ammachiàe, ammachiài, ammachiàre, ammachiàri , vrb Definitzione
fàere a macu, essire fora de sèi, no èssere giustu de conca; fàere dilliriare de su dolore, pigare o pèrdere su sentidu, dilliriare, pèrdere sa conca o fàere disatinos po una fémina o àtera cosa chi praghet meda
Sinònimos e contràrios
abbaradhare,
ammacare*,
dischissiare,
fatzellare,
irbariare,
ischissiai,
issentire
Frases
su soli faiat ammachiai cixaredhas e cucumeus in is istuas ◊ ma ita ti ses, ammachiendi, chi no trabballas?!
2.
ti ses ammachiau de cussa pitzoca e as resone: no bi ndhe at àtera prendha chi incantat che a issa ◊ portat is pius niedhus arrullaus chi faint ammachiai ◊ torramí su sentiru ca mi as ammachiau!
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go mad
Ispagnolu
enloquecer
Italianu
ammattire
Tedescu
verrückt werden.
dessessíre , vrb: disessire Definitzione
andhare a fora; essire fora de se, fàere a macu, a irbariadu
Sinònimos e contràrios
essire
/
ammachiae,
dischissiare,
irbariare,
iscansae
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go mad
Ispagnolu
enloquecer
Italianu
ammattire
Tedescu
den Verstand verlieren.
dischissiàre , vrb Definitzione
tocare a conca, essire macu, irbariadu
Sinònimos e contràrios
ammachiae,
delliriare,
dessessire,
irbariare,
iscansae,
ischissiai,
issentire,
istinare
Frases
sas féminas nos faghent dischissiare (S.Spiggia)◊ a mimme cussas mazinedhas de zocadores mi fachiant dischissiare ◊ si sunt dischissiandhe de su pessamentu ca su frade no at iscritu prus
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go mad
Ispagnolu
desquiciar
Italianu
impazzire,
andar fuòri di tèsta
Tedescu
verrückt werden.
fogliàre , vrb: vogliare Definitzione
furriare is crebedhos, su si ammachiare
Sinònimos e contràrios
ammachiae,
dilliriai,
fatzellare,
foglietare
Ètimu
ctl.
follejar
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go mad
Ispagnolu
enloquecer,
volverse loco
Italianu
impazzire,
pèrdere il sénno
Tedescu
verrückt werden.
irbariàre , vrb: irvaliare,
irvariare,
isvariare Definitzione
essire dae tinu, no arrexonare prus, essire macu deunudotu; dhu narant fintzes in su sensu de fàere atentzione a ccn. àtera cosa po abbacare dolore, dispraxere, afrigimentu
Sinònimos e contràrios
ammachiae,
dessessire,
fatzellare,
ibariae,
ilgirare,
iscansae,
issentire,
istinare,
vogliare
/
disaviare,
istrabiare 1
| ctr.
atinai,
atoare
Frases
medas imbriagos irvàriant ◊ sas frebbas lu faghent isvariare ◊ sempre sàbia e prudente ses istada ma custa bolta ses isvariendhe ◊ sa vetzesa lu fit irvalianne ◊ totu su tempus colatu in galera l'at irvaliatu ◊ azummai ndhe irbàriat de su dannu chi at tentu in famíllia
2.
at cumpresu cantu mannu fit su dolore suo e at chircadu de l'irbariare nàndheli cosa ◊ aggràssias chi mi sezis imparandhe: sinono s'àsiu mi diat irbariare!
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
délirer,
devenir fou
Ingresu
to go mad,
to rave
Ispagnolu
desvariar
Italianu
vaneggiare,
impazzire
Tedescu
irrereden,
verrückt werden.
iscansàe, iscansàre , vrb: iscansiare,
iscantzai,
iscasciare,
iscassare,
iscassiare,
scantzai Definitzione
cambiare camminu, pigare àtera istrada, intrare a unu logu passandho in su camminu o in s'orruga, tirare una cosa a una parte; trantzire a una parte, fintzes lassare una cosa; pèrdere su sentidu, ammachiare po ccn. cosa
Sinònimos e contràrios
cansai 1,
ilmanchinare,
irvertzare,
stressiai
/
ammachiae,
dischissiare,
ischisciai 1,
fatzellare,
irbariare,
vogliare
Maneras de nàrrere
csn:
i. dae sedha = rúere dae cadhu; iscasciare a rídere = imbucare a ríere; iscasciare de una régula, de unu pretzetu, de una leze = iscassedhai, fartai
Frases
candho pioet, iscàscias trazendhe cantu agatas ◊ no iscantzu prus de s'arrastu miu: su sardu in su coru dèu mi allogu! (M.Pani)◊ custu caminu che iscàssiat a Ulíana ◊ no si arrimant in su caminu vonu e iscàsciant in gúturos ◊ recuindhe semus iscansiados a sa funtana ◊ lu timiant e iscassaiant caminu si l'imbeniant ◊ no iscasses dae sa leze!
2.
mergiani iscantzat s'arbei e ndi pigat s'angioni!◊ no est arrennésciu a iscantzai unas cantu iscoitadas de zirónia!
3.
Fulana pro pagu no est iscasciada candho l'at lassada s'ammoradu ◊ sas rúndines fuent iscasciadas ◊ de unu chi s'est iscassatu narant "Meschinu!"◊ seo a dolore de conca iscassianne!
4.
mastru Tilipu iscàsciat a rídere, cantu at intesu su contu ◊ dae custu lutrinzu no si podet iscasciare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tourner,
sortir,
esquiver,
devenir fou
Ingresu
to sidestep,
to go mad,
to deviate
Ispagnolu
doblar,
torcer,
apartarse,
enloquecer
Italianu
deviare,
scansarsi,
impazzire
Tedescu
abweichen,
ausweichen,
wahnsinnig werden.