Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

acrassàre , vrb: grassare* Definitzione fàere fura cun sa fortza de is armas, a gherra, furare totu Sinònimos e contràrios irrobare, sdorrobbai Frases un'ómine fit falendhe a Géricu e benzeit acrassadu Tradutziones Frantzesu voler Ingresu to robe Ispagnolu atracar, asaltar Italianu rapinare Tedescu rauben.

arrapagnàre , vrb: arrapignai, arrapinai, arrepignai, rapignai Definitzione pigare sa cosa a s'àteru cun sa fortza, a fura Sinònimos e contràrios afufai, arpiai, arrabbinare, aungrare, craspuare, furai, inghitai, irrobbare, runtzinare, sdorrobbai Frases is sordaus boliant arrepignai totu s'arrichesa de sa crésia ◊ in sas binzas anzenas arrapagnaiat s'àghina chi cheriat Ètimu spn. rapiñar Tradutziones Frantzesu voler, dévaliser Ingresu to robber Ispagnolu atracar, asaltar Italianu rapinare Tedescu rauben.

assacheàre , vrb: assachiare Definitzione lòmpere o betare sa manu a calecuna cosa, furandho, o a ccn. po dhi leare a furadura su chi portat o tenet Sinònimos e contràrios assachitzare, sdorrobbai Frases ammustrat nuraghes derrutos e tumbas assacheadas ◊ ant assachiadu su barracoco e no bi ndhe ant lassadu unu! ◊ l'ant assachiadu e furadu su bestiàmine ◊ sa sorte mi at assachiadu e lassadu a isténiu ◊ e nachi ti ant assachiadu sa domo?! Ètimu spn. saquear Tradutziones Frantzesu assaillir Ingresu to assail Ispagnolu asaltar Italianu assalire Tedescu überfallen.

assaltizàre , vrb: assartillai, assartizare, sartillai Definitzione giare a pitzu, lòmpere a unu po ndhe dhi furare sa cosa cun sa fortza Sinònimos e contràrios acometare, assachitzare, assaltiare, atacai, incipire, salteare Frases una surra de canàllia at assartillau cussu sant'ómini e dh'at lassau mesu mortu ◊ margiani is prus notis malas bandat a assartillai Ètimu ctl. assaltejar Tradutziones Frantzesu attaquer, assaillir Ingresu to assail Ispagnolu asaltar Italianu assaltare Tedescu angreifen.

carrabbugliài, carrabbulliài , vrb: acarrabbullai Definitzione lòmpere de mala manera a unu, a una cosa, cracare, iscúdere, gherrare Sinònimos e contràrios barriare, carrabbusai, crazugai Frases candu su noti abarramu a s'orbetu mi carrabbugliàt su sintzu ◊ gei ses afrodhocu: ita ti ant, carrabbulliau is gatus? ◊ un'ómini at carrabbulliau una picioca, aprofitendisindi Tradutziones Frantzesu attaquer Ingresu to assail Ispagnolu asaltar Italianu assalire Tedescu angreifen.

còmprere , vrb: ciòmpere*, cròmpere, lòmpere Definitzione nau de cosas chi si movent (e fintzes de tempus), arribbare a ue tocat, a su logu chi si depet andhare; nau de cosas chi creschent, agabbare s’isvilupu, arribbare a puntu de èssere bonas a papare, a còere, de pòdere serbire; giare a pitzu a unu o a calecuna cosa a iscúdere, a furare, a papare e àteru Sinònimos e contràrios assuprire / abbasolare, abberare, achiare, ammadurae, crompire, ingranire / acometare, assacheare, assachitzare, atacai Frases apustis de tantas dies crompet a Castedhu ◊ su mere crompiat a s’ispessada a compudare su messonzu ◊ so andhadu a l'abbisitare, ma paris chi so crómpidu a inie apo agatau sas portas serradas 3. est ca ses tue, ma si mi lu aiat nau un'anzenu li fia crómpiu a lu bocare fora! ◊ lestros e prestos li suprint e li crompent a corfos de ramu! ◊ no lis crompas a pitzu e no lis punciurres gherra! Tradutziones Frantzesu arriver, mûrir, attaquer Ingresu to arrive, to ripe, to assail Ispagnolu llegar, madurar, asaltar Italianu arrivare, maturare, assalire Tedescu ankommen, reifen, angreifen.

giòmpere , vrb: ciòmpere*, lòmpere, zòmpere Definitzione arribbare a unu certu puntu, a su puntu giustu, nau siat po tretu e siat po frutos, po tempus; betare farrancas a unu po dhu iscúdere, o a una cosa po ndhe dha pigare, po si dha papare Sinònimos e contràrios abberare, arribbai, assuprire, còchere Maneras de nàrrere csn: giòmpere sos annos = fai is annus; giòmpere a s'intentu = lòmpiri a s'iscopu, averai unu disígiu Frases si no giompo a sos primos onores no mi ndhe pigo annuzu! ◊ bidet su frutu ma no giompet mai a lu coglire ◊ pustis de tantu caminu giompeint a sa tanca ◊ su "Chi nono" de sa fémina li fit giómpidu che un'istuturrada ◊ gasi giompant a cras e chi si fichent! 2. agguanta fàmine finas a giòmpere sa figu! ◊ li mancat bator meses a giòmpere sos norant'annos ◊ giompeit sos istúdios e si fateit avocadu 3. miràdelu in sa rughe istrutu e feu, paret li siant giómpidas sas aes e no l'apant lassadu melmu intreu! (P.Casu)◊ mai li giompat bistrale a cuss'ílighe! ◊ muzere mia che ispiridada a tale vista s'est giómpida a pilos! Tradutziones Frantzesu arriver, mûrir, attaquer Ingresu to arrive, to ripen, to assail Ispagnolu llegar, madurar, asaltar Italianu arrivare, maturare, assalire Tedescu erreichen, ankommen, reifen, angreifen.

«« Torra a chircare