Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

abeliài , vrb Definitzione naendho de canes, apedhare, guguliare; nau de gente, betare tzérrios po dolore, dispraxere o dannu mannu (e fintzes ammachiadura); disigiare meda, forte, arrabiare Sinònimos e contràrios agruguai, agruinai, aguriai, guguliare, gurruliai, orulare, zarulare / intzunchiai / abbochinare, addorojare, ilvariare / apiliare, spedhiae 2. deo no nci dha fàciu prus, soe abeliandumí: in domu funt pigandusidha contras de mimi! (G.C.Mameli) 3. at abeliau sa filla totu sa noti, mischina, cudha fémina morendisí ◊ at abeliau una fita de síndria 4. ndhe leat is ogros in sàmbene, faet iscarfe e abéliat cun s'infinitzu Terminologia iscientìfica bga Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hurler, glapir Ingresu to howl Ispagnolu aullar, gañir, quejarse Italianu ululare, guaire Tedescu heulen, klagen.

aciaulài , vrb: atzabai, atzaulai, atzulai, ciaulai, saulai, tzabai Definitzione apedhare, comente faent is canes; nau in cobertantza, istare naendho, abboghinandho, a murrúngiu cun ccn. Sinònimos e contràrios alloroscare, apedhae, atocare, baulai, imbauai, inciauai Frases ant atzabau is canis candu nci seus essius ◊ cani chi aciàulat no móssiat ◊ su cani nostu atzabat a is istràngius ◊ candu s'est presentau cudh'istràngiu is canis no ant atzulau comenti atzulànt a is àterus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aboyer Ingresu to bark Ispagnolu ladrar, aullar Italianu abbaiare Tedescu bellen.

aguriài , vrb: agurjai, grujai Sinònimos e contràrios agruguai, agruinai, agrumiai, agulluriai, guriai, gurruliai, orulare Frases s'intendiat sa sirena coment'e unu cani aguriendu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hurler Ingresu to howl Ispagnolu aullar Italianu ululare Tedescu heulen.

arrulliài , vrb Definitzione fàere s'arrúlliu, istare a gúgulos Sinònimos e contràrios agruguai, agruinai, agrumiai, agulluriai, borulare, gurruliai, orulare Tradutziones Frantzesu aboyer, hurler Ingresu to bark, to howl Ispagnolu aullar Italianu latrare, ululare Tedescu kläffen, heulen.

atocài, atocàre , vrb Definitzione su guguliare chi faent is canes, is gugúlios chi faent candho intendhent atesu àteros canes guguliandho o apedhandho; fàere atocu, atóchida; abboghinare che is canes, giare atocu, nàrrere cosa a ccn. fintzes a briga, a boghes; giare ifadu Sinònimos e contràrios alloroscare, apedhae, arrulliai, aciaulai, baulai, imbauai, inciauai 2. candho fit massajada, sa Sardigna produiat meda: como l'atocant "Sardigna brujada" Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aboyer Ingresu to bark Ispagnolu ladrar, aullar Italianu latrare Tedescu kläffen.

tunchiàre , vrb: atunchiare, ciunchiare, (túncia túncia, pro túnciare = nr. tunciatúncia, protunciàre) tunciare, tzunchiai Definitzione istare o èssere a tzúnchios mescamente po dolore, maladia, ma fintzes po gosu; su si chesciare, istare a lamentu po calecuna cosa chi no andhat comente si iat a bòllere; su abboghinare de su cane candho dhu cracant Sinònimos e contràrios agemenai, bemire, chesciai, grèmmere, intzunchiai, nitzulare / muschiare, musci Frases bidèndhemi atristadu, finas sas pedras túnciant pro su dolu ◊ ruet sentza alas in terra, brujendhe, túncia túncia, cansada e chimerendhe 2. ant terrinu meda, ma túnciant pibièndhesi de no ndhe àere cantu bastat ◊ sos pòveros túnciant ca in sa partimenta de sos pagamentos sos printzipales pagant piús pagu ◊ mudu: marranu chi túncies! ◊ mancu tunciadu at Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gémir, glapir, japper Ingresu to whine Ispagnolu gemir, aullar Italianu gèmere, mugolare, uggiolare Tedescu stöhnen, winseln.

urulàre , vrb: orulare Definitzione guguliare, genia de apédhidu longu chi faet su cane coment'e a lamentu; fintzes su corrighinu de is bentos Sinònimos e contràrios abeliai, agruguai, agrumiai, arrulliai, borulare, gurruliai, gurulai, intzunchiai, torojare, torrunzare Frases candho canes in corte intendhes urulendhe no as calma peruna (A.Dettori)◊ sos canes urulendhe fitivu mi aterriant su reposu ◊ in domo de Petenaju unu catedhu urulabat acurtzu de su mere: sas féminas pranghiant a supedhu 2. úrulat in tundhu sa tempesta subra a su monte e muet sa foresta ◊ su bentu che istupat fúrridu, urulendhe che cane, in sas carrelas Ètimu ltn. *urulare po ululare Tradutziones Frantzesu hurler Ingresu to howl Ispagnolu aullar Italianu ululare Tedescu heulen.

«« Torra a chircare