ciòcere , nm: ciòchiri,
ciòciri Definitzione
genia de erba chi faet fògias matucas, ladas, tzudhosas, arrasposas, frorighedhu grogo: sa candhelita modhe, marigosa, est bona a papare
Sinònimos e contràrios
artiòcoro,
cioci,
ciòcidhi,
ciòcoro,
culurassu,
entiòcoro,
fiòcaru,
iciòcoro,
intiòcoro,
soci,
tziòcoro,
tzòchiri
Frases
immoi, imperis chi nascint, is pipius, dhus ponint a crapitas e a bistimentu, e nosu papaiaus ciòciri!
Terminologia iscientìfica
rbz, Helminthotheca echioides
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
picride fausse-vipérine
Ingresu
bristly oxtongue
Ispagnolu
arpell,
arpellet
Italianu
apràggine
Tedescu
Natterkopfartiges,
Bitterkraut.
críspu , agt: grispu Definitzione
nau de una cosa a su chi paret passandhodhi sa manu in pitzu, chi arreschet unu pagu, arrasigat, chi no est lisa o bene dereta; nau de su mòvere, o de su fàere, chi est lestru, cun fortza
Sinònimos e contràrios
arraspinosu,
arraspiosu,
faratzosu,
rafiganzosu,
raspitzu
/
càdriu,
chíbbalu,
chídrinu,
intrusciadu,
lestru
| ctr.
lísiu
/
acalamau,
lenu
Maneras de nàrrere
csn:
dàrendhe una crispa una lena = donaindi una frida e una callenti, fai una cosa chi dispraxit e una chi praxit, una mala e una bona, una lègia e una bella; fai passu c. = cràdiu, lestru, andhare coitendhe; bentu crispu = forte; furru c. = budhiu, fogosu meda; isfrigatzare a crispu = a forte; boghe crispa = arta, forte; learesila a crispa = arrennegaisí, pigaisidha, ofendirisí, pigaisí disprexeri; leàrela crispa = leare carchi cosa in prenu; èssere a crispu (nadu de carchi cosa) = a meda, carcu
Frases
sas manos distinghiant su modhe dae su tostu, su lutu dae sa preta, su crispu dae su lisu (M.Pira)◊ portas is manus crispas
2.
si su forru est crispu, po coi bèni su pani si ghetat linna frisca po abbrandai sa tèmpera ◊ su càule a upu faghet a botza crispa ◊ s'àinu si ghindheit crispu e che lu iscudeit a marcas in altu
3.
mi ndhe at dadu una crispa e una lena chirchendhe in rimas sa manera digna de mustrare satírica sa vena (P.Giudice Marras)
4.
no ti la lees a crispa pro cussa imputassione, tantu chie at pasta faghet pane! ◊ no ti la lees a crispa si su sótziu andhat male: cadhu de cumone, narat su ditzu, ne sedha e ne crabistu (G.Ruju)
5.
l'apo leada crispa, sa munza, chirchendhe unu fiadu! ◊ mi at leadu crispa sa frebba, no podia mancu ingullire
6.
sos montes sunt carrarzados de àrvures a crispu ◊ no si bidiat a duos prammos, gai crispu fuit frocandhe!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Crispu
Ètimu
ltn.
crispus
Tradutziones
Frantzesu
crêpé,
rêche,
hérissé,
accéléré,
intense
Ingresu
wrinkled,
intense,
bristly,
quick
Ispagnolu
crespo,
intenso,
rápido
Italianu
créspo,
rùvido,
ìspido,
accelerato,
intènso
Tedescu
kraus,
rauh,
schnell,
stark.
iciòcoro , nm: isciòcoro,
issòcoro Definitzione
cimacioci, genia de erba chi faet fògias mannas, ladas, tzudhosas, arrasposas, frorighedhu grogo: sa candhelita modhe, unu pagu marigosa, est bona a papare
Sinònimos e contràrios
artiòcoro,
ciòcere,
cioci,
ciòcoro,
culurassu,
entiòcoro,
fiòcaru,
intiòcoro,
soci,
tucaredhu,
tziòcoro*
/
cdh. sciòcaru
Terminologia iscientìfica
rbz, Helminthotheca echioides
Tradutziones
Frantzesu
picride fausse-vipérine
Ingresu
bristly oxtongue
Ispagnolu
arpell,
arpellet
Italianu
aspràggine o lattaròla pungènte
Tedescu
Natterkopfartiges,
Bitterkraut.
tudhósu , agt: tzudhosu Definitzione
chi portat tzudha; chi dhi ponet sa tzudha ca sufrit su fritu
Sinònimos e contràrios
apilurtiu,
piludu,
prilutziu
/
friturosu
Frases
sunt tudhosos che polcrabu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
hirsute,
sétifère
Ingresu
bristly
Ispagnolu
hirsuto
Italianu
irsuto,
setolóso
Tedescu
borstig.
tzúdhinu , agt Definitzione
nau de pilu, chi est che tzudha, chi paret tzudha, tostau che tzudha
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sétifère
Ingresu
bristly
Ispagnolu
sedoso
Italianu
setóso
Tedescu
borstig.