bisèra , nf: visera Definitzione
genia de faciola de linna chi si ponent is mamutzones a carrasegare; istrópiu malu; bregúngia, befa / fàghere a b. = istrupiai, fai a una befa, a bregúngia
Sinònimos e contràrios
allera,
arréula,
atrecu,
befa,
ciacota,
cionfra,
deleu,
dellezu,
dríngula,
iscàranu,
mofa,
siera
Frases
li pariat de aer bidu ómines in pedhes e cun sa bisera in cara
2.
no faghes isbàgliu si amore e trabàgliu oferis candho unu bides a bisera (I.Virdis)◊ no est bestidu a lussu e ne a bisera ◊ bona parte de gai l'ant finida: in sas tupas lassèndhebbi sa vida fragassados e fatos a bisera (G.Virdis)◊ nos faghent a bisera ca medas si ndhe afutint de sas lezes ◊ ndhe ant bogadu a Barabba, e a Cristos l'ant fatu a bisera ◊ sas batulinas mi ant fatu su bestire a bisera
Ètimu
itl.t
visiera
Tradutziones
Frantzesu
masque
Ingresu
mask
Ispagnolu
máscara
Italianu
màschera carnevalésca
Tedescu
eine Faschingsmaskesorte.
caràtza , nf: coratza Definitzione
css. cosa chi si pòngiat a cuare sa cara, po su prus cun duos istampighedhos po is ogos; muru ananti de su barracu, genia de alabinna
Sinònimos e contràrios
bisera,
caravaltza,
carota,
fachile,
facioba 1,
frangili,
màscara
Frases
a mascarare si ponent sa caratza ◊ a su bandhidu che li fit falendhe sa caratza e connotu l'ant ◊ cussu tenet birgonza de su chi est e menzus si ponet sa caratza! ◊ a s'àinu maghinendhe li ponent sa caratza
Sambenados e Provèrbios
smb:
Coratza, Corazza
Ètimu
ctl.
carassa
Tradutziones
Frantzesu
masque
Ingresu
mask
Ispagnolu
caratula
Italianu
màschera
Tedescu
Maske.
caròta , nf: carote,
carotza,
corota,
garota Definitzione
css. cosa chi si ponet a cuare sa cara; a logos sa corota est sa careta de pònnere in conca
Sinònimos e contràrios
caratza,
caravaltza,
fachile,
facioba 1,
frangili
/
cabbúsciu,
careta
Frases
chi no dha connoscis dh'as a timi puru: parit de cussas carotas de carnovali! ◊ sa carota chi giughes sentza bafos, dae comente manna e bruta l'as, est digna de sas ficas e de ciafos (P.Mereu)◊ istratza sa carota de cussos bendhuleris chi ti cherent picare a puntorjadas!
2.
is pipios a conca si poniant sa corota de pichei
Ètimu
ctl.
carota
Tradutziones
Frantzesu
masque
Ingresu
mask
Ispagnolu
careta
Italianu
màschera
Tedescu
Maske.
fachíle, fachíli , nm: facile,
facili,
fancili,
focibi,
frachile,
fucibi Definitzione
ispétzia de faciola chi si ponet in cara a su molente e a is cuadhos trebballandho: si apicat a is origas de su pegus cun is origales (o sinono a su tzugu); cosa in cara po s'apariéntzia, pruschetotu nau a disprétziu
Sinònimos e contràrios
caratza,
carota,
cavanera,
frangili
/
bisura
Maneras de nàrrere
csn:
betare in fachile una cosa a unu = refatzare una cosa a unu, afachilare a unu; pònniri su f. a unu = fàgherelu a birgonza, afachilare, ma si narat fintzas in su sensu de che lu colare, de fàghere menzus; zúghere su fachile de…= portai bisura de…, pàrriri…
Frases
no bidet ite bi at fora de giannile chie giughet trint'annos su fachile (L.Ilieschi)◊ pro èssere veru trusu postu si at subra de sa caratza su fachile ◊ a s'Itàlia seus serbendidha a conca incrubada che molentis a facili ◊ chi ti dh'ischint, in bidha ti ponent fachile o cantzone!
2.
tue giughes de Giudas su fachile! ◊ in bidha s'ant catzadu su capoto e a Bono li ant ghetadu su frachile
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
œillère
Ingresu
blinkers
Ispagnolu
anteojera
Italianu
spècie di màschera,
paraòcchi
Tedescu
Blendleder,
Scheuklappe.
màscara , nf: màschera Definitzione
persona carotada a carrasegare, mascarandho; sa faciola chi si ponent in divertera; genia de amparu de pònnere a nasu e buca po no lassare passare gasos toscosos (m. antiggàs) o àteru chi noghet, o fintzes po badrare is ogos sardandho / genias de màscara: brutas o butudos (totu iscorriadas, cun corros, intzintziedhadas, bestias cun pedhes de animale e a bisura de animales); límpias (carotadas ma chentza pàrrere cosa mala); màscara de cadhu (nau de unu) = isfaciu; mascaredha = fintzes marioleta, buratinu
Sinònimos e contràrios
trusu
/
bisera,
caratza,
carota
Frases
los at pretzetaos a ballare chin àteras màscheras, no a solos ◊ si bestit de màscara cun is bestiris de sa mulleri ◊ at bénnidu màscaras a domo, ma no si sunt iscaratzadas a las connòschere ◊ is màscaras bestias de mamutzones, cun casidhos corrudos, càrrigas de sonàgias, faiant fuire su fedighedhu
2.
eandhe màscara de cadhu, cussu!
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
masque
Ingresu
mask,
maschera
Ispagnolu
máscara,
disfraz
Italianu
persóna mascherata,
màschera
Tedescu
Maske,
Verkleidung,
Kostüm,
Larve,
Maske,
Larve.
mascaríglia , nf Definitzione
faciola, cosa chi si ponet po no lassare bíere sa cara: a logos, fintzes fachile po su molente, fatu cun duos istampos po dhu bestire in is origas de s'animale; ispediente po no adduire
Sinònimos e contràrios
màscara
/
fachile
Frases
fit feu che cane: - Malevadadu, naraiat sa zente pibiosa, arratza de mascaríglia chi li at postu sa mama! ◊ bos apo a pònnere una mascaríglia chi azis a pàrrere màscheras de befe!
2.
pro annórios ti apo sevadu in s'aficu de un'abboju, ma onzi die fit noa sa mascaríglia
Ètimu
spn.
mascarilla
Tradutziones
Frantzesu
masque
Ingresu
mask
Ispagnolu
máscara
Italianu
màschera
Tedescu
Maske.
trúsu , nm Definitzione
chie est bestiu coment'e in carrasegare, persona mascarandho; si narat fintzes coment'e pps. po trusadu
Sinònimos e contràrios
màscara
Frases
sunt bestidos de istratzos parent trusos ◊ pro èssere veru trusu, postu si at in piusu subra de sa caratza unu fachile (Limbudu)◊ che trusos de carrasegare, chie bestit bene e chie male
2.
fateit paritzas fotografias a frade meu trusu
Tradutziones
Frantzesu
masque
Ingresu
mask
Ispagnolu
máscara,
disfraz
Italianu
màschera
Tedescu
Maske.