abbogiàre , vrb: abbojare, abbozare 1, abboxare 1, bojare Definitzione bènnere apare de personas, animales o cosas chi si movent s'unu a cara a s'àteru Sinònimos e contràrios addobiare, addopare, assortí, azobiare, coviare, obiai, ogiare Frases sos pisedhos su manzanu abbojant totugantos a iscola ◊ fia andhendhe a cumandhu e apo abbojadu a frade tou ◊ sa ferrovia de Carbónia che abbojat a s'istatzione de Bidhamassàrgia ◊ est benzendhe a mi abboxare in s'intrada ◊ nos semus abbozados cun àteros pitzinnos ◊ abboxade a sas riuniones! 2. e a ue abbojat su chi ses nendhe?! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rencontrer Ingresu to meet Ispagnolu encontrar, coincidir Italianu incontrare, coincìdere Tedescu treffen.
addopàre , vrb: atopai, atopare, atopari, atopiare, topare Definitzione fàere atopas, atopos, atóbiu, bènnere apare de gente, animales o cosas chi andhant s'unu abbia a s'àteru, bènnere a si agatare in su matessi logu Sinònimos e contràrios abbogiare, adobiai, assortí, azobiare, coviare, intopai, obiai Frases commo mi atopat e no mi favedhat ◊ su pensamentu curret a sa gianna pro atopare sa persone cara ◊ atòpali a caminu ca no ischit su logu! ◊ mi est atopadu Antoni Cubeddu ◊ no aiat mai atopiadu cristianu che custu ◊ totu sa fegliutina de Istelai aiat atopatu a su ponte ◊ a s'atopu dèu no atopu! Tradutziones Frantzesu rencontrer Ingresu to encounter Ispagnolu encontrar, topar Italianu incontrare Tedescu treffen.
adobiài , vrb: atobiae, atobiai, atobiare, atobiari, atoviare Definitzione bènnere apare de personas, animales o cosas chi si movent s'unu a cara a s'àteru, nau fintzes in su sensu de si agiuare apare o de agiudu, de si pònnere ananti coment’e a firmare a ccn. o calecuna cosa; andhare o cúrrere aifatu a ccn. po dhu aciapare / atobiaisí faci po faci cun… = abbojàresi própriu acurtzu, a cara a cara cun… Sinònimos e contràrios abbogiare, abbruncai, addopare, azobiare, coviare, obiai / agiudai / agatare, tènnere Frases est andau a si atobiai cun calincunu ◊ eus a atobiai a chini nau dèu ◊ candho che tocat su mesunote atoviamus a pratza ◊ funt andhaos in medas a dh'atobiae a s'istatzione ◊ a sa essida de bidha fradi miu atóbiat cun cust'ómini e… 2. fendi sa cummédia, unu fuedhat e s'atru dh'atóbiat 3. lassa istai is prantus, ca no atóbiant a nudha! 4. atobiaidedhu, a cussu, ca mi at isdorrobbau! ◊ is bagadias si ammachiànt avatu de cussus bellus piciocus e is mamas no isciant comenti fai a dhas atobiai Tradutziones Frantzesu rencontrer, acheminer Ingresu to meet, to convoy Ispagnolu encontrar, topar Italianu incontrare, convogliare Tedescu begegnen, treffen, leiten.
imbènnere , vrb: invènnere Definitzione bènnere, lòmpere, pruschetotu nau in su sensu de bènnere apare, de si agatare, de si atobiare apare, fintzes de diventare; capitare, acontèssere; nau de erbas o cosas chi creschent, essire o fàere bellas, mannas, fàere bellu isvilupu / pps. imbénnidu, imbentu 1 / imbenit chi = nanca, nachi, bénzichi Sinònimos e contràrios acatare, atobiai, bènnere, coberai, coviare, fèrrere / acontèssere, costare 1, cumbinare / afasciai, afundhare 1, afundharzare, aggrighidhí, aurrire, gurrire Frases est peus a bumbare canno in s'istàmacu no imbenit mànnicu ◊ si l'imbenit cussu cantu de ferru iscutu gai lu bisestrat! ◊ candho est colata sa maghiarja ant tancatu totu pro no invènnere su ghetu de sos ocros suos ◊ custos duos in pacu tempus fint imbénnitos cumpanzos vonos 2. su mundhu de su campu e de s'istúdiu si devent imbènnere pro metzorare ◊ chin isse nos imbeniamus in domo ◊ imbenit a unu e lu arreghet pro li nàrrere cosa ◊ at imbénnidu unu putu ◊ fit cuntentu de l'àere imbénniu ◊ comente apo currézitu, "virmu" est imbénnitu "firmu" ◊ che imbenius apare a denanti de domo mia e intras puru! 3. su chi non cheriat li fit torrau a imbènnere (G.Piga) 4. su laore si est fintzas rutu de cantu est imbénnidu 5. imbenit chi ti cheres picare s'ampramau de mi pònnere su tzitu! ◊ imbenit chi punnas de abbèrrere sa gianna! ◊ imbenit chi no ischis nudha? ◊ imbenit chi ses tue su balente, veru? Ètimu ltn. invenire Tradutziones Frantzesu rencontrer, trouver, prospérer Ingresu to meet, to flourish Ispagnolu encontrar, prosperar Italianu incontrare, trovare, prosperare Tedescu begegnen, antreffen, gedeihen.
obiàe, obiài, obiàre, obiàri , vrb: opiare 1, oviare Definitzione fàere óbia, bènnere apare de personas, animales o cosas chi si movent s'unu a cara a s'àteru, nau fintzes in su sensu de si cricare, de si bíere, de parare fronte a unu male po dhu pòdere bínchere o fintzes firmare o furriare Sinònimos e contràrios abbogiare, addopare, adobiai, azobiare, coviare, ogiare Maneras de nàrrere csn: obiare cosa apare = collire, pònnere paris, acabidai; obiare sa binza = acapiai su pàmpinu, prèndhere; obiare sa basca = pònnere cosa a fàghere umbra Frases no mi podiat biri e candu mi obiàt nci furriàt su bruncu ◊ dh'at obiau torrendu a funtana ◊ a su piciocu dhu obiàt a iscusi ◊ custu crabineri si est opiau cun zente ladra ◊ si mi óbias naras chi no mi as bidu! 2. su fogu tocat a dh'obiari innantis chi abbruxit totu! ◊ obiadhus a fusti cussus animalis, chi no passint! ◊ óbiami sas bacas no ch'essant atesu!◊ cussu pastori no dhas óbiat is brebeis e po cussu gei fàinti dannu! 3. candho beniat de obiare apare su dinare de nosi picare su bestire ince furint is pacamentos ◊ si at afachiau zente obiada dae cada bidha ◊ assortau, cussu: at obiau una bella picioca! Ètimu ltn. obviare Tradutziones Frantzesu rencontrer Ingresu to meet Ispagnolu encontrar, topar Italianu incontrare Tedescu treffen.
zobiàre , vrb: azobiare, giobiare, zoviare Definitzione atobiare, bènnere apare de personas, animales o cosas chi si movent s'unu a cara a s'àteru Sinònimos e contràrios abbogiare, addopare, adobiai, coviare, inzovare, obiai* Frases isperat de lu zoviare ca est in cussa filada ◊ sos zòvanos ant picau su baule dae su portale de crésia e che l'ant zobiau a campusantu Tradutziones Frantzesu rencontrer Ingresu to meet Ispagnolu topar, tropezar Italianu incontrare Tedescu treffen.