costanàre , vrb: acostanare Definitzione
fàere costanas, freaduras
Sinònimos e contràrios
friai,
malandrare,
piticare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
érafler,
écorcher
Ingresu
to produce a sore in sthg
Ispagnolu
escocer,
rozar
Italianu
fare guidalésco
Tedescu
Druckschaden machen.
fragiàre , vrb: frajare,
frazare Definitzione
su bènnere o fàere bènnere mancu de sa cosa posta a fàere isfortzu o trebballu, chi deasi acabbat po èssere débbile, segada, freada (nau de sa pedhe), bècia; abbandhonare una cosa chi no s'impreat prus; impreare, ispèndhere, ispaciare
Sinònimos e contràrios
acabbae,
arrogai,
consumai,
conciumire,
finire,
infinigae,
istradhusciare,
malocrare
/
friai,
malandrare
Frases
chie est massone no che frazat sos ossos in presone (L.Ilieschi)◊ mamas chi ant frazadu sa mezus gioventude, ancora pitzinnas parent betzas ◊ s'avaru no si setzit ca frazat sa cadrea, no movet passu ca frazat sos solos ◊ prus si ruet e prus su corpus si frazat ◊ cussos si ant frazadu s'onestade ◊ prite su tempus meu cun sas fiaras no ti l'as frazadu?
2.
apo frazadu milli ispijitos ◊ at frazadu sa broca
3.
fit unu cadhitu frajadu e mortu de fàmine ◊ a s'àinu frajadu sedha dhu pículat
4.
sos milliardos bi sunt ma no si podent frazare ◊ su carrarmadu cun d-una incricadedha frazat unu bidone de binzina
Sambenados e Provèrbios
prb:
chie servit a segnore sa domo sua la frazat: in s'órriu ponet paza e in sa cuba lentore
Tradutziones
Frantzesu
détériorer,
user,
écorcher
Ingresu
to deteriorate,
to wear (out),
to damage,
to excoriate
Ispagnolu
deteriorar,
gastar,
estropear,
excoriar
Italianu
deteriorare,
logorare,
sciupare,
escoriare
Tedescu
verderben,
abnutzen,
abschürfen,
aufreißen.
iscalaviàre , vrb: iscaraviare,
iscraviare Definitzione
arrasigare sa pedhe pigandhondhe unu pígiu
Sinònimos e contràrios
abbranchiare,
afranchiare,
arrancare,
arranculare,
farrascare,
isalaviare,
iscazolare,
iscorroncare,
scarrafiai,
rafiare
Frases
ndhe acudeint cun binujos e coidales iscalaviados ◊ mi leeit a trazu atapèndhemi sa conca e iscaravièndhemi in ancas ◊ mi apo iscalaviatu unu bobboi
Tradutziones
Frantzesu
écorcher
Ingresu
to excoriate
Ispagnolu
excoriar
Italianu
escoriare
Tedescu
abschürfen.
iscogliàre , vrb: iscolgiare,
iscolzare,
iscorgiai,
iscorgiare,
iscorjare,
iscorzare,
iscrogiare,
iscroxai,
scorgiai Definitzione
bogare o tirare sa pedhe, su córgiu, a un'animale mortu, nau fintzes in cobertantza po isfrutare meda a ccn.; ispuligare frutos o àteru (morisca, patata, castàngia)/ iscolzare un'imbriaghera, una maladia = isturdire, irbentiare, bínchere una maladia
Sinònimos e contràrios
ispedhare
/
iscorgiolare,
scogorgiare,
spilloncai
/
passai,
scexiai
Frases
su pastori fiat iscroxendi unu pegus mortu ◊ custa pàtria mischina si la sunt iscorzendhe che sacaju ◊ chini no iscít iscroxai istampat o fait taca a sa pedhi ◊ soi iscorgiandu patata po su pràngiu
2.
cresciat sa miséria de chini si fut iscroxau po pagai is abbogaus ◊ sos batulinos cherent istitados ca sunt iscorzendhe sa mama! ◊ tocat a bos'iscidareis, cinono bos acabbat de iscorgiari!
3.
sa muschera iscòrgiat, ma su gadhighinzu est malu a iscorgiare!
4.
su pratu de ferrusmaltu est totu iscroxau
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
écorcher,
dépouiller
Ingresu
to flay
Ispagnolu
despellejar,
desollar
Italianu
scuoiare
Tedescu
häuten.
iscorjadòre , nm: iscroxadori Definitzione
chie iscòrgiat, macellandho pegos
Sinònimos e contràrios
ispedhadore
Frases
frisciura e conca ndi dhas pigant is iscroxadoris po su trabballu insoru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
couteau à écorcher,
écorcheur
Ingresu
flaying knife
Ispagnolu
desollador
Italianu
scortichino
Tedescu
Schindmesser.
ispedhàre , vrb: ispedhiare,
spedhai Definitzione
tirare o bogare sa pedhe a s'animale mortu e fintzes bochíere; bínchere totu sa posta a su giogu / ispedhiare s'ànima a unu = ofèndiri, pigai a s'ànima, a dónnia logu
Sinònimos e contràrios
iscogliare,
ispellitzare
/
ispedhire,
spilossai
Frases
l'aia pótida ispedhiare, sa guàrdia, ma apo pessadu a sa pitzinna ◊ a cussu che dh'ant ispedhiadu ca fit malu
2.
che li apo ispedhadu totugantu, zoghendhe a cartas!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
écorcher
Ingresu
to skin
Ispagnolu
desollar
Italianu
spellare,
scuoiare
Tedescu
häuten.
ispigiolàre , vrb: ispijolare,
ispizolare Definitzione
illimpiare de su pigiolu, segare su pigiolu, sa corgiola, nau de frutuàriu e fintzes de su primu pigighedhu de sa pedhe
Sinònimos e contràrios
ispigirigare,
ispulicare,
spilloncai
Frases
sa patata, candho est apenas bogada, si podet ispizolare a rasigadura ◊ si bi la faches a ispizolare s'arantzu in d-unu cantzu solu t'isposas intro de s'annu…◊ su chiu de sa méndhula ispizolat candho est friscu, o sicu si est postu in abba budhida ◊ depo ispijolare sa castagna
2.
sa brusiadura li at ispizoladu su dossu che una figu fata, sa pedhe ndh'essiat a corriolos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éplucher,
écorcher
Ingresu
to abrade,
to graze
Ispagnolu
pelar,
excoriarse,
pelarse
Italianu
sbucciare,
escoriare
Tedescu
abschürfen.
scorgiài, scorgiàri , vrb: iscogliare*,
scroxai Definitzione
tirare sa pedhe, bogare su córgiu a un'animale bochitu, ma nau fintzes in cobertantza po isfrutare meda; ispuligare, segare su corgiolu a unu frutu o cosas deasi (figumorisca, patata, castàngia, ou), istacare su corgiolu a is linnas
Sinònimos e contràrios
iscorgiolare,
spilloncai
| ctr.
incroxolai
Maneras de nàrrere
csn:
scroxai morisca, aràngiu (o àteru frutuàriu cun corza) a ordixi = a ungras, a manos, chentza lepa (tiat èssere a s'aurdixi)
Frases
boghit a pillu su dinai chi mi depit o dhu scroxu a us'e conillu!
Tradutziones
Frantzesu
écorcher
Ingresu
to skin
Ispagnolu
desollar
Italianu
scorticare
Tedescu
abdecken,
häuten.