allidigoraméntu , nf Sinònimos e contràrios
allidigorada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
meurtrissure
Ingresu
turning livid
Ispagnolu
volverse lívido
Italianu
illividiménto
Tedescu
Erbleichen.
apéssu , nm Sinònimos e contràrios
billa 1,
imbussulatura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bordage
Ingresu
turning down
Ispagnolu
doblez
Italianu
rimboccatura del lenzuòlo
Tedescu
Umschlag.
ateteràda , nf Definitzione
su ateterare
Sinònimos e contràrios
ateteramentu,
cancaratzone,
incirdinadura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
raidissement,
engourdissement
Ingresu
turning cold
Ispagnolu
entumecimiento
Italianu
irrigidiménto
Tedescu
Versteifung.
bílla 1 , nf Definitzione
tretu de orrobba (lentzolu, coberta, bestimentu o àteru) chi si ponet addopiau / a duas, a tres, a dexi billas = a dua piza, a tre piza, a deghe piza
Sinònimos e contràrios
pígia* 1,
pinnigadura
Frases
gheta sa billa de su lentzoru asuba de sa coberta! ◊ su letu est cun sa billa rebbucada e bèni posta asuba de su coscinu
Tradutziones
Frantzesu
bordage
Ingresu
tucking up,
turning down
Ispagnolu
embozo
Italianu
rimboccatura
Tedescu
Umschlag.
bòrta 1 , nf Definitzione
acabbu o furriadura de una sumana de tempus, de unu fatu, de unu caminu (vida, die, caminu)
Sinònimos e contràrios
furriada,
masciada
Maneras de nàrrere
csn:
èssere in bolta de dies = èssere antzianu; dare borta = girai, furriai, cumentzai a isparèssiri, abblandai; èssere, istare a borta códia = coment'e oretendhe pro fàghere male a ccn.; andhare, torrare a borta códia = torrare in àteru mamentu a unu logu, a s'acua, pro bi fàghere dannu, a ndhe furare cosa, e gai; dàresi bolta in d-una cosa = impitzaresindhe
Frases
in sas istradas si agatant bucos, ribbas e bortas ◊ su carru si est acadhighinadu in d-una pigada totu bortas ◊ est arreadu firmu finas chi no nche l'at bidu isgheladu in s'úrtima borta de su caminu
2.
passadu mesudie daet borta su sole ◊ cun sa cura chi so faghindhe su male at dadu borta ◊ ndhe so dadu bolta in custas alas (Còntene)◊ su sole che at dadu bolta a cudh'ala de monte ◊ sa ferida est dendhe bolta in cancrena ◊ cue su caminu daet borta a manu manca
3.
in cosa chi no t'importat mancu ti bi dies bolta!
Ètimu
ltn.
*volta
Tradutziones
Frantzesu
tournant,
virage
Ingresu
bend,
turning
Ispagnolu
viraje
Italianu
svòlta,
curva
Tedescu
Wendepunkt,
Biegung,
Kurve.
cúida , nf Definitzione
su tretu comente girat un'orruga, un'istrada, unu camminu, ue faet a cuidu; coment'e misura, su tanti de unu bratzu; manera de fàere
Sinònimos e contràrios
cuidada,
furriada
Frases
Toniedha fit abbaidandhe a sa cúida de s'istradone si podiat bídere s'ómine suo torrandhe
2.
cussas si pigant tropu s'ampramanu: de unu prammu una cúida!
3.
custas sunt cúidas de matzone!
Terminologia iscientìfica
bdh
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
virage
Ingresu
turning
Ispagnolu
viraje
Italianu
svòlta,
curva
Tedescu
Kurve.
incanidúra , nf Definitzione
su si fàere canu, murru de pilos
Sinònimos e contràrios
incanida,
incaninzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
blanchissement des cheveux
Ingresu
turning white
Ispagnolu
el encanecer
Italianu
incanutiménto
Tedescu
Ergrauen.
torinadúra , nf Definitzione
su torinare, trebballare a tórinu
Sinònimos e contràrios
torrinonzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tournage
Ingresu
turning
Ispagnolu
torneado
Italianu
tornitura
Tedescu
Drehen.