coidàde , nf, nm: coidadu,
cuidade,
cuidadu,
cuidatu,
cuidau Definitzione
pentzamentu, presse, incuru faendho is cosas; coidau dhu narant fintzes in su sensu de diferéntzia
Sinònimos e contràrios
acaloramentu,
apensamentu,
apinnicu,
coidu,
contibizu,
presse,
reminu
| ctr.
descuidu
Maneras de nàrrere
csn:
pònnere in cuidadu a unu = pònnere presse a unu; giàresi, dàresi coidadu = tènnere presse, chircare de fàghere sa cosa impresse, coitare
Frases
candho in domo mi narant "Pane cherzo!" e no ndhe apo, mi dao cuidadu e divento a furare resinnadu (B.Caredda)◊ dadi coidadu, ca timo no proat, ca est tronendhe ◊ si sas muntagnas fint de macarrones, e ite vida sa de cudhos chi ant pagu cuidadu! ◊ giaidí coidau!
2.
no tenit coidau de is consillus bonus chi dhi donat genti manna
3.
- calincuna mobadia maba no at a èssi? - no est coidau, est unu spitzu de musca!… (A.Garau)◊ intra Barrabi e Sedhori passat pagu coidau
4.
no iat pérdiu coidau: iat pigau is lentzorus frigaus e dhus iat ispartus asuba de su piciochedhu po dhu cuai
Sambenados e Provèrbios
prb:
su cuidadu faghet sa domo
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
diligence,
sollicitude
Ingresu
diligence
Ispagnolu
cuidado,
celo
Italianu
solèrzia,
alacrità,
sollecitùdine
Tedescu
Emsigkeit,
Eilfertigkeit.
penciaméntu , nm: apensamentu,
pensamentu,
pentzamentu,
pesciamentu,
pessamentu Definitzione
s'atividade de sa mente, is ideas chi si cunsiderant e cuncordant; idea firma de candho si timet o si bolet calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
immaginamentu,
ispispinzu,
pensada,
penseri,
pensu
/
agiu,
apinnicu,
arraolu,
ildinu,
intabatzu,
pedighinu,
pedine,
pestighinzu
/
ttrs. pinsamentu
| ctr.
assussegu
Maneras de nàrrere
csn:
afinare su pentzamentu = pentzai prus a fundu, cun prus precisioni; bèniri in p. = bènnere s'idea a conca; nàrrere, fàghere a p. = fuedhai, fai sentza de isciri sa cosa, a brétiu, isceti po comenti unu si dha pentzat; leàresi p., learesila a p. = tènniri coidu, arriolu, pigaisí p.; àere p. de calecuna cosa o chistione = pensare cun pinnicu, cun oriolu a calecuna cosa; bogaresiche unu p. = fai su chi unu teniat pentzamentu de depi fai (e aici no dhui pentzat prus); servire a unu a p. = bene meda, chirchendhe de ndhe cumprèndhere cun antibitzu ite cheret s'àteru
Frases
in custu puntu meda apo pecau in òperas e in malu penciamentu ◊ totus funt po tui is pentzamentus chi formu! ◊ fissa ti giuto ancora in pensamentu! ◊ chentu pessamentos li mulinabant in conca ◊ est arroliendu ma no arrennescit a callai pensamentu ◊ li est bénniu unu pessamentu a conca ◊ l'afinat su pessamentu candho depet fàghere una cosa de remédiu! ◊ de su pentzamentu no mi ndi andas mai, tui! ◊ non t’intret in coro custu pesciamentu tortu! (Bb)
2.
za mi ndhe ses ponindhe de pessamentos in conca, fizu meu!…◊ bai, immoi, ninnedhu: mammai at a èssi in pentzamentu! ◊ no bos pichedes pessamentu si istento! ◊ no istes in tristura, ne in dispiaghere o pensamentu! ◊ lu tenzo a pessamentu a fàghere cussa cosa ◊ petzi bi cheriat cussu pessamentu puru, como!…◊ apo comporadu su regalu pro s'isposonzu de fizolu tou: e bogadu cussu pessamentu!
3.
dèu gei dh'apu cumpréndia, mi dh'apu fata a pentzamentu! ◊ no faedhedas a pessamentu, candho no ischides!
4.
cussu trancuillone no si leat pessamentu!
5.
no bi at bisonzu de l'irvapiare, ca mi servit cun su pessamentu! (G.Ruju)◊ a maridu meu lu servo a pessamentu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pensée,
souci,
sollicitude
Ingresu
thought,
care
Ispagnolu
pensamiento,
preocupación
Italianu
pensièro,
preoccupazióne,
sollecitùdine
Tedescu
Denken,
Gedanke,
Sorge.
pinnícu , nm: apinnicu Definitzione
idea, pentzamentu po calecuna cosa in su sensu de tènnere presse, incuru, contivígiu, coment'e timendho o isperandho
Sinònimos e contràrios
apensamentu,
apinioni,
arraolu,
cimbella,
intabatzu,
pedine,
pestighinzu,
presse,
spinnicu
| ctr.
descuidu,
ispinnicu
Frases
tue no as pinnicu de valoldia peruna (A.Paba)◊ ca isco cantu l'amas intendho su pinnicu chi as ◊ mi che cherzo bogare custu pinnicu ◊ tene pinnicu de ghirare, no mi fetas iscrere! ◊ si est cuntentu est fora de pinnicu ◊ su pinnicu de torrare in Sardigna no mi che est isparidu ◊ a ti ndh'intrat de pinnicu!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
empressement
Ingresu
promptness
Ispagnolu
apremio,
prisa
Italianu
sollecitùdine
Tedescu
Eifrigkeit.
remínu , nm: riminu Definitzione
genia de ibertu, lestresa, coidau chi si ponet po fàere sa cosa, a bortas fintzes tropu
Sinònimos e contràrios
coidade,
coidu,
impenza,
oloidura,
pressi,
tarea
/
furighedha
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
hâte,
sollicitude,
zèle
Ingresu
care,
engagement
Ispagnolu
prisa,
urgencia,
cuidado
Italianu
premura,
sollecitùdine,
impégno
Tedescu
Eile,
Raschheit,
Eifer.