antavàgiu , nm: antivàgiu,
antivazu Definizione
su ch'èssere antibitzau in calecuna cosa, su tènnere de prus o méngius; cosa, cabbale, badàngiu chi si ndhe tenet o bogat de una faina o àteru; cosa chi si narat de bonu de ccn. a bàntidu
Sinonimi e contrari
avantàgiu,
profetu,
torracontu
/
bantaxu,
bàntidu
2.
cal'est s'antivàgiu chi ndh'apo àpidu pro ti àere a giuarzu?
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
avantage
Inglese
advantage
Spagnolo
ventaja
Italiano
vantàggio
Tedesco
Vorteil.
cóntu 2 , nm Definizione
cosa chi andhat bene, chi batit a un'arresurtau bonu
Sinonimi e contrari
gadagnu,
profetu
Modi di dire
csn:
torrare a c. = cumbènnere, godangiai, torrai paris cun su chi andat bèni; chentza c. e ne capu = pro nudha, in debbadas; a c. meu, tou, sou, nostru = a càrrigu meu, tou, sou, a bandha, indipendhente, a manera chi donniunu nci pentzit cussu etotu a is cosas suas; tènniri, tennirisí a c. = arregalaisí, abarrai cun Deus, a istare bene, leàresi incuru, dare c., contivizare, fai atentzioni a ccn. cosa; dare c. a su bisonzu = andai avatu de s'abbisóngiu; a dónnia c. = de onzi manera
Frasi
cun contu l'amus fata sa essida: inoghe ch'est sa morte e no sa vida! (Grolle)◊ custa cosa no nos torrat a contu: ispendhimus meda e balanzamus prus pagu ◊ a mie no mi torrat a contu, no, a istare ispetendhe perdindhe tempus! ◊ no b'at ne contu e ne cabu a fàghere cosa gai ◊ custa cosa no est contu bonu: tantu triballu pro nudha!
2.
donzi pópulu depet èssere a contu sou ◊ una bella dí si fut arrósciu de si fai cumandai e iat decídiu de trebballai po contu suu ◊ fia teracu anzenu ma apustis mi so postu a contu meu ◊ istúdia, fizu meu, ca su travallu a contu anzenu est unu pesu meda mannu!
3.
bah, teneisí a contu: dèu mi ndi andu! ◊ adiu, Nanne: tènedi contu! ◊ mi fait su prexeri de mi tenni a contu su cuadhu cantu abarru a mi ascurtai sa missa? ◊ chie cheret podet dare contu a carchi pitzinnu ◊ no bi aiat dadu contu finas a tandho chi cudha pitzinna fit bella e modosa ◊ si no istabant a contu, su bentu lis allughiat sas piatzas e lis brusiabat su carbone ◊ si fit a dare contu a su bisonzu no si tiat fàchere mai nudha ◊ portat a contu a chie passat
4.
- E comenti ti dha passas? - A dónnia contu!
Traduzioni
Francese
avantage
Inglese
profit
Spagnolo
ventaja
Italiano
conveniènza,
vantàggio,
benefìcio
Tedesco
Vorteil.
cumbeniéntzia , nf: cumbiniéntzia,
cuminiéntzia,
cunviniéntzia Definizione
cosa chi cumbenit, chi dhue at torracontu, badàngiu; trastu o àteru chi serbit a fàere calecuna cosa a discantzu
Sinonimi e contrari
torracontu
/
codomidade,
cumbénia
Frasi
nosu iaus a bolli totu a cumbiniéntzia nosta!
2.
sos àteros tenent sas cumbeniéntzias e no picant s'issilíssiu chi pico deo trabballandhe ◊ s'abba intro de domo, sa lughe elétrica, sa màchina, su telèfono sunt totu cumbeniéntzias de oe
Etimo
spn.
conveniencia
Traduzioni
Francese
avantage
Inglese
suitability
Spagnolo
conveniencia
Italiano
conveniènza
Tedesco
Angemessenheit,
Vorteil.
giúdu , nm: zudu Definizione
su serbire, su bàlere o èssere bonu de unu o de una cosa: si manígiat prus che àteru in sa nada èssere de g. / èssiri cosa de giudu = cosa de tzou, bonu, capatzu, àbbile, cabosu, de pòdere serbire, chi giuat
Sinonimi e contrari
giuamentu,
valore,
valuda,
zua 1
Frasi
at méritu pro àere fatu òperas de giudu (F.Paba)◊ ajó torrade, giòvanos de preséntzia e de giudu! (B.Trudhaju)◊ cussus no fadiant faina de giudu ◊ mamma ti biat manna, de giudu e de profetu! ◊ nci dh'ant ispotallitada, poita no fiat cosa de giudu! ◊ su istimentu fut pagu de giudu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
valeur,
utilité
Inglese
esteem,
use
Spagnolo
valor,
utilidad,
provecho
Italiano
prègio,
utilità,
giovaménto
Tedesco
Wert,
Nützlichkeit,
Vorteil.
lúcru , nm: lúcuru Definizione
torracontu, profetu, benefíciu, arresurtau bonu chi si ndhe tenet de calecuna cosa
Sinonimi e contrari
badagnu,
balanzu 1,
gadagnu,
gagnu,
gualanzu,
ingogna,
profetu,
torracontu
| ctr.
pérdia
Frasi
sos terrinos no dant lucru mancu a sos pastores ◊ de su tou malu operadu, ite lúcuru ndh'as tentu? ◊ bae a istudiare, fizu meu, e assumancu chi siat cun lúcuru! ◊ a ite tiat èssere a triballare chentza lúcuru?! ◊ si no mi aggantzas a díligu a díligu dae me no ndhe bogas lúcuru meda
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
gain,
lucre,
avantage,
profit
Inglese
gain,
profit
Spagnolo
lucro,
provecho
Italiano
lucro,
profitto,
vantàggio
Tedesco
Gewinn,
Vorteil.
pròde , nm: proe,
proi Definizione
cosa de bonu, torracontu po ccn., nau mescamente in augúrios
Sinonimi e contrari
giuamentu,
probamentu,
próigu
/
cabbale,
frutu
Modi di dire
csn:
bonu proe! = augúriu chi si torrat a chie at nadu "Saludu!" bufendhe; bonu proe ti fatat! = si narat fintzas candho unu no bi podet fàghere prus nudha, no si ndhe podet pagare de unu dannu o male chi li ant fatu; pònniri in proi su dinai, sa cosa = ispèndhere cun cabu, pro cosas de zudu
Frasi
a proe insoro su de totu impreant, títulos altos a trampa si dant ◊ po no ndi tenni proi, gravellu, ti apu amau! ◊ tota sa vida sua l'at impreada a proe de sa zente sarda ◊ logres bonos proes! ◊ allegru indovinendhe su beneditu proe (A.Casula)◊ ita malu proi, ita légiu pratu!
2.
bonu proi ti fatzat… che s'ambuatza a is gatus! ◊ sa fortuna fut tocada a Luisicu e nemus fut imbidiosu: bonu proi dhi fatzat! ◊ bonu prode e saludu! ◊ bonu prode bos facat su meda brostu! ◊ bonu proe ti fetat chi mi che ses fuidu: ma si m'intras in ungras!…
3.
at comperau sa televisioni: ge dh'at postu in proi su dinai!…
Cognomi e Proverbi
prb:
sa cosa furada no fait mai proi
Etimo
ltn.
prode
Traduzioni
Francese
profit
Inglese
cheerio
Spagnolo
pro,
provecho
Italiano
prò
Tedesco
Vorteil.