abbiàre 1 , vrb Definitzione pònnere in sa bia, apèrrere sa bia po chi ccn. cosa passet bene Sinònimos e contràrios incarrebai, irvinghinzare, tocai 1 Maneras de nàrrere csn: abbiare s'abba in sa cora, in su surcu = incarrerai, agiudai s'àcua a passai arregollendindi sa malesa chi istrobbat; abbiare una cosa a unu = nàrriri o arregordai una cosa a unu po chi dhoi pentzit o dha fatzat Frases li cheret abbiadu a fàghere cudha cosa, a bortas chi si ndhe siat irmentigadu, o chi no bi apat pessadu! ◊ tantu za ndhe faghes de cosa, ti no ti l'abbiant sos àteros, a tie!… 2. comente podes sos súlcios abbia! ◊ s'abba in sa cora cheret abbiada si bi at malesa, ca sinono no colat Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu acheminer Ingresu to direct, to start Ispagnolu encaminar Italianu avviare Tedescu leiten.

acorràe 1, acorrài , vrb: acorrare, aggorrare Definitzione pònnere in s'acorru, intrare in logu serrau e fintzes pònnere in presone; arregòllere, ammuntonare cosa a un'oru, atobiare a unu logu Sinònimos e contràrios acorralai, aggrogogliai, imbachilare, immandrare, incortae, incortigliai / imprasonai, tenturare / acolondrare, afachiare, arrocare, assortai, assortí, ghirare, tenturai Maneras de nàrrere csn: acorrai a bidha = ghirare a bidha; acorrai su cuntzillu comunali = reunire su cossizu Frases che los acorrat in unu chizone e los leat a colpos ◊ depio fàchere sos adiles pro che aggorrare sos crapitos ◊ su boinarxu est acorrendi su tallu ◊ a ora de acorrai, is brebeis funt torradas a solas ◊ e immoi candu si torraus a acorrai po fai is assessoris? 2. sa zustíssia nche los at acorrados totugantos ◊ lah ca ti acorrant su bestiàmini! 3. toca, piga s'iscova e acorranci totu a cudha parti! ◊ est acorrendi s'àliga iscovada cun sa pàlia ◊ apu a bolli bí, a sa scuada de sa festa, chi ant acorrai dinai meda! Terminologia iscientìfica pst Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu diriger Ingresu to shut in, to convoy Ispagnolu acorralar, encerrar, encaminar Italianu convogliare, rinchiùdere Tedescu leiten, einschließen.

adobiài , vrb: atobiae, atobiai, atobiare, atobiari, atoviare Definitzione bènnere apare de personas, animales o cosas chi si movent s'unu a cara a s'àteru, nau fintzes in su sensu de si agiuare apare o de agiudu, de si pònnere ananti coment’e a firmare a ccn. o calecuna cosa; andhare o cúrrere aifatu a ccn. po dhu aciapare / atobiaisí faci po faci cun… = abbojàresi própriu acurtzu, a cara a cara cun… Sinònimos e contràrios abbogiare, abbruncai, addopare, azobiare, coviare, obiai / agiudai / agatare, tènnere Frases est andau a si atobiai cun calincunu ◊ eus a atobiai a chini nau dèu ◊ candho che tocat su mesunote atoviamus a pratza ◊ funt andhaos in medas a dh'atobiae a s'istatzione ◊ a sa essida de bidha fradi miu atóbiat cun cust'ómini e… 2. fendi sa cummédia, unu fuedhat e s'atru dh'atóbiat 3. lassa istai is prantus, ca no atóbiant a nudha! 4. atobiaidedhu, a cussu, ca mi at isdorrobbau! ◊ is bagadias si ammachiànt avatu de cussus bellus piciocus e is mamas no isciant comenti fai a dhas atobiai Tradutziones Frantzesu rencontrer, acheminer Ingresu to meet, to convoy Ispagnolu encontrar, topar Italianu incontrare, convogliare Tedescu begegnen, treffen, leiten.

ghiài , vrb: agghiai, ghiare Definitzione inditare su camminu bonu, acumpangiare in su camminu giustu, cossigiare su de fàere; fintzes bogare, fàere istesiare gente o animales, imbiare Sinònimos e contràrios giúchere, leai / mandai Frases su pastore fit ghiendhe sas berveghes a sa pastura ◊ su Segnore mi at ghiadu che Babbu ◊ sighi s'istiga de s'arte chi ghiat a portos de lugura! (P.Casu)◊ cherzo un'ispera de lughe chi mi ghiet ◊ at ghiadu sos sentidos mios in caminos de amore ◊ cun sa lughe de un'istedhu Deus los at ghiados a innue fit su pitzinnu 2. su libberedhu chi ti apo nadu ti che lu ghiant issos (M.Ghiacciu)◊ ti ghio sos menzus saludos!◊ Cristos at seberau dogi apóstulos po dhos ghiare a perdicare Ètimu spn., ctl. Tradutziones Frantzesu conduire Ingresu to drive Ispagnolu guiar Italianu guidare Tedescu führen, leiten.

irvinghinzàre , vrb: isvighinzare, isvirghenzare, isvirghinzare, ivirghinzare Definitzione aprontare; fàere andhare, mandhare in su camminu giustu, educare Sinònimos e contràrios ammanitzare / abbiare 1, incarrebai Frases isvirghínzadi, chi amus it'e fàghere meda! 2. est unu giòvanu bene isvirghinzadu ◊ sa crabitedha che l'ant isvighinzada peri sas camineras 3. che furant ómines ricos, féminas e pitzinnos apenas ivirghinzados ◊ da bi ndhe cheret de passéntzia chin sos pisedhos, a candho a che los vídere irvinghinzados! Tradutziones Frantzesu diriger, acheminer Ingresu to direct Ispagnolu encaminar Italianu instradare Tedescu leiten.

«« Torra a chircare