aggrunciàre , vrb Definitzione
fàere a unu túturu, a unu lómboru
Sinònimos e contràrios
acarrongiai,
afrascillonai,
aggraminzonare,
ammaugionai,
arruntzai,
atripitzare,
frongire,
granculai,
iscrafangiai,
pizigonare
| ctr.
istirai
Frases
est una búglia o est beru custu meu malu abbizu? Si mi aggrúnciat limba e chizu candho ndh'intendho su seru! (I.Virdis)
Tradutziones
Frantzesu
se contracter
Ingresu
to get wrinkled,
to shrink
Ispagnolu
contraerse,
encogerse,
arrugar
Italianu
contrarsi,
spiegazzare
Tedescu
zusammenschrumpfen,
schlecht zusammenfalten.
aggruncipídu , pps, agt Definitzione
de aggruncipire; chi est totu a tzirbisas, a pinnigas
Sinònimos e contràrios
afrinzighidu,
apijighedhadu,
atripuntzidu
/
cdh. aggruciupitu
Tradutziones
Frantzesu
rugueux
Ingresu
wrinkled
Ispagnolu
arrugado
Italianu
rugóso
Tedescu
runzelig.
artanàu , pps, agt Definitzione
de artanare; chi est igragalau, atzirbisonau de s'asciutore, segundhu ite fintzes bremigosu
Sinònimos e contràrios
acalabiau,
allacanau
| ctr.
friscu
2.
est artanau che figumurisca
Tradutziones
Frantzesu
flétri
Ingresu
wrinkled
Ispagnolu
marchito,
ajado
Italianu
avvizzito
Tedescu
verwelkt.
atripuntzídu , agt Definitzione
atribuntzidu, chi est totu a tzirbisas, nau mescamente de orrobba
Sinònimos e contràrios
afrinzighidu,
aggruncipidu,
apijighedhadu,
fronziu,
tripodhadu
Frases
zughet sa cara atripuntzida
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rugueux,
ridé
Ingresu
wrinkled
Ispagnolu
arrugado
Italianu
rugóso
Tedescu
faltig.
crispàdu , pps, agt Definitzione
de crispare; nau de unu, chi si est mesu oféndhiu
Sinònimos e contràrios
ingruciupidu,
trapudhadu
/
ammurrionadu,
primmau
Tradutziones
Frantzesu
froncé,
ridé
Ingresu
wrinkled
Ispagnolu
arrugado
Italianu
increspato,
grinzóso
Tedescu
gekräuselt,
faltig.
críspu , agt: grispu Definitzione
nau de una cosa a su chi paret passandhodhi sa manu in pitzu, chi arreschet unu pagu, arrasigat, chi no est lisa o bene dereta; nau de su mòvere, o de su fàere, chi est lestru, cun fortza
Sinònimos e contràrios
arraspinosu,
arraspiosu,
faratzosu,
rafiganzosu,
raspitzu
/
càdriu,
chíbbalu,
chídrinu,
intrusciadu,
lestru
| ctr.
lísiu
/
acalamau,
lenu
Maneras de nàrrere
csn:
dàrendhe una crispa una lena = donaindi una frida e una callenti, fai una cosa chi dispraxit e una chi praxit, una mala e una bona, una lègia e una bella; fai passu c. = cràdiu, lestru, andhare coitendhe; bentu crispu = forte; furru c. = budhiu, fogosu meda; isfrigatzare a crispu = a forte; boghe crispa = arta, forte; learesila a crispa = arrennegaisí, pigaisidha, ofendirisí, pigaisí disprexeri; leàrela crispa = leare carchi cosa in prenu; èssere a crispu (nadu de carchi cosa) = a meda, carcu
Frases
sas manos distinghiant su modhe dae su tostu, su lutu dae sa preta, su crispu dae su lisu (M.Pira)◊ portas is manus crispas
2.
si su forru est crispu, po coi bèni su pani si ghetat linna frisca po abbrandai sa tèmpera ◊ su càule a upu faghet a botza crispa ◊ s'àinu si ghindheit crispu e che lu iscudeit a marcas in altu
3.
mi ndhe at dadu una crispa e una lena chirchendhe in rimas sa manera digna de mustrare satírica sa vena (P.Giudice Marras)
4.
no ti la lees a crispa pro cussa imputassione, tantu chie at pasta faghet pane! ◊ no ti la lees a crispa si su sótziu andhat male: cadhu de cumone, narat su ditzu, ne sedha e ne crabistu (G.Ruju)
5.
l'apo leada crispa, sa munza, chirchendhe unu fiadu! ◊ mi at leadu crispa sa frebba, no podia mancu ingullire
6.
sos montes sunt carrarzados de àrvures a crispu ◊ no si bidiat a duos prammos, gai crispu fuit frocandhe!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Crispu
Ètimu
ltn.
crispus
Tradutziones
Frantzesu
crêpé,
rêche,
hérissé,
accéléré,
intense
Ingresu
wrinkled,
intense,
bristly,
quick
Ispagnolu
crespo,
intenso,
rápido
Italianu
créspo,
rùvido,
ìspido,
accelerato,
intènso
Tedescu
kraus,
rauh,
schnell,
stark.
crispúdu , agt Definitzione
nau de orrobba, de pedhe, chi est a tzirbisas, a pinnigas; nau de unu, chi est arrennegau, arrennegosu, físchidu
Sinònimos e contràrios
arritzonidu,
grisposu,
ingruciupidu,
strugnu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ridé,
bourru
Ingresu
grumpy,
wrinkled
Ispagnolu
arrugado,
rugoso,
huraño
Italianu
grinzóso,
bùrbero
Tedescu
runzelig,
mürrisch.
fronzíu , pps, agt, nm: frungiu,
frunziu Definitzione
de fronzire, frungiri; chi est totu aprighizonadu, a tzirbisas; trebballu fatu a ricamu, totu a pieghedhas
Sinònimos e contràrios
afrangillonau,
afrinzighidu,
apistigionau,
aprichizonadu,
aprigadu,
atripuntzidu,
corrongiau,
frintziconadu,
ingruciupidu
| ctr.
istiradu,
pranciau
2.
cumparit una fémina bècia, totu frungia ◊ su piscadori portat sa pedhi arrecota de su soli e totu frunzia ◊ cussa tzia zuchet sa cara totu fronzida ◊ pagu bella… est frungia che figu sicara!
Tradutziones
Frantzesu
froissé,
rugueux
Ingresu
creased,
wrinkled
Ispagnolu
arrugado
Italianu
sgualcito,
rugóso
Tedescu
zerknittert,
gerunzelt.
grógicu , agt Definitzione
nau de pedhe, chi si est intostada; nau de unu, chi no si lassat dominare deasi fàcile fàcile
Tradutziones
Frantzesu
parcheminé
Ingresu
wrinkled with age
Ispagnolu
acartonado
Italianu
incartapecorito
Tedescu
verschrumpelt.
incrispídu , pps, agt Definitzione
de incrispire; chi est totu incrispas, a tzirbisas
Sinònimos e contràrios
acarrongiau,
aprigadu,
atavellau,
frunziu,
ingruciupidu,
ingrispau
/
cdh. incrispitu
2.
sa betzighedha fit ingruciupida, sica, incrispidedha (P.Casu)◊ sas caras incrispidas de dolore faghent lagrimare finas sas predas
Tradutziones
Frantzesu
ridé,
froncé
Ingresu
wrinkled
Ispagnolu
fruncido
Italianu
increspato,
raggrinzito
Tedescu
gekräuselt.