Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acostumài , vrb: acostumare, costumai Definitzione tènnere o àere a parusu, àere s'abbitúdine, s’avesu; giare bonas abbitúdines Sinònimos e contràrios abbetuare, abesare, acomunai, arranguai, imbisciare, ingustai, parusare Frases a dí de oi unu tempus acostumaiaus a fai cancuna sciampita puru! ◊ cussu no acostumat a abarrai a giru ◊ dh'apo pretzetadu chi no si atrameset de mi ne torrare a parte de manzanu comente acostumat issu (Z.Porcu)◊ dèu acostumu pagu a fuedhai ananti de genti meda Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu avoir coutume, être coutumier Ingresu to accustom, to have in use Ispagnolu acostumbrar Italianu costumare, avére in uso, èsser sòliti fare, solére Tedescu gewohnt sein.

contomànscia , nf: acostumàntzia, costumànscia, costumànsia, costumàntzia, custumàssia Definitzione cosas chi si acostumat a fàere Sinònimos e contràrios costuma, impósitu, usància Frases cunfromma a sa mia contomànscia fia onzi sacrifíssiu afrontendhe (G.Sini)◊ est costumàntzia a fai bisita a is isposus candu torrant a domu insoru ◊ si at parau unu grústiu de berbeches remonias chin sa costumàntzia de sa paradura Ètimu itl. costumanza Tradutziones Frantzesu coutume Ingresu custom Ispagnolu costumbre Italianu usanza, costume Tedescu Brauch.

costúma , nf, nm: costumu, custuma, custumu Definitzione usàntzia de sa gente, maneras de fàere de unu pópulu chi durant in su tempus: nm. fintzes bestimentu Sinònimos e contràrios contomànscia, impósitu, moda / coltúmene Frases in sas bidhas nostras lu tenimus a costuma a dare su cómbidu a totu su bighinadu, a s'isposonzu de unu de sa famíllia ◊ de custu santu ammiraus sa fortalesa cristiana, sa puresa de is costumus Tradutziones Frantzesu coutume Ingresu usage Ispagnolu costumbre (m), traje (m) Italianu costume, usanza, tradizióne Tedescu Tracht, Brauch.

impósitu , nm Definitzione manera de fàere de unu logu, cosa chi si costumat; cosa chi si narat a un'àteru po chi iscat méngius comente fàere, nàrrere o àteru, o fintzes solu po chi dha fatzat, coment'e un'órdine, un'óbbrigu; fintzes meledu, acucada Sinònimos e contràrios costuma, usàntzia / consígiu, imposta Maneras de nàrrere csn: malus impósitus = abbitúdines malas; dare bonos impósitos = donai contzillus bonus Frases dai sos malos impósitos benit sa revolutzione ◊ in domo bi fit s'impósitu chi si deviant imparare sas fainas ◊ c'est s'impósitu de non abèrriri is ventanas de domu po cantu durat su lutu ◊ una fémina iat negau s'impósitu a su pobidhu e su préide dh'iat nau: No si negat s'impósitu a su matrimóniu! Ètimu ltne. impositum Tradutziones Frantzesu coutume, usage, conseil Ingresu custom, hint Ispagnolu costumbre, sugerencia Italianu usanza, suggeriménto Tedescu Sitte, Ratschlag.

parusàre , vrb Definitzione tènnere o àere a parusu, èssere abbituaos a calecuna cosa Sinònimos e contràrios acostumai Frases cussas badhes sunt parusadas a sos pibios de sos puzones ◊ in bidha issoro no bi lu parusant a fàghere gai ◊ no apèndhelu parusadu no ischint it'est su filonzu ◊ tue parusas s'arte de sa poesia ◊ torro a su logu parusadu Tradutziones Frantzesu avoir coutume Ingresu to use Ispagnolu soler, acostumbrar Italianu solére Tedescu pflegen (Inf. + zu).

parúsu , nm Definitzione su fàere calecuna cosa coment'e costuma, usàntzia, abbitúdine, manera de fàere o impreu de calecuna cosa chi est de medas o fintzes de dura, a tanti tempus / àere a p. = parusare, acostumai a…, connòsciri bèni, abbitai cun…; leare su p. = pigai s'abbitúdini Sinònimos e contràrios costuma, usàntzia Frases sos male intraniados ant a parusu s'ingannu ◊ in bidha nostra a fàghere gai no che l'amus a parusu ◊ custu ordinzu no l'apo a parusu e no l'isco acontzare ◊ est pessone chi no apo a parusu ◊ custu santu faghevaghe pro sos frutos de s’aradu, pro tusorzu e porchinadu beniat postu in parusu (B.Trudhaju)◊ su parusu contat meda Tradutziones Frantzesu habitude, coutume Ingresu custom Ispagnolu costumbre Italianu consuetùdine, uso Tedescu Brauch.

usància, usànscia, usànsia, usàntzia , nf Definitzione cosas chi sa gente acostumat a fàere e chi agiummai funt coment'e leis, una manera de fàere acostumada e a bortas arreconnota giusta, bona / a s'usàntzia de sempri!… = comente unu no faet mai Sinònimos e contràrios contomànscia, costuma, moda Frases su ballu fit pro finire e tocaiat a giambare cópia, ca cussa fit s'usàntzia ◊ si est sèmpere costumau a dare allozu a chie ndhe at bisonzu e no si podet andhare contr'a sas usàntzias ◊ bi at usàntzias chi como si sunt perdindhe 2. immoi mi dh'apu a pigai a bàsidus, a s'usàntzia de sempri!… Tradutziones Frantzesu coutume Ingresu usage Ispagnolu costumbre Italianu usanza Tedescu Sitte.