bòrta 1 , nf Definitzione
acabbu o furriadura de una sumana de tempus, de unu fatu, de unu caminu (vida, die, caminu)
Sinònimos e contràrios
furriada,
masciada
Maneras de nàrrere
csn:
èssere in bolta de dies = èssere antzianu; dare borta = girai, furriai, cumentzai a isparèssiri, abblandai; èssere, istare a borta códia = coment'e oretendhe pro fàghere male a ccn.; andhare, torrare a borta códia = torrare in àteru mamentu a unu logu, a s'acua, pro bi fàghere dannu, a ndhe furare cosa, e gai; dàresi bolta in d-una cosa = impitzaresindhe
Frases
in sas istradas si agatant bucos, ribbas e bortas ◊ su carru si est acadhighinadu in d-una pigada totu bortas ◊ est arreadu firmu finas chi no nche l'at bidu isgheladu in s'úrtima borta de su caminu
2.
passadu mesudie daet borta su sole ◊ cun sa cura chi so faghindhe su male at dadu borta ◊ ndhe so dadu bolta in custas alas (Còntene)◊ su sole che at dadu bolta a cudh'ala de monte ◊ sa ferida est dendhe bolta in cancrena ◊ cue su caminu daet borta a manu manca
3.
in cosa chi no t'importat mancu ti bi dies bolta!
Ètimu
ltn.
*volta
Tradutziones
Frantzesu
tournant,
virage
Ingresu
bend,
turning
Ispagnolu
viraje
Italianu
svòlta,
curva
Tedescu
Wendepunkt,
Biegung,
Kurve.
corruàda , nf: corrunada Definitzione
dadaolta, furriada, girada chi faet unu camminu, un'istrada, un'orruga
Sinònimos e contràrios
borta 1,
cuidada,
dadaolta,
furriada,
ghirada,
mobinada
Frases
fortzis fiat su viàgiu chi mi faiat dannu, ca fiat prenu de corruadas ◊ su bentu mi at acumpangiau de Castedhu fintzas a is corrunadas de Serri, in màchina ◊ tocat a donai atentzioni ca in sa corrunada nd'istupat sempri calincuna màchina, ca no bollu istumbamentus!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
virage
Ingresu
bend
Ispagnolu
curva
Italianu
curva
Tedescu
Kurve.
cúida , nf Definitzione
su tretu comente girat un'orruga, un'istrada, unu camminu, ue faet a cuidu; coment'e misura, su tanti de unu bratzu; manera de fàere
Sinònimos e contràrios
cuidada,
furriada
Frases
Toniedha fit abbaidandhe a sa cúida de s'istradone si podiat bídere s'ómine suo torrandhe
2.
cussas si pigant tropu s'ampramanu: de unu prammu una cúida!
3.
custas sunt cúidas de matzone!
Terminologia iscientìfica
bdh
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
virage
Ingresu
turning
Ispagnolu
viraje
Italianu
svòlta,
curva
Tedescu
Kurve.
dadaòlta, dadaòrta , nf Definitzione
tretu inue un’orruga, unu camminu, un'istrada leat a un'àtera bandha, càmbiat filada; cambiamentu mannu mescamente in malu
Sinònimos e contràrios
cabulada,
cadraolta,
furriada,
masciada
Frases
peri sos tzilleris, in donzi dadaolta, bi at zente meda a manos in giae…◊ ti cheria èssere amigu finas a ti ojare in onzi dadaolta de carrera
2.
custa est sa dadaolta de sa família
Ètimu
itl.
dare volta
Tradutziones
Frantzesu
virage
Ingresu
bend
Ispagnolu
viraje
Italianu
svòlta,
curva
Tedescu
Kurve,
Biegung,
Wende.
furriàda , nf: furriara,
furriata Definitzione
su furriare; cambiamentu mannu de calecuna cosa, mescamente contras a unu chi cumandhat o chi est prus mannu; tróchia, girada chi faet unu camminu, un'istrada; su tempus chi durat una cosa; su torrare a su logu inue si faet abbitu, ue si bivet
Sinònimos e contràrios
furriadolzu,
furriadura
/
cambiada,
issurriada
/
borta 1,
corruada,
cuidada,
dadaolta,
ghirada,
masciada,
mobinada,
torrada
/
durada
Maneras de nàrrere
csn:
sa f. de sa die, f. de sole = sa die a parte e sero, merí; f. de ballu = unu ziru de ballu; una f. de ogus, de bista, de manu = unu patrefíliu; donai una f. in tundu = furriàresi a su contràriu deunudotu; sa f. de su lentzoru = su tretu chi si pínnigat a subra de s'àtera cuguzura; sa f. de su poledhu = sa farta de chie no muntenet sa promissa o sa peràula; bogàreche una f. = fai un'arruga o un'istrada prus dereta
Frases
no fit netzessàriu andhare pro sa furriada a cubile: sas crapas a cudh'ora ghirabant solas ◊ no mi fetzat totu custas furriadas, ca no est comenti narat fustei! ◊ at fatu sa furriada a su lentzoru
2.
seu ispantada de cussa piciochedha, sa furriada chi at fatu! (A.Garau)◊ fillu miu, ita bollit narri custa furriada in truncu?! ◊ mancu mali, su piciochedhu at donau una bona furriada ◊ mi dh'apu fatu una furriada… - Si no mi donat sa cosa bandu a caserma! - dhi apu nau
3.
fintzas in sa furriada intras a manca, tue: est perigulosu! ◊ istrada mala: totu furriadas!
4.
cussu síndhigu bi at fatu duas furriadas in s’amministratzione ◊ cust'úrtima furriada fit síndhigu Bodale ◊ sa bida est una furriada de manu ◊ unu bisu durat una furriada de ogus ◊ in una furriada de bista sa cumpanza mia si nch'est andhada pro un'atacu de puntore
5.
no ischio a it'ora torraiat, ca a sa furriada no l'apo mai agatadu
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
virage,
tournant,
rébellion (fig.)
Ingresu
turn,
rebellion
Ispagnolu
viraje,
curva,
rebelión
Italianu
svòlta,
capovolgiménto,
inversióne,
curva,
tornante,
ribellióne
Tedescu
Wende,
Kurve,
Aufstand.