asseriài, asseriàre , vrb Definitzione
abbrandhare unu movimentu; nau de ccn., su si fàere sériu, serionzu, acabadu, pentzamentosu, tristu; fàere a mancu, arrisparmiare de fàere calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
asselenare,
assussegai
/
asseriatzare,
seriari
| ctr.
agegherai,
salarzare,
seguzare
/
allegrare
Frases
s'arriu surrungiosu si est asseriau ◊ fit una rundhinedha, ma como si est asseriada abberu ◊ sos canes si sunt asseriaos ◊ candho at intesu gai, s’aira sua contra a issu si est asseriada
2.
fit unu pitzinnu asseriadu impresse, chena risos ◊ arrispundendi, cuss'ómini brullanu si fiat asseriau
3.
biadu a chie assériat, assumancu a betzu!
4.
assériadi, asséria, de ti cojare: sa vida est menzus bajana!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se calmer,
devenir sérieux
Ingresu
to calm down,
to become sad
Ispagnolu
calmarse,
entristecerse
Italianu
calmarsi,
rattristarsi
Tedescu
sich beruhigen,
traurig werden.
impràstu , nm Definitzione
atentzione, cunsideru, cabu o seru chi unu dhue ponet faendho is cosas
Sinònimos e contràrios
aficu,
apíchiu,
cabile,
cabu,
importu,
seriedade,
seru
Maneras de nàrrere
csn:
zúghere i., èssere chena i., fàghere sa cosa cun i.; imprastu b'at!… = no bi at imprastu, no bi at cabu, no bi at de ndhe fàghere contu
Frases
no daiat prus imprastu a sos àlinos tépios de su ventedhu ◊ faghet sas cosas ma no bi ponet imprastu: pro cussu li andhat totu male! ◊ a ndhe zughes de imprastu: ses andhadu a su cumandhu e l'as fatu a metade! ◊ si fichiat fintzas in cosas minutas e chena imprastu ◊ est colatu a passu lenu comente lu rechediat s'imprastu de sa faina ◊ si bi at imprastu benzo deo puru: sinono pro pèrdere tempus in debbadas abbarro inoghe ◊ si naro chi unu pipat tzigarros cantu sos puntedhos de sa luche est pro dare prus imprastu a sas paràulas (A.Pau)
2.
ghiraiat a bidha pro si fàchere carchi travagliedhu, cosas de pacu imprastu
Tradutziones
Frantzesu
sérieux
Ingresu
seriousness
Ispagnolu
seriedad
Italianu
serietà
Tedescu
Ernst.
séliu , agt: sériu Definitzione
chi no si movet, chi istat firmu, chi andhat pàsidu chentza trémias o iscutuladas; nau de ccn., chi no erriet, chi portat o mantenet una bisura si no própriu trista ma mancu alligra, coment'e pentzamentosa: nau de sa persona po sa manera de fàere, chi dhue ponet cabu, incuru, chi ndhe sentit su pesu o s'importu, nau de cosa, chi est de importu
Sinònimos e contràrios
assulenu,
firmu,
pàsidu,
pràtinu,
selenu 1
/
giudisciosu
/
apensamentadu,
tristonzu
| ctr.
trumbullau
/
allegru,
brullanu,
sconcau
Maneras de nàrrere
csn:
faedhare a sa séria = a sa lena, nendhe sas peràulas chi s'intendhant bene, chentza cúrrere; a séliu = abbellu, a lébiu, in asséliu; sériu comment'e sa perda, che a sa morte, che pudha mabàdia = tristu
Frases
beni a innòi e abarra séliu! ◊ sériu fuit su manzanu e chelu límpidu ◊ custu pisedhu no abbarrat mai sériu, est sempre brinchendhe, faghindhe ◊ cola sériu acurtzu a sos canes, ca segundhu comente ti si salarzant a subra ◊ camina sériu ca si ti sachedhas ti che ruet totu ◊ is bòis iant connotu sa manu de su meri e andànt sélius ◊ s'abba candho proet sériu l'intrat bene a sa terra, che candho frocat
2.
cussu est unu mesu alligru, tra sériu e barrosu ◊ giuto sos pilos biancos che nie e sériu mi at fatu su dolore ◊ ita tenis, mulleri mia, ca ses séria? ◊ dhi arrespundit a cara sempri prus séria, abascendi sa boxi ◊ no cherent chi ria e nemmancu chi iste séria
3.
seus chistionendi de cosas futas e sérias!
4.
chi pigant àviu ca iscís fai turtas no ti lassant prus a séliu
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
calme,
sérieux,
posé
Ingresu
calm,
sedate
Ispagnolu
tranquilo,
serio,
mesurado
Italianu
calmo,
chéto,
sèrio,
posato
Tedescu
ruhig,
ernst,
bedächtig.