Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

afràsciu , nm Definitzione genia de pentzamentu, de oriolu coment'e de chie tenet cosa apretosa de fàere o timet calecuna cosa Sinònimos e contràrios afródhiu, arraolu, finitzu, furighedha, ischinitzu, pestighinzu, pistu Frases a si ndhe leat de afràsciu!… Tradutziones Frantzesu hâte, anxieté Ingresu anxiety, urgency Ispagnolu apremio, ansia Italianu premura, ànsia Tedescu Aufmerksamkeit, Angst.

apinnícu , nm: pinnicu* Definitzione idea, pentzamentu po calecuna cosa in su sensu de àere presse, arreolu, coment'e timendho o isperandho Sinònimos e contràrios apensamentu, apinioni, arraolu, cimbella, intabatzu, pedine, pennítziu, pestighinzu, presse, spinnicu | ctr. descuidu Frases sa tardantza tua mi poniat in apinnicu ◊ mi beniat gana de abboghinare pro cussos malos apinnicos Tradutziones Frantzesu préoccupation, hâte Ingresu urgency Ispagnolu apremio, preocupación Italianu preoccupazióne, premura Tedescu Sorge, Bemühung.

debrèsse, debrèssi , avb: diabressi, drabessi Definitzione coitandho, chentza pèrdere tempus Sinònimos e contràrios allestru, impresse / cdh. dipressa | ctr. abbellu Frases si fiat dépiu firmai diabressi, fadiau ca no fiat faina po issu ◊ fetzat debressi! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vite, à la hâte Ingresu in a hurry, soon Ispagnolu de prisa Italianu in frétta, prèsto Tedescu schnell.

impressàdu , pps, agt Definitzione de impressare; chi tenet presse / avb. a s'impressada = impresse Sinònimos e contràrios acodiu, allestridu, impressaridu, impressidu / ttrs. imprissadu | ctr. adasiau, immajonadu 2. sigo, timendhe de mi perdire in buturinos caminendhe impressadu ◊ impressados sezis? tratenide! 3. a s'impressada onzi isperànscia ti che ses gitendhe Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui a de la hâte Ingresu hurried Ispagnolu presuroso, apresurado Italianu frettolóso Tedescu eilig.

impressídu , pps, agt: impressiu Definitzione de impressire; chi tenet presse, pigau de sa presse Sinònimos e contràrios acodiu, allestridu, apressibbiu, impressadu, impressaridu, impressighinidu, pressarosu, pressosu | ctr. adasiau, immajonadu 2. no podes ispetare unu pagu, no: impressidu meda ses?! ◊ domandadhu aundi est andendi aici impressiu ◊ za fias impressia: ti che ses andhada sentza mi ndhe sapire! ◊ ia iscritu su nòmini tuu in s'arena de un'arriu: sa currenti impressia dh'at isborrau a lestru Tradutziones Frantzesu qui a de la hâte Ingresu hurried Ispagnolu apresurado Italianu affrettato, frettolóso Tedescu eilig.

isbrígu , nm: isvirgu Definitzione capacidade, abbilesa de fàere cosa bene e impresse Sinònimos e contràrios disgàgiu, lestesa, spertesa Frases sos Sardos ant isvirgu fatendhe casu ◊ pintant chin isvirgu e incuru Tradutziones Frantzesu hâte, adresse Ingresu urgency, skill Ispagnolu destreza Italianu premura, destrézza Tedescu Zuvorkommenheit, Gewandheit.

prèssa 1 , nf, nm: presse, pressi Definitzione bisóngiu de acoitare, de no istentare, de no pèrdere tempus, manera de fàere a sa lestra, in paga ora, fintzes pentzamentu, idea o ispédhiu de fàere lestros, de coitare / min. pressixedha, nau mescamente in su sensu de p. manna, meda, tropu Sinònimos e contràrios acaloramentu, acoitamentu, coidade / cdh. prissichina, ttrs. imprissamentu Maneras de nàrrere csn: leàresi p. = tènnere presse; de pressi, in presse (debressi, impresse), in presses = deretu, coitendhe; èssere impresse = impressidu, tènnere coidadu meda, faghindhe a sa lestra; pònnere p. a unu = apretare, dimandhare de o obbrigàrelu a fàghere lestru, coitendhe, luego; a presse = de innòi a unu pagu, chentza istentare, luegus; pressis pressis = de inoghe a un'iscuta, de inoghe a pagu Frases tenzo presse de arare ca sinono sa terra si che intostat ◊ aisti presse e ti ndhe ses andhadu ◊ eh, una pressixedha chi tenit!…◊ no ti pighit su pressi! ◊ za no ti bochit sa presse, a tie, irmasionadu! ◊ Pepe, sa presse la deves lassare: no podes sendhe topu andhare a fua! (R.Marras)◊ ti at a bociri sa pressi… paris unu tostoinu trebiu! ◊ dèu no pòngiu pressi ◊ pòneli presse, ca sinono si la leat a lecuancas! ◊ don Moritu puru già podet fàghere piús in pressa! ◊ bae, si tenes presse coladiche! 2. a presse tocat a binnennare ca sa ua est cota ◊ faghe impresse, che si mai ndhe apas fatu! ◊ mancari impresse sia, un'iscuta mi apo a sere Sambenados e Provèrbios prb: chini errat po sa pressi si pentit bèni addàsiu Ètimu ltn. presse Tradutziones Frantzesu hâte Ingresu hurry Ispagnolu prisa Italianu frétta Tedescu Eile.

remínu , nm: riminu Definitzione genia de ibertu, lestresa, coidau chi si ponet po fàere sa cosa, a bortas fintzes tropu Sinònimos e contràrios coidade, coidu, impenza, oloidura, pressi, tarea / furighedha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hâte, sollicitude, zèle Ingresu care, engagement Ispagnolu prisa, urgencia, cuidado Italianu premura, sollecitùdine, impégno Tedescu Eile, Raschheit, Eifer.

sufúria , nf, nm: sufúrriu Definitzione genia de airu, de arrennegu, de presse Sinònimos e contràrios arràbbiu, arrennegu / furighedha Frases prus chin sufúria lu picat e prus chin amore lu lassat Tradutziones Frantzesu fureur, hâte Ingresu fury Ispagnolu furia, furor Italianu fùria Tedescu Wut.