acoidài, acoidàre , vrb: acoitai,
acoitare,
acuitai,
acuitare,
coidai Definitzione
fàere sa cosa in lestresa, cantu prima, a presse
Sinònimos e contràrios
apressare,
illestrire,
incoire
| ctr.
istentare
Frases
s'atóngiu acoidendi pesat unu lentzoru niedhu de nuis ◊ tocat a s'acuitai ca no s'aspetant ◊ issu si fut acoitau a crocai ◊ acoita a torrai! ◊ acoitaisí a si ndi andai! ◊ acoitate ca tenzo de fàchere su pranzu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
presser
Ingresu
to hurry
Ispagnolu
apresurarse,
darse prisa
Italianu
affrettare,
fare in frétta
Tedescu
sich beeilen.
afiliatàre , vrb: afiliotare Definitzione
fàere fine, acabbare impresse de fàere una cosa, nau sèmpere però po candho no si faet
Sinònimos e contràrios
atoliare,
spodhai
Frases
no ndhe afiliotat nudha ◊ si est murrunzadu cun su sótziu ca cussu de cosa no ndhe afiliotat mai ◊ a candho a ti afiliotare bi ndhe cheret!…
Tradutziones
Frantzesu
se dépêcher
Ingresu
to hurry up
Ispagnolu
darse prisa,
despachar
Italianu
sbrigarsi
Tedescu
sich beeilen.
allestài , vrb: allestrai,
allestrare Definitzione
fàere in lestresa, pònnere presse
Sinònimos e contràrios
allestire,
apressurai,
impressare,
impressire,
impressurare,
trotinare
Frases
sos àinos fint addainanti de nois allestrendhe in sa falada (M.Bua)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
presser,
hâter
Ingresu
to hurry
Ispagnolu
apresurar
Italianu
affrettare
Tedescu
beschleunigen,
sich beeilen.
apressàre , vrb Definitzione
fàere impresse, coitare de prus
Sinònimos e contràrios
acadriare,
acoidai,
apressurare,
impressire
| ctr.
istentare
Frases
cuss'issudhu l'at fatu apressare su passu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
presser
Ingresu
to hurry
Ispagnolu
apresurar
Italianu
affrettare
Tedescu
beschleunigen,
sich beeilen.
coidàe, coidài , vrb: acoidai,
coitai,
coitare,
cotiare,
cuidai,
cuidare,
cuitare Definitzione
fàere impresse, a sa lestra, pònnere pagu tempus a fàere una cosa; contivigiare sa cosa / impr. cotiae!, coitàtebbos!, coitaisia! = faghide impresse!; andhare, fàghere, nàrrere coitendhe = coitare andhendhe, faghindhe, nendhe
Sinònimos e contràrios
apressare,
incoire
| ctr.
adasiai,
discodiare
Frases
setzat in cogina ca seo annanno a logu, già coito! ◊ mancai coidit a dh'arrosci, si est pigau a bonas gei trabballat ◊ vae a iscola e cótia a ghirare! ◊ li apo iscritu e mi at rispostu cuitendhe ◊ a mengianu su mairu si nd'est coitau a pesai
Ètimu
ctl., spn.
cuytar, coytar
Tradutziones
Frantzesu
se hâter
Ingresu
to hurry up
Ispagnolu
apresurarse
Italianu
affrettarsi,
spicciarsi
Tedescu
sich beeilen.
debrèsse, debrèssi , avb: diabressi,
drabessi Definitzione
coitandho, chentza pèrdere tempus
Sinònimos e contràrios
allestru,
impresse
/
cdh. dipressa
| ctr.
abbellu
Frases
si fiat dépiu firmai diabressi, fadiau ca no fiat faina po issu ◊ fetzat debressi!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
vite,
à la hâte
Ingresu
in a hurry,
soon
Ispagnolu
de prisa
Italianu
in frétta,
prèsto
Tedescu
schnell.
ilboligàre , vrb: ilvoligare,
irbodhiare,
irbolicare,
irboligare,
irvolicare,
isbodhiare,
isboligare,
isvodhiare,
isvoligare,
ivoligare,
sbodhiai Definitzione
apèrrere, istèrrere una cosa imbodhigada o fata a lómboru (o a lobos); foedhare de una chistione coment’e ispiegandhodha; rfl., nau de sa manera de fàere sa cosa, fàere impresse, cun lestresa, cun coidau
Sinònimos e contràrios
illorigare,
ispirigare,
istèrrere,
istròbere,
istrobillai,
spodhai
/
acoidai,
ispontziai
| ctr.
allomborae,
imbodhiai
/
istentare
Frases
at isvoligadu s'atzola ◊ si nche at irbolicau sa fardeta ◊ est pensandhe a comente irboligare su filu de sa vida sua
2.
aiat in mente de fàghere unu discursu difítzile e isvoligadu cun chentu lemas, ma posca at timidu chi l'apataiant in calchi modu cun su professore
3.
si no t'irbóligas ti lasso e mi che andho! ◊ cheret chi nos isvodhiemus si cherimus fàghere a tempus! ◊ bi sunt cudhos chi pro s'irboligare de chistiones e pilisos truncant in curtzu: si fuint!◊ cosa de nudha a l'irbolicare sa pràtica de un'amicu suo in ufíssiu!…
Tradutziones
Frantzesu
dérouler,
démêler,
déployer,
se dépêcher
Ingresu
to unwind,
to roll into a ball,
to lay,
to hurry up
Ispagnolu
devanar,
extender,
darse prisa
Italianu
svòlgere,
dipanare,
distèndere,
spicciarsi
Tedescu
abwickeln,
ausbreiten,
sich beeilen.
prèssa 1 , nf, nm: presse,
pressi Definitzione
bisóngiu de acoitare, de no istentare, de no pèrdere tempus, manera de fàere a sa lestra, in paga ora, fintzes pentzamentu, idea o ispédhiu de fàere lestros, de coitare / min. pressixedha, nau mescamente in su sensu de p. manna, meda, tropu
Sinònimos e contràrios
acaloramentu,
acoitamentu,
coidade
/
cdh. prissichina,
ttrs. imprissamentu
Maneras de nàrrere
csn:
leàresi p. = tènnere presse; de pressi, in presse (debressi, impresse), in presses = deretu, coitendhe; èssere impresse = impressidu, tènnere coidadu meda, faghindhe a sa lestra; pònnere p. a unu = apretare, dimandhare de o obbrigàrelu a fàghere lestru, coitendhe, luego; a presse = de innòi a unu pagu, chentza istentare, luegus; pressis pressis = de inoghe a un'iscuta, de inoghe a pagu
Frases
tenzo presse de arare ca sinono sa terra si che intostat ◊ aisti presse e ti ndhe ses andhadu ◊ eh, una pressixedha chi tenit!…◊ no ti pighit su pressi! ◊ za no ti bochit sa presse, a tie, irmasionadu! ◊ Pepe, sa presse la deves lassare: no podes sendhe topu andhare a fua! (R.Marras)◊ ti at a bociri sa pressi… paris unu tostoinu trebiu! ◊ dèu no pòngiu pressi ◊ pòneli presse, ca sinono si la leat a lecuancas! ◊ don Moritu puru già podet fàghere piús in pressa! ◊ bae, si tenes presse coladiche!
2.
a presse tocat a binnennare ca sa ua est cota ◊ faghe impresse, che si mai ndhe apas fatu! ◊ mancari impresse sia, un'iscuta mi apo a sere
Sambenados e Provèrbios
prb:
chini errat po sa pressi si pentit bèni addàsiu
Ètimu
ltn.
presse
Tradutziones
Frantzesu
hâte
Ingresu
hurry
Ispagnolu
prisa
Italianu
frétta
Tedescu
Eile.
remenàre , vrb: reminare,
riminare Definitzione
giàresi a fàere, mòvere, andhare in crica de fàere, cricare de coitare, pònnere contivígiu po fàere sa cosa
Sinònimos e contràrios
apichiare,
atoliare,
ghilghisare,
impiciai,
impressighinire,
isbrigai,
isvirghinzare,
reminire,
spodhai
Frases
solu daghi s'arrejonu che torreit a su carvone resesseit a si reminare in su de nàrrere e a ispiegare pilu pilu comente si faghiat ◊ mi frimmo e bido duos reminendhe de si acostare a nois in disizu ◊ faghiant sas laoreras a su rémina rema cun fadiga (Grolle)◊ chin su casifítziu prenu si deviat reminare ◊ li fit assénnita chin su chicaju e si no si fit reminata a nche brincare sa gianna l'aiat sinnata male
Tradutziones
Frantzesu
se dépêcher,
s'appliquer
Ingresu
to devote oneself,
to hurry up
Ispagnolu
darse prisa,
entregarse
Italianu
sbrigarsi,
impegnarsi
Tedescu
sich bemühen.