abbidhiritzài, abbidhitzirài , vrb Definitzione
intostare, cancarare de su fritu
Sinònimos e contràrios
abbadherigare,
acancarronae,
aggurjare,
ammarmurai,
apisidhiri,
ateterigare,
ingortigai,
inteterighedhare,
intostai
Frases
su frius abbidhiritzat is manus ◊ su pani pagu axedau abbidhiritzat a lestu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engourdir
Ingresu
to numb
Ispagnolu
entumecer
Italianu
aggranchire
Tedescu
erstarren lassen.
acancarronàe, acancarronài, acancarronàre , vrb: aconcorronai,
acuncurronai,
acuncurrionai,
cancarronai Definitzione
fàere coment’e a cancarrone, a unu lómboru, a lóriga
Sinònimos e contràrios
abbidhiritzai,
acavurai,
acoconare,
aggrancare,
aggurjare,
ateterigare,
atzancarronare,
aunchinare,
cancarai,
ingortigai,
inteterighedhare
/
abbibbirinai
Frases
e acidriadha, s'ischina, no ti abarris aconcorronau! ◊ seu acancarronau po su pesu mannu chi mi ant carriau ◊ una fémina si fut acancarronada a is peis de Gesús (Ev)◊ apu atobiau una fémina bècia totu acuncurronada ◊ su cani nc'est sartau aintru de su còfanu e si est acuncurrionau coment’e unu caboru
2.
su frius dhi at acancarronau is manus
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engourdir
Ingresu
to bend,
to numb
Ispagnolu
encorvar,
combar
Italianu
incurvare,
aggranchire
Tedescu
krümmen,
erstarren.
addoliàre , vrb Definitzione
fàere a dolores
Sinònimos e contràrios
addolie,
addolimare,
addolimorjare,
addozare,
indiligae,
indolai,
indolimare,
indolimire,
indolire,
indoloriri,
mazare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
endolorir
Ingresu
to numb
Ispagnolu
adormecer,
entumecer
Italianu
indolenzire
Tedescu
schmerzen.
addolíe , vrb: addolire,
addoliri Definitzione
fàere a dolores; giare o pigare dispraxeres
Sinònimos e contràrios
addoliare,
addolimare,
addolimorjare,
addozare,
indolai,
indolimare,
indolimire,
indolire,
indoloriri
/
dispiàchere
Frases
si t'est addoliu su bratzu deretu, sa manu manca no tenit virtudi!
2.
sas malas fainas suas ti parent mossos de musca cadhina e no as allegas pro ti ndhe addolire? ◊ isse de su male de su mundhu si ndhe addolit meda (M.Columbu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
endolorir
Ingresu
to numb
Ispagnolu
adormecer,
afligir
Italianu
indolenzire
Tedescu
schmerzen.
addolimàre , vrb Definitzione
fàere a dolores, a dólimas; dispràxere meda
Sinònimos e contràrios
addoliare,
addolie,
addolimorjare,
addozare,
indolai,
indolimire,
indolire,
indoloriri
/
afligire,
dispiàchere
Frases
sa betzesa ti at totu addolimadu
2.
ti podet afligire unu dolore pulpa, nérviu e ossu, ma ti addólimat s'amore conca e coro, ànima e dossu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
endolorir
Ingresu
to numb
Ispagnolu
adormecer
Italianu
indolenzire
Tedescu
weh tun,
betrüben.
aggrancàre , vrb Sinònimos e contràrios
acancarronae,
aggranciri,
cancarai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rétracter
Ingresu
to numb
Ispagnolu
agarrotar
Italianu
rattrappire
Tedescu
verkrampfen.
ateterigàre , vrb: atetirigai,
atetirigare,
atitirigai Definitzione
tènnere fritu meda, trèmere de su fritu, essire téteru de su fritu meda, ammarmurare de su fritu
Sinònimos e contràrios
abbidhiritzai,
acancarronae,
aggurjare,
atitiglionai,
cancarai,
ingortigai,
intetericare,
inteterighedhare
| ctr.
caentare
Frases
fiat apretau atitirighendi, aspetendi s'istadi po si callentai (F.Carta)◊ parat a su fogu sas manos atetirigadas de su fritu ◊ si atitirigat in s'ierru po su frius ◊ unu manzanu l'agateint in sas iscalinas de chéjia ateterigadu de sa bidhia e de sa morte
2.
candu s'ódiu pillonat in sa menti, ananti de una creatura apatigada, s'atitirigat su coru! (R.Piras)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engourdir
Ingresu
to numb
Ispagnolu
entumecer
Italianu
aggranchire
Tedescu
erstarren.
ateterighedhàre , vrb: atitirighedhare Definitzione
fàere coment'e téteru de su fritu, istare o èssere morindho de fritu
Sinònimos e contràrios
abbidhiritzai,
acancarronae,
aggurjare,
ateterigare,
ateterigonare,
cancarai,
illibrinire,
ingortigai,
intetericare,
inteterighedhare
| ctr.
caentare
Frases
in bidha si bi podet atitirighedhare candho fiocat e su nie si bi tratenet
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engourdir
Ingresu
to numb
Ispagnolu
aterir
Italianu
intirizzire
Tedescu
erstarren.
bolizàre , vrb: abbuligiai 1,
bolluzare,
boluzare,
bulizare,
bullizare,
bullugiare,
bullujare,
bullutzare,
bulluzare,
buluzare Definitzione
murigare, mòvere e avolotare, nau pruschetotu foedhandho de abba o cosas deasi; fàere burdellu
Sinònimos e contràrios
abbolojare,
abborotai,
abbussiare,
ammoroscare,
bugliare,
intruai,
istriulare,
sciambullai,
trubulare,
trullare,
trumbugliai
/
abbaunzare
Frases
ant boluzadu sa funtana, boluzadu est su trainu ◊ si bulluzat su mare, dae subra l'inchimerant sas nues… in pag'ora est un'inferru! ◊ su rivu curriat in mesu de pretas biancas, bullutzatu
Ètimu
itl.
bollire
Tradutziones
Frantzesu
troubler
Ingresu
to numb
Ispagnolu
enturbiar
Italianu
intorbidare
Tedescu
trüben.
cancarài , vrb: cancarare,
cancherai,
cancherare,
cancheriare,
chencheriai,
cranculae,
cranculai Definitzione
fàere a cancarrone o intostare de su fritu; fàere dòlere meda cun ccn. iscutulada forte o faendho isfortzu, tocandho
Sinònimos e contràrios
abbidhiritzai,
acancarronae,
aggrancare,
ateterigare,
cancaritare,
ingortigai,
inteterighedhare
/
achirdinae,
agiatzare,
ammarmurai,
astragare,
belare,
cascarare 1,
marmurizai
/
aggangrenare,
agghegiare
Frases
su trigu cheret messadu innantis de si cancarare
2.
si lu torras a tocare ti càncaro sa manu! ◊ su fritu mi est cancarendhe sas manos ◊ cudha bòcia de ortigu cranculàt su pei, tirendu! ◊ messendu a fraci crànculat su bratzu
3.
itzi chi si lu giughent cua cua prite no lis canchériet sa bua nisciunu, candho su chi est cunsiderat (G.Sini)◊ no dha chencherist sa ferira!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rétracter,
engourdir,
transir
Ingresu
to numb
Ispagnolu
entumecer,
agarrotar,
helar
Italianu
rattrappire,
assiderare,
intirizzire
Tedescu
steif werden.
cancaritàre , vrb Definitzione
fàere a cancaritu
Sinònimos e contràrios
abbidhiritzai,
acancarronae,
aggrancare,
ateterigare,
cancarai,
ingortigai,
inteterighedhare
/
achirdinae,
agiatzare,
ammarmurai,
astragare,
belare,
marmurizai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engourdir,
transir
Ingresu
to numb limbs
Ispagnolu
entumecer,
aterir
Italianu
intirizzire,
rattrappire le mèmbra
Tedescu
erstarren.
chirdinàre , vrb: achirdinae*,
cirdinai Definitzione
fàere chírdinu
Sinònimos e contràrios
ateterae,
incidrinai
/
agiatzare,
ammarmurai,
astragare,
belare,
cancarai,
ghiaciai,
marmurizai
Tradutziones
Frantzesu
engourdir
Ingresu
to stiffen,
to numb
Ispagnolu
entumecerse
Italianu
irrigidire,
intirizzire
Tedescu
erstarren.
iformicàre , vrb: ifurmicare,
informigai,
informigare,
infromigai Definitzione
batire un’arremu, mescamente postu male chi no passat bene su sàmbene, de pàrrere coment’e prenu de formiga andhandho, ispirtindho
Sinònimos e contràrios
abborticare,
addormicare,
addrommentire,
ammartusinare,
immortigare,
indormicare
Frases
m'infromigant is manus, si asullant is didus ◊ dhi at infromigau totu una camba, unu bratzu, sa metadi de sa faci, e su dotori no at connotu ca portàt un'itus! ◊ si tocàt e dhi pariat de portai piu in faci e fiat totu infromigau!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
engourdir
Ingresu
to numb
Ispagnolu
entumecerse
Italianu
intorpidire
Tedescu
gefühllos machen.
tullíre, tullíri , vrb: atullire Definitzione
foedhandho de un'arremu de sa carena, su si fàere coment'e retesu, cancarau, chentza fortza, de no serbire
Sinònimos e contràrios
bardai,
cancarare
Frases
como chi patint sa pena de sos betzos e chi pro ambos nérvios si tullint nemmancu aventurosa ant sa idea (P.Giudice Marras)
Ètimu
spn.
tullir(se)
Tradutziones
Frantzesu
se recroqueviller,
paralyser
Ingresu
to numb,
to paralyze
Ispagnolu
entumecerse
Italianu
rattrappirsi,
paralizzarsi
Tedescu
sich verkrampfen.