atzerriài , vrb: cerriai, sirriai, tzerriai* Definitzione betare tzérrios, boghes, prànghere a boghes, pigare a boghes; nàrrere a boghe arta su númene de ccn. po chi bèngiat, o po bíere si dhu’est Sinònimos e contràrios abberriare, abbochinare, giuilare, insirriai, iscramorai / ciamare, lamai, muntire, tichirriare | ctr. cagliare, citire Frases in cussa domu funt totus a una pedhi, istérrius in su letu: no s'intendit atru che atzerriendu! 2. is animalis funt morendi acoment'e nosu cristianus, si aici si poreus atzerriai ◊ toca, bai e atzérria a babbu tuu, chi bengat! ◊ no portu prus súliru mancus po atzerriai Tradutziones Frantzesu crier, appeler Ingresu to shout, to call Ispagnolu gritar, llamar a voces Italianu gridare, chiamare Tedescu rufen.

cerriài, cerriàre , vrb: atzerriai, cirriare, sirriai, tzerriai* Definitzione betare tzérrios, boghes, betare boghe naendho su númene de unu / cerriai a ccn. si… = cramare a ccn. a bídere si… Sinònimos e contràrios abbochinare, giuilare, insirriai, iscramorai / ciamare, muntire, tichirriare | ctr. cagliai, citire Frases porcu grassu apo in domo ma no círriat como: canno est a pacare si daet a cirriare ◊ toca, cérria a babbu tú si est prontu! ◊ si est postu a cerriare nanno: E ite c'intraus noso cun tue?! Tradutziones Frantzesu crier, appeler Ingresu to shout, to call Ispagnolu llamar, gritar Italianu gridare, chiamare Tedescu schreien, rufen.

ciamàre , vrb: cramai, cramare, cramiai, giamare Definitzione pònnere sa boghe, betare boghe naendho su númene de ccn. po chi bèngiat, get atentzione o atendhat a calecuna cosa; giare o pònnere unu númene a unu o a calecuna cosa; betare o pònnere boghes a lamentu in crica de agiudu o fintzes contra a ccn. coment'e maleighendho; mandhare a nàrrere calecuna cosa de fàere a ischire / pàrriri cramendi giustítzia = èssere a boghes, iscramendhe, pedindhe Sinònimos e contràrios abboigare, atzerriai, betogare, giubilare, lamai, muntire, tzerriai / pedie, invocai Frases candho colas in carrela cràmami ◊ no lu crames ca no che at bisonzu de isse puru ◊ a isse lu cramant a totue ca est àbbile meda ◊ cramade a mastru Antoni! 2. sos istudiosos ant ciamadu "scarto semantico" sa mancàntzia de ligàmene tra s'istérria e sa torrada de sos mutos 3. dhu cramu cantus grammus de petza portat asuba, ca est portendumí a su puntu de mi fai cundennai! Ètimu ltn. clamare Tradutziones Frantzesu appeler Ingresu to call Ispagnolu llamar Italianu chiamare Tedescu rufen.

citàre , vrb: tzitare Definitzione pònnere a unu in càusa, denuntziare Tradutziones Frantzesu appeler en justice Ingresu to convene Ispagnolu llevar a juicio Italianu chiamare in giudìzio Tedescu jdn. verklagen.

giuilàre , vrb: giulare, giuliare, giuriare, giuvilare, zubilare Definitzione betare tzérrios (po dolore, cricandho a ccn.), pigare a boghes po briga; tzerriare po fàere bènnere Sinònimos e contràrios abbochinare, atzerriai, iscramare, iscramorare / ciamare, lamai, muntire Frases a nois nos giúriat sèmpere ◊ ant sighidu a giulare a boghes mannas ◊ giuilesit, siscura, primma de ispirare ◊ la chirco, la giúilo e no l'agato ◊ a boghes l'apo giuiladu 2. lu giuilesint e recuieit luego ◊ no ti apo giuliadu pro nudha: est ca so gherrendhe cun sa morte! ◊ est giuilendhe a sa morte: Beni, acàbbami de bochire! Ètimu ltn. iubilare Tradutziones Frantzesu crier, appeler, gronder Ingresu to shout, to call, to scold Ispagnolu gritar, llamar, reprochar Italianu gridare, chiamare, sgridare Tedescu schreien, rufen, schimpfen.

muntíre , vrb: mutire 1, mutiri Definitzione cramare, tzerriare a unu, foedhare naendho su númene de unu po dhu fàere bènnere, po chi ascurtet o fatzat atentzione; nàrrere, bogare foedhu; a logos, fintzes torrare àlidu Sinònimos e contràrios atzerriai, ciamare, lamai / faedhare, nàrrere / muscire / alenare | ctr. cagliare, citire Frases bae e mútila! ◊ est dae tandho chi ti so mutindhe e no mi rispondhes! ◊ cantos ndh'as bistu chen'isperu mutindhe a disisperu unu suncurru! ◊ muteimidhu su dotori! ◊ sa campanedha mutit po sa minsa de mangianu o sa funsione de merie 2. istabat chentza mutire peràula cun sos de domo ◊ candho liu apo nau, issos che sunt falaos che dae s'àghera, no mutiant, ma apustis si ndhe sunt cuntentaos ◊ unu tempus su mortu lu tutabant in terra e nemos mutiat nudha ◊ no at mutiu mancu isperu Ètimu ltn. muttire Tradutziones Frantzesu appeler Ingresu to call Ispagnolu llamar Italianu chiamare Tedescu rufen.

«« Torra a chircare