allacanàdu , agt, pps: allacanau Definitzione de allacanare; chi est chentza fortzas, coment’e cédiu, lecu Sinònimos e contràrios ilgherradu, illacainzau, isbagazadu, smardoscinau / abbrebesciau, acalamau, allechiau, allizadu, ammalmiadu, ammortiginau, ammustiau, pribissiu | ctr. feurràciu, friscu 2. s'úrtimu tempus, candu s'est arrimau, fiat totu allacanau ◊ ses totu allacanau, sempri bufendi ◊ lah chi dèu no seu ni allacanau e ni mortu! ◊ fut sicu e allacanau che unu losíngiu de candela ◊ biendi sa pipia totu allacanara su babbu s’est acicau Tradutziones Frantzesu flétri, épuisé, abattu Ingresu flabby, exausted, withered Ispagnolu ajado, mustio Italianu appassito, spossato, móscio Tedescu entkräftet, schwächlich.
allizàdu , pps, agt: allizatu, allizau Definitzione de allizare; chi at pérdiu abba, si ch’est passandho, nau de birdura segada, o fintzes prantada chi tenet bisóngiu de abba Sinònimos e contràrios afrunzidu, aggrogomau, allacanau, allechiau, allevigiau, allissiadu, ammustiau, mústiu 1, pribissiu | ctr. friscu 2. unu fiore friscu, un'allizadu si bident in su matessi naiscolu Tradutziones Frantzesu fané, flétri Ingresu withered Ispagnolu ajado Italianu appassito Tedescu verwelkt.
alloricàu , pps, agt: allorigadu, lorigadu Definitzione de alloricare; chi est fatu a lóriga, a unu túturu / allorigadu che unu nodu moltu = fatu a unu gantzu, própriu a lóriga Sinònimos e contràrios anedhadu, aprigadu, fronziu, ingruciupidu | ctr. istiradu 2. tra fàmine e fritu, allorigadu a unu gantzitu at a mòrrere in sa tana ◊ oji niedha e pili allorigada, fintzas in su faedhare zeniosa Tradutziones Frantzesu ridé, flétri Ingresu to wrinkle (up) Ispagnolu arrugado Italianu raggrinzito Tedescu runzelig.
ammalmiàdu , pps, agt Definitzione de ammalmiare; chi est sufrendho po farta de abba (nau de erbas e matas) Sinònimos e contràrios acaramau, allacanadu, allaunitu, allizadu | ctr. friscu 2. dia cherrer fàghere su corigori a sos coros ammalmiados dae sa tristura ◊ giughia sa carena ammalmiada dae bíndhighi annos de sufrimentu Tradutziones Frantzesu flétri Ingresu withered Ispagnolu marchito Italianu avvizzito Tedescu verwelkt.
artanàu , pps, agt Definitzione de artanare; chi est igragalau, atzirbisonau de s'asciutore, segundhu ite fintzes bremigosu Sinònimos e contràrios acalabiau, allacanau | ctr. friscu 2. est artanau che figumurisca Tradutziones Frantzesu flétri Ingresu wrinkled Ispagnolu marchito, ajado Italianu avvizzito Tedescu verwelkt.
assichillonàu , pps, agt: assichizonau Definitzione de assichillonai Sinònimos e contràrios acaramau, allaunitu, allizadu, assichizonidu, insicuridu, pitzau Tradutziones Frantzesu flétri Ingresu withered Ispagnolu marchito Italianu avvizzito Tedescu verwelkt.
carigàdu , pps, agt: carigau Definitzione de carigare; fatu a càriga: si narat fintzes coment'e istrupiadura de caru; nau de is cambas a fortza de dhas aparare a su fogu, chi est totu a marcos (cambas a sartitzu) Sinònimos e contràrios ammelighinadu, carixedhau, pabassadu Frases sa figu cota lassada in s'àrbure si ch'est totu carigada 2. seu che a sa figu carigada: si sicat su tanaxi e totu si frunzit e s'acugurrat ◊ bella prendha chi ses, coromeu carigadu!… 3. cussu pisedhu zughet sas cambas carigadas, semper acurtzu a fogu! Tradutziones Frantzesu fané, flétri Ingresu withered Ispagnolu marchito Italianu appassito Tedescu verwelkt.
pabassàdu , pps, agt Definitzione de pabassare; chi at pérdiu s'abba che pabassa Sinònimos e contràrios ammelighinadu, carigadu Tradutziones Frantzesu flétri Ingresu withered Ispagnolu marchito Italianu appassito Tedescu trocken, verwelkt, verblüht.