apèsta , nf: apeste, pelte* Definitzione maladia mala apicigosa chi s'ispainat e leat a gente meda, ma fintzes maladia o male bastat chi siat; in cobertantza si narat de su margiane (ca si papat is angiones), o fintzes de gente mala chi no si podet padire / genia de frastimu: s'apesta niedha chi che lu boghet! = anchi si morxat de pesta! Sinònimos e contràrios pidémia / grodhe, magliane Frases s'apesta niedha che lu boghet, a isse solu! ◊ bi ndhe at àpidu de apestes in s'istória!… Tradutziones Frantzesu peste Ingresu plague Ispagnolu peste Italianu pèste Tedescu Pest.
moltína , nf: mortina, murtina Definitzione maladia mortale chi leat a gente o animales a meda Sinònimos e contràrios mortalidade, mortalla Frases in parte bi semus rimediendhe a sa moltina de su bestiàmine ◊ contipitzabat unu grústiu de crapedhas, ma sa murtina cad'annu lias ispistidhabat ◊ comporaes unu grústiu de porcos e una chedha de berbeches, assumancu si si ghetat sa murtina a unu parile bos sarbaes chin s'àteru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu épidémie (de peste etc.) Ingresu plague Ispagnolu pestilencia, mortandad Italianu pestilènza Tedescu Pest, Pestilenz.
pèlte , nf, nm: apesta, pesta, pesti Definitzione maladia mala apicigosa chi s'ispraghet e cundhit gente meda, ma fintzes maladia o male bastat chi siat; gente mala chi no faet a dha padire / maladias de su matedu, totu genias de codrolinu microscópicu: pesta o fintzes arrúngia de sa fògia (Taphrina deformans) chi faet sa fògia de unas cantu matas (es. péssighe, méndhula) coment'e a bubburucas, a giúmburos; p. de sa fruta (Fusicladium pirinum); p. niedha, p. de s'àxina o fintzes pódhine biancu (Oidium Tuckeri) Sinònimos e contràrios pidémia 2. pro cussu pelte malu solu timo! ◊ est ue passas a segare tue che candho passet una mala pesta ca mata sana no lassas in logu Ètimu ltn. peste(m) Tradutziones Frantzesu peste Ingresu pestilence Ispagnolu peste Italianu pèste Tedescu Pest.