Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
afrènta , nf Definitzione
genia de ofesa, fintzes disgràtzia, dannu, bisóngiu
Sinònimos e contràrios
afrontu,
aggràbiu,
aggrau,
alloloju,
innóriu,
inzenza
Frases
sento s'afrenta piús de su dannu ◊ cantas penosas afrentas in sa vida! ◊ ndh'at agguantadu e paradu de peleas e afrentas, cussa cristiana!…◊ s’onorèvuli Rosàriu nci at calau is afrentas de s’aversàriu (F.Carlini)
2.
no ti la les a crispa pro sas afrentas! ◊ petzi nos bidimus a sas afrentas
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
affront
Ingresu
outrage
Ispagnolu
afrenta
Italianu
affrónto
Tedescu
Schimpf.
afrentài , vrb Definitzione
ofèndhere tocandho s'onore, tocandho su bonu númene de s'àteru
Sinònimos e contràrios
abbituperare,
aciociai,
aggravae,
arrochizare,
desdorai,
disprejare,
ilzenzare,
innorare,
ispresciare,
ofèndhere
Frases
seus totus abbambiaus a faci de custu mundu traíxiu e afrentau
Ètimu
spn.
afrentar
Tradutziones
Frantzesu
outrager
Ingresu
to outrage
Ispagnolu
afrentar
Italianu
oltraggiare
Tedescu
beleidigen.
aggraviài, aggraviàre , vrb Definitzione
nàrrere o fàere prus de su chi si depet, cosas chi no funt, acusandho, ofendhendho, po ofèndhere / aggraviare in sas possessiones = fàghere dannu a unu possessu
Sinònimos e contràrios
abbituperare,
aciociai,
afrentai,
arrochizare,
desdorai,
disprejare,
ilzenzare,
ingraviare,
innorare,
ispresciare,
ofèndhere,
taschilare
Frases
est a Bosu chi apu aggraviau cun is pecaus mius! ◊ si acasu in su cantare apo faltadu no si tenzat nisciunu aggraviadu (F.A.Mannu)◊ si no poto cojuvare cun tegus no mi ndhe impudo: tue l'as fatu pro mi aggraviare, ma a mene mi est serviu de favore ◊ tue pentzas chi mi as aggraviau, ma mi est serviu de cumbeniéntzia! ◊ suta de sa rughe tantas vias est rutu aggraviadu de su male anzenu
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
outrager,
injurier
Ingresu
to insult,
to outrage
Ispagnolu
agraviar
Italianu
oltraggiare,
ingiuriare
Tedescu
beleidigen.
irvapiàre , vrb: isvapiare Definitzione
pigare a foedhos malos, nàrrere cosas chi no funt, giare una briga
Sinònimos e contràrios
apilucare,
briare,
certai,
irbrunchiare,
irmurrare
Frases
no bi at bisonzu de l'irvapiare, ca mi servit cun su pessamentu! (G.Ruju)◊ est amore chi dadu ti at sa vida chi tue isvàpias cun s'istichida ◊ innanti de apuntzare o de irvapiare sa zente, lea s'abba dai sa vena!
Tradutziones
Frantzesu
reprocher,
outrager
Ingresu
to outrage,
to reprove
Ispagnolu
reprender,
injuriar
Italianu
rimproverare,
oltraggiare
Tedescu
vorwerfen,
beschimpfen.