bicalínna, bicallína , nf: picalinna Definitzione
genia de pigione bellu, mannu, chi a bicadas istampat is truncos buidos ue si faet su niu: in Sardigna nidat e faet abbitu in dónnia tempus
Sinònimos e contràrios
atacadolza,
bicamata,
pertunghemuru,
pertungheustes,
picabica,
pítau,
pitigone,
pitulatrunca,
tocafuste,
tochedhadòrgia
Frases
bicallina, bicallina, bogamindi cust'ispina! ◊ su bicalinna est faendho su nidu
Terminologia iscientìfica
pzn, dryobates major harterti
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pic
Ingresu
woodpecker
Ispagnolu
picamaderos,
pico
Italianu
pìcchio
Tedescu
großer Buntspecht.
bicamàta , nm: picamata Definitzione
genia de pigione bellu, mannu, chi a bicadas istampat is truncos buidos inue si faet su niu: in Sardigna nidat e faet abbitu a totu annu
Sinònimos e contràrios
atacadolza,
bicalinna,
pertunghemuru,
pertungheustes,
picabica,
pítau,
pitulatrunca,
tocafuste,
tochedhadòrgia
Terminologia iscientìfica
pzn, dryobates major harterti
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pic
Ingresu
woodpecker
Ispagnolu
picamaderos,
pico
Italianu
pìcchio
Tedescu
großer Buntspecht.
bícu , nm Definitzione
sa buca de dónnia genia de pigione, fata a punta, longa e tostada; ispuntone o punta de cosa (pedra, muru, trastu e àteru) e fintzes orruga, bighinau, aggrugadura, tretu de domo ue si atóbiant duas orrugas / min. bichitu, bichighedhu
Sinònimos e contràrios
bículu 1,
pissu 1
/
cdh. pitículu
/
biculeri,
pissigorru
/
bica,
contonada,
ispuntone 1
Maneras de nàrrere
csn:
b. de nare = sa punta de su nasu; su b. de is frutas = su tenaghe; b. de palatu, de domo = contonada; b. de cafetera, de ampullita = zenia de cundhutu o canaledhu pro andhare menzus a betare; istare, èssere a bicu apare = faci apari; portai s'ala segada e su bicu sanu (sa maladia de tziu Pitanu)= sa maladia… de sos mandrones
Frases
no t'incantet sa figu a su colore, ca si che intras su bicu fin'a fundhu mischinu a tie! (B.Mureddu)◊ sa mérula zughet cosa in su bicu pro sos puzonedhos
2.
su piu pro sas criaduras lu faghent a bicos ◊ sas piciocas ballendhe las faghiat andhare in àndhias de unu bicu a s'àteru de sa piata ◊ tota sa vida sua est istada una currina in bicos de bidha ◊ abberindhe cudha gianna, su ladru in su bicu at postu a unu de guàrdia
3.
sos bicos de su mucaloru, de sa camisa ◊ est una làmpana a tres bicos
4.
fit andhendhe a s'apàlpidu abbrunchendhe a bicos e chizolos ◊ cussos istant abboghiendhe e currulendhe de unu bicu a s'àteru! ◊ in bidha bi at bicos chentza essida, tancados a un'ala ◊ sos pisedhos current in totu sos bicos de sa bidha
Sambenados e Provèrbios
smb:
Biccu, Bicu
Terminologia iscientìfica
crn
Ètimu
ltn.
beccus + pitu
Tradutziones
Frantzesu
bec
Ingresu
beak
Ispagnolu
pico
Italianu
bécco,
beccùccio,
spìgolo
Tedescu
Schnabel,
Tülle,
Kante.
pertungheústes, pertunghevústes , nm Definitzione
genia de pigione bellu, mannu, chi a bicadas istampat is truncos buidos e si che faet su niu aintru: in Sardigna nidat e faet abbitu in dónnia tempus
Sinònimos e contràrios
atacadolza,
bicalinna,
bicamata,
pertunghemuru,
picabica,
pítau,
pitigone,
pitulatrunca,
tocafuste,
tochedhadòrgia
2.
su tribbunale no chirches a mie, pertunghevustes, ca deghet a tie!
Terminologia iscientìfica
pzn, dryobates major harterti
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pic
Ingresu
woodpecker
Ispagnolu
pico
Italianu
pìcchio
Tedescu
Buntspecht.
píssu 1 , nm: pitu,
pitzu 2 Definitzione
sa buca de dónnia genia de pigione; css. cosa chi faet o abbarrat a punta; foedhandho de ccn., su fàere chi tenet, a poderiu, a prepoténtzia / formica pitzirúvia = una calidade de formiga, a conca orrúbia
Sinònimos e contràrios
bicu,
bículu 1,
pítiche,
pítuli
/
ispuntone 1,
punta 1
Maneras de nàrrere
csn:
cocòi de pitzus, trabballau a pitz'e unga = piu, pane fatu totu a bicos; segai su pitzu a ccn. = irmurràrelu, smurrai s'atrevimentu; èssiri o torrai a pitzu calau = tristu, dispiàghidu, abbirgonzadu; portai su fuedhu in pitzedhu de língua = chi paret própriu de l'ammentare, ca s'ischit, e però no si resessit a lu nàrrere, no benit
Frases
su sabbateri teniat unu papagallu mannu: portàt unu pissu chi Deus ndi campit! ◊ su puzonedhu aperit su pitu e che picat su bucone ◊ sa columba bodhit una chima de oliba e lia ghirat in su pitu, a Noè ◊ e comenti seu? su pitzu sanu e sa coa segada! ◊ pudhas e anates sont afainatas dae unu bicu a s'àteru acapitanne fenu chin su pitzu
2.
unu pitzu de s'artari ◊ sos pitos de su monte ◊ suta de una fasche de sida e fozisina si semeschiaiat unu pitu de zancheta
3.
tropu pitzu tenit, cussa fémina!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Pitzus
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bec,
pointe,
coin
Ingresu
beak,
border,
point
Ispagnolu
pico
Italianu
bécco,
punta,
lémbo
Tedescu
Schnabel,
Spitze,
Zipfel.
tacadòza , nf: atacadolza,
tocadòrgia,
tocadorza,
tzocadolza,
tucadògia Definitzione
genia de pigione bellu, totu froriu e mannu, chi a bicadas istampat is truncos tuvudos, buidos, e dhue faet su niu: in Sardigna nidat e faet abbitu in dónnia tempus
Sinònimos e contràrios
bicalinna,
bicamata,
pertunghemuru,
pertungheustes,
picabica,
pítau,
pitigone,
pitulatrunca,
tocafuste,
tochedhadòrgia,
trochedhadorja
Terminologia iscientìfica
pzn, dryobates major harterti
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pic
Ingresu
woodpecker
Ispagnolu
picamaderos,
pico
Italianu
pìcchio
Tedescu
Specht.