Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

abbacài, abbacàre , vrb: abbacuai, abbacuare, abbracare Definitzione fortzare prus pagu, menguare, abbasciare de calecuna cosa, nau mescamente de fortzas o de cosas chi faent fortza; tròchere e abbasciare sa parte prus arta, incrubare Sinònimos e contràrios abblandai, abbonantzai, allentai, ammellare, assebiai, assussegai, illebiare, imbacari / abbambiai 1 / abasciai, imbasciai, muciare | ctr. acadriare, afortiai, apretai, incrispai Frases testimonzas de isperas gallizant lieras pro sempre saidadas dae unu bentu chi niune at a poder abbacare (C.Puddu)◊ su ventu at abbacatu ◊ abbacare su dolore ◊ su temporali est abbacau ◊ abbàcala sa barra! ◊ sos boes ant abbacau su passu ◊ abbacuit su fogu! ◊ che li fut morta sa muzere e pro abbracare su dispiaghere corcaiat cun sa teraca 2. abbaca sa fune! 3. fuit abbacanne sa conca po saludu ◊ colanne at abbacadu sa bannera pro saludu a sas autoridades ◊ prus ti abbacas e prus su culu si paret! Tradutziones Frantzesu calmer, ralentir, diminuer Ingresu to calm, to slow down, to diminish Ispagnolu calmar, reducir, bajar Italianu calmare, rallentare, scemare Tedescu beruhigen, abnehmen.

abbonantzài , vrb: abbonatzare Definitzione pònnere, torrare o fàere torrare in bonu, nau de su tempus e fintzes de gente Sinònimos e contràrios abbacai, abblandai, achedare, apachiare, apasaogare, assebiai, asselenare, assussegai, illenare Frases dh'at abbonantzau cun unu bàsidu ◊ apustis de su certu s'est abbonantzau ◊ su tempus si est abbonantzau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se calmer Ingresu to calm down Ispagnolu apaciguar Italianu abbonacciare Tedescu beruhigen.

abbonàre 1 , vrb: abboniai Definitzione fàere a bonu, abbrandhare sa manera de fàere airada o arrennegada, fintzes subbacare, bínchere Sinònimos e contràrios abbacai, abblandai, abbonantzai, abboniri, apachiare, apasaogare, assebiai, asselenare, assussegai Frases sa die est tropu inchieta, no si cheret abbonare 2. no agatendhe àteru, si abboneit a marrulare un'aizu de fenu 3. custu sero brúsiant a sa deleada e no ti ne abbonas! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu calmer, apaiser Ingresu to calm Ispagnolu sedar, apaciguar Italianu abbonire Tedescu beruhigen.

abboníri , vrb Sinònimos e contràrios abbacai, abblandai, abbonantzai, abboniai, apachiare, apasaogare, assebiai, asselenare, assussegai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu calmer Ingresu to calm down Ispagnolu apaciguar Italianu rabbonire Tedescu begütigen.

apasaogàre , vrb: apaseguare, apaseogare, apasigare, apasiguai, apasiguare, apasiogare, apasugare, pasiguai Definitzione agatare o giare pàusu, asséliu, abbrandhare o asseliare unu patimentu Sinònimos e contràrios abbacai, abblandai, abbonantzai, abboniri, ammellare, apachiare, apasigonai, assebiai, asselenare, assussegai, illenare | ctr. agegherai, avalotai, salarzare, supuzare Frases a s'abbréschida su tempus si est apasaogadu ◊ bogadu cuss'oriolu dae conca, si est apasigada e drommida ◊ candho si est apaseguada, a sa pitzinna li at nadu ca fit ghirandhe su babbu ◊ sorre cara, apaséguati, dae pasu a su dolu, unu pacu de sussegu! ◊ istat chietu e apasigadu a un'ala ◊ cussu pisedhu no appàsigat mai! 2. su consolu apàsigat sa pena ◊ arrè, chi ti si apàsigant sas penas! ◊ chirco de apasigare su coro cun s'amore Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu se calmer Ingresu to become calm Ispagnolu apaciguarse Italianu calmarsi, calmare Tedescu sich beruhigen, beruhigen.

apasàre 1 , vrb Definitzione asseliare, abbrandhare, pònnere in pasu, in asséliu / apasare una criadura = apaxiai, fai o nàrriri calincuna cosa po dh’asseliai, chi no pràngiat o àteru Sinònimos e contràrios apachiare, apasaogare Frases si arressat su tempus, si assétiant sas àrvures, sas feras, si apasat onzi chimentu ◊ su logu est apasadu dae s'intrinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu calmer Ingresu to calm Ispagnolu apaciguar Italianu calmare Tedescu beruhigen.

asselenàre , vrb: assulenare Definitzione assussegare, fàere serenu, pònnere in paghe Sinònimos e contràrios abbacai, abbonantzai, abboniri, allebiae, apachiare, apasaogare, assebiai, assussegai, illebiare, illenare, praxare | ctr. agegherai, airai, salargiare Frases tue assulenas tribbulias, penas e tristuras Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu calmer, apaiser Ingresu to calm, to quite Ispagnolu calmar, aliviar Italianu calmare, mitigare Tedescu beruhigen, mildern.

asseriài, asseriàre , vrb Definitzione abbrandhare unu movimentu; nau de ccn., su si fàere sériu, serionzu, acabadu, pentzamentosu, tristu; fàere a mancu, arrisparmiare de fàere calecuna cosa Sinònimos e contràrios abbacai, abblandai, abbonantzai, apachiare, apasaogare, assebiai, asselenare, assussegai / asseriatzare, seriari | ctr. agegherai, salarzare, seguzare / allegrare Frases s'arriu surrungiosu si est asseriau ◊ fit una rundhinedha, ma como si est asseriada abberu ◊ sos canes si sunt asseriaos ◊ candho at intesu gai, s’aira sua contra a issu si est asseriada 2. fit unu pitzinnu asseriadu impresse, chena risos ◊ arrispundendi, cuss'ómini brullanu si fiat asseriau 3. biadu a chie assériat, assumancu a betzu! 4. assériadi, asséria, de ti cojare: sa vida est menzus bajana! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se calmer, devenir sérieux Ingresu to calm down, to become sad Ispagnolu calmarse, entristecerse Italianu calmarsi, rattristarsi Tedescu sich beruhigen, traurig werden.

pachiósu , agt: paghiosu, pagiosu (pa-gi-o-su) paxiosu Definitzione nau de ccn., chi est de paghe, chi no giaet ifadu, chi istat asseliau, chi est amantiosu de sa paghe; chi tenet unu fàere e foedhare chentz'arrennegu, chentz'airu, chi tirat a sa cuncórdia Sinònimos e contràrios pagili / adasiosu, trancuillu | ctr. derredhu, gherristu / spaxiosu Frases est unu pipiu paxiosu: mancu ti acatas ca dhoi est ◊ in domo de su parente fit faghindhe una vida paghiosa ◊ s'annu paxiosu chi eus passau in sa càscia de su coru miu dhu pongu! (F.I.Congiu)◊ is animabis maus si funt fatus paxiosus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu paisible, pacifique, calme, placide Ingresu peaceful, pacifist, calm Ispagnolu pacífico, pacifista, calmo Italianu pacífico, pacifista, pacato, nonviolènto Tedescu friedlich, pazifistisch, ruhig.

séliu , agt: sériu Definitzione chi no si movet, chi istat firmu, chi andhat pàsidu chentza trémias o iscutuladas; nau de ccn., chi no erriet, chi portat o mantenet una bisura si no própriu trista ma mancu alligra, coment'e pentzamentosa: nau de sa persona po sa manera de fàere, chi dhue ponet cabu, incuru, chi ndhe sentit su pesu o s'importu, nau de cosa, chi est de importu Sinònimos e contràrios assulenu, firmu, pàsidu, pràtinu, selenu 1 / giudisciosu / apensamentadu, tristonzu | ctr. trumbullau / allegru, brullanu, sconcau Maneras de nàrrere csn: faedhare a sa séria = a sa lena, nendhe sas peràulas chi s'intendhant bene, chentza cúrrere; a séliu = abbellu, a lébiu, in asséliu; sériu comment'e sa perda, che a sa morte, che pudha mabàdia = tristu Frases beni a innòi e abarra séliu! ◊ sériu fuit su manzanu e chelu límpidu ◊ custu pisedhu no abbarrat mai sériu, est sempre brinchendhe, faghindhe ◊ cola sériu acurtzu a sos canes, ca segundhu comente ti si salarzant a subra ◊ camina sériu ca si ti sachedhas ti che ruet totu ◊ is bòis iant connotu sa manu de su meri e andànt sélius ◊ s'abba candho proet sériu l'intrat bene a sa terra, che candho frocat 2. cussu est unu mesu alligru, tra sériu e barrosu ◊ giuto sos pilos biancos che nie e sériu mi at fatu su dolore ◊ ita tenis, mulleri mia, ca ses séria? ◊ dhi arrespundit a cara sempri prus séria, abascendi sa boxi ◊ no cherent chi ria e nemmancu chi iste séria 3. seus chistionendi de cosas futas e sérias! 4. chi pigant àviu ca iscís fai turtas no ti lassant prus a séliu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu calme, sérieux, posé Ingresu calm, sedate Ispagnolu tranquilo, serio, mesurado Italianu calmo, chéto, sèrio, posato Tedescu ruhig, ernst, bedächtig.

sòde , agt Definitzione chi est cagiau, tostau, firmu; nau de cumportamentu, séliu, paghiosu Sinònimos e contràrios cracu, tostau / pàsidu Maneras de nàrrere csn: terrinu s. = tostu, frimmu, seguru; faedhare a boghe s. = calma, chentza airu Frases su sinu chi ti at dadu late lichitu e sode 2. sa zente fit sode iscultendhe sa préiga Tradutziones Frantzesu solide, calme Ingresu solid, calm Ispagnolu sólido, quieto Italianu sòlido, pacato Tedescu fest, ruhig.

sosségu , nm, agt: assussegu, sussegu Definitzione su istare trancuillos, pàsidos, in pàusu, sélios, su fàere a sa lena, su no àere pentzamentos in conca; chi est asseliau, in pàusu Sinònimos e contràrios assébiu, assentu, assuermu, paidhu, pasu, prachidesa / séliu | ctr. agiàgaru, disassussegu, salarzu Frases pàsati, dae unu pacu de sussegu! ◊ tènnere sussegu est lucura: tantu imprimida est in me sa tua rara ermosura (P.Mossa)◊ làssami sussegu, amore! ◊ no tenes paghe e ne sussegu 2. cun pérdua e fadiga proponzesti sa sossega Sardigna persighire ◊ sussegu e imbiau est su riposu Ètimu ctl., spn. sossego, susiego Tradutziones Frantzesu calme Ingresu rest, calm Ispagnolu sosiego Italianu calma, ripòso Tedescu Ruhe, Ausruhen.

«« Torra a chircare