e sas persones (F.Dedola)
Etimo
cdh.
laàggju
Traduzioni
Francese
flaque
Inglese
puddle
Spagnolo
poza,
charca
Italiano
guazzo
Tedesco
Lache,
Pfütze.
lotzína , nf: lotzoina,
lucina,
lurtzina,
lutzaina,
lutzeina,
lutzina Definizione
paule de abba, abba apojada; isciustura, prus che àteru manna, aintru de domo, abbadrinu, fintzes pauledha de sàmbene comente punghent unu pegus / fai lutzina = fàghere ifustura
Sinonimi e contrari
foghina,
ifustura,
lacuina,
pantamu,
paule
Frasi
is lutzinas de su stani praxint a is pillonis ◊ dh'iant lassau in d-una lotzina de sànguni ◊ candu proit adasiau parit chi no prengat lotzoinas ◊ custa carrada sfait: seu biendi sa lucina! ◊ seus pallasina abbarrada intru de lurtzinas de ludu…◊ sa temporada at abbenau su logu, su sartu est una lutzaina prena de corropus mannus de àcua (P.Pisu)◊ currendi in bicicleta nc'est arrutu in mesu de una lucina
2.
no fatzas lutzina, ca apu apenas isciacuau!
Traduzioni
Francese
flaque
Inglese
puddle
Spagnolo
charco
Italiano
pózza,
guazzo
Tedesco
Pfütze,
Lache,
Pfuhl.
pantàmu, pàntamu , nm Definizione
terra, terrenu o tretu ammontau de abba firma, ludu, o fintzes ue dhue sumit abba meda
Sinonimi e contrari
foghina,
lacuina,
ladrau,
lotzina,
putziaghe
Frasi
proeit a intrare in mesu de su pantamu: su terrinu fit gai ludrosu chi dogni tantu bi illiscigaiat ◊ in cudha coghinedha bi proiat comente a fora e in su pamentu fit totu unu pantamu
Traduzioni
Francese
marécage
Inglese
morass
Spagnolo
pantano,
ciénaga
Italiano
pantano,
insòglio
Tedesco
Lache.