acabàdu , agt Definitzione nau de unu, chi teneìet capia, abbistesa; chi est fatu cun cabu Sinònimos e contràrios benatinau, cabosu | ctr. irzudissiadu Frases fàghedi bella, sàbia e acabada! ◊ sa vida tua est in manos tuas, si istas abbista e acabada 2. proite sighint a andhare contras a un'órdine dediai bene acabadu e bonu? Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sensé Ingresu sensible Ispagnolu sensato Italianu assennato Tedescu klug.

achistiàdu , agt Definitzione chi arrexonat, chi cunsiderat is cosas Sinònimos e contràrios atinadu, giudisciosu, pesadore, resonile, rexoníulu, seidosu Frases tue puru ses achistiadu…: in chirca de santos e de crésias sunt, sos pisedhos de como!… Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu raisonnable Ingresu reasonable Ispagnolu razonable, sensato Italianu ragionévole Tedescu vernünftig.

acristianàdu , agt Definitzione chi tenet calidades de cristianu Sinònimos e contràrios bonu, sàbiu 2. acristianadu già ses, e bene, mih!… Ètimu spn. acristianado Tradutziones Frantzesu sage Ingresu wise Ispagnolu sensato, cuerdo Italianu sàvio Tedescu weise.

acuntzentàu, acuntzentuàu, acuntzetuàu , agt: cuntzetuadu Sinònimos e contràrios acabadu, benatinau, sàbiu | ctr. irzudissiadu Frases fut un'ómini acuntzentuau ◊ fiat fémina portada a nòmini po massaja acuntzetuada ◊ est unu piciochedhu maleducau e pagu acuntzentuau Tradutziones Frantzesu sensé, sage Ingresu sensible Ispagnolu sensato Italianu assennato Tedescu vernünftig.

arrejonàdu , pps, agt, nm: arrejonatu Definitzione de arrejonare; nau de ccn., chi is cosas dhas cunsiderat, chi arrexonat, chi cricat de bíere ite andhat bene e ite andhat male; cosa arrexonada, giai decídia Sinònimos e contràrios arresionadore, arrexoniu, resonile, seidosu | ctr. rebessu Maneras de nàrrere csn: èssere in s'a. = èssere in sa régula de su fàghere, in s'acordu; no èssere piús in s'a. = irbortàresi, istorraisí, cambiare idea; èssere bene, male a. = èssiri unu chi fuedhat bèni, mali 2. est ómine bene arrejonadu ◊ est una bella picioca, modosa e bene arrejonada 3. Mariànzela no est piús in s'arrejonadu: est tropu giòvana e su chi narat como no afirmat poi (B.Truddaju)◊ sos duos frades si cheriant bene e fit in s'arrejonadu chi, si una família fit in bisonzu, s'àtera deviat agiuare Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu raisonnable Ingresu reasonable Ispagnolu razonable, sensato Italianu ragionévole, raziocinante Tedescu vernünftig.

asciensciàre , vrb: assiensciare Definitzione andhare abbellu, fàere su sàbiu, crèschere de sabiore 2. est ómine asciensciadu e no che ispeldísciat su dinari Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sage Ingresu to be wise Ispagnolu ser sensato Italianu èssere sàvio Tedescu weise sein.

atinàdu , pps, agt: atinau Definitzione de atinare; chi atinat, chi dhue pentzat bene a is cosas, innanti de dhas fàere, chi dhas faet cun cabu Sinònimos e contràrios acabadu, achistiadu, acuntzentuau, atoadu, benatinau, fundoriau, giudisciosu | ctr. disatinau, ilvariadu, iscussideradu Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu sensé Ingresu sensible Ispagnolu atinado, sensato Italianu assennato Tedescu klug.

atoàdu , pps, agt: atuadu, atuau Definitzione de atoare; nau de ccn., chi atuat a is cosas, chi dhue pentzat, si ndhe serat o acatat / ómine a., fémina atuada, pessone a. Sinònimos e contràrios abbistu, achistiadu, atinadu, giudisciosu Frases che fis cue: no bi as atuadu a colare a butega a leare su túcaru? ◊ za l'ischia chi depia fàghere cussu puru, ma tandho no bi apo atuadu, fia pessendhe in àteru! 2. tiat èssere prus atoadu meda a avertire sos parentes! ◊ tenet bíndhighi annos, ma est atuada, no istat ispetendhe a bi lu nàrrere sa mama su de fàghere! ◊ e atuadu, mih, chi no ses… cantu s'àinu: depo pessare a totu deo! Tradutziones Frantzesu avisé Ingresu discerning Ispagnolu sensato, consciente Italianu accòrto, consapévole Tedescu klug.

insabiài, insabiàre , vrb: issabiare Definitzione callai a ciorbedhu, fàere o essire sàbios, lassare de fàere machines Sinònimos e contràrios | ctr. ammachiae, dessessire Frases una cosa aici de issu no mi dha iap’èssi mai aspetada: ma ci pentzu dèu a dhu fai insabiai! ◊ a bois cust'abba bos at issabiadu Tradutziones Frantzesu devenir raisonnable Ingresu to become sensible Ispagnolu hacerse sensato Italianu métter giudìzio, rinsavire Tedescu vernünftig werden.

«« Torra a chircare