arràncu , nm Definitzione fragu chi andhat a sa cosa, prus che àteru malu, fintzes singiale ch'iscóviat calecuna cosa; su chi ndhe podet dipèndhere a is fígios de is mannos (arrancu de parentella) Sinònimos e contràrios abbentada, abbentu, arrastu, fracu, pudescioi, rànchidu 1, seledu Frases de s'istabbilimentu ndi lompiat un’arrancu malu ◊ arrancu de muscedra: incapat, dhi betaus bruncu! ◊ arrancu de gunnedha no mi ndi at andau mai ◊ fragat e narat: Arrancu de santu pigu! ◊ arrancu de arrosas in su mes'e maju ◊ no dhi posso intendhe prus s'arrancu! 2. in custa chistioni dhoi at arrancu de pecau! ◊ innòi, de coja mancu s'arrancu! 3. si at tirau a s'arrancu de su babbu, cussu piciocu est malu a coi! Ètimu ltn. rancor, -oris Tradutziones Frantzesu odeur Ingresu scent Ispagnolu olor Italianu odóre Tedescu Geruch.

atufài , vrb Definitzione fàere atufu o atúfidu, pigare atufu, pònnere fragu malu de isserru e de umidore, de cosa guasta; nau de gente, pèrdere de ànimu Sinònimos e contràrios afungai, afungorai, allanire, ammucorai, ammufai, annabrai, intufire, intuvare, limire, morighinire, tufire Ètimu spn. atufar Tradutziones Frantzesu prendre une odeur de moisi, moisir Ingresu to grow musty Ispagnolu enmohecer, atufar Italianu prèndere odóre di tanfo, ammuffire Tedescu dumpfig riechen, verschimmeln.

fiàcu 1, fiàgu , nm: flacu 1, fracu 1, fragu Definitzione abbentada chi si leat cun su o chi si sentit in su nasu Sinònimos e contràrios abbentada, abbentu, antori, arrancu, arrasta, frusa, nuscu / cdh. fiacu Maneras de nàrrere csn: essire, andhare, pònnere fragu a sa cosa, leare, iscapai f. (custu bollit nàrriri fintzas "bogai fragu"); zenias de fragu: bellu, pudésciu, béchinu (de craba), bíschidu (= agru), putzinosu, púdidu (= de pudesciori), brusiadu (= de cosa abbruxada); avb. a fragu = fraghendi, cun fatzilidade meda; andai fragus malus a ccn. = bogare fama mala Frases at istérridu sa bestimenta pro che li bogare su fiagu de s'inserru ◊ intrat su fiagu areste de su pruleu ◊ so lendhe fragu brusiadu: ite at a èssere? ◊ portu cussu fragu in is càrigas ◊ cuss'erba mi at lassadu su fragu in manos ◊ sas cosas postas paris leant s'una su fragu de s'àtera ◊ isterre custa cosa in fora a che li essire su fragu malu ◊ soe a fiacu de casu e de verveche ca faco su pastore 2. comente l'as àpida custa cosa, a fragu? ◊ custus froris, chi dhus prantas, pigant a fragu ca immoi est tempus ◊ daghi nos cogiamos, a fostè mancu fiagu a nares bondhe acudit! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu odeur Ingresu smell Ispagnolu olor Italianu odóre Tedescu Geruch.

fiagàre , vrb: fracare, fragai, fragare Definitzione pigare fragu, is fragos, arrancu; in cobertantza, cricare ccn. cosa; bogare o lassare andhare fragu Sinònimos e contràrios acarigai, annajare, annàsere, arrancai 1, arrastai, fraghigiai, nuscai Maneras de nàrrere csn: andai fraga fraga = furitendu, arrotza arrotza, chirchendhe a s'airada, che cane in catza (ma nau de is piciocos chi currint aundi dhui at piciocas); cosa chi fragat = una chistione pro un'àtera, zenia de iscusa, de iscóbiu; fragai che pubusa = èssere púdidu a tzutzu Frases su cane giraiat fiaghendhe su rastu e s'aera ◊ fiat fraghendi in dogna logu a càrigas obertas che cani de cassa ◊ mi ant dadu unu fiore pro mi lu fiagare 2. sannoris a crobbata e a cicia arrólliant de contonada in contonada, cichendu, fraghendu… 3. mi praxint custas arrosas ca frangant ◊ custa cosa fragat de casu ◊ est aici brutu chi fragat de aillargu 4. custa est cosa chi fragat, gopai: no est po sa saludi ma po fai càncua farrassa manna chi funt circhendu! Ètimu ltn. fragrare Tradutziones Frantzesu flairer Ingresu to smell, to exhale Ispagnolu oler, olfatear, oler Italianu fiutare, odorare, emanare odóre Tedescu riechen.

intúvu , nm Definitzione fragu de inserru, fragu malu chi si dhue faet in logu serrau Sinònimos e contràrios atufamentu, atúfidu, atufori, inserru Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu air vicié Ingresu stale air Ispagnolu aire viciado Italianu ària viziata, odóre di chiuso Tedescu schlechte Luft, muffiger Geruch.

tàltu , nm: tastu Definitzione sabore malu, légiu Sinònimos e contràrios denga, lassada, saboi Frases s'ozu at unu tastu chi no mi piaghet, custu binu no at tastu perunu, at tastu de linna, de mufa ◊ bastat una carrada male tenta o pagu samunada a pònnere tastu a su binu ◊ una cuba, si la pienas de binu gualtu mantenet su taltu po sempre ◊ sos frutos luados mancu los podimus connòschere a su tastu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mauvaise odeur Ingresu stench Ispagnolu tufo, sabor desagradable Italianu tanfo, sapóre e odóre sgradévole Tedescu übler Geruch oder Geschmack.

«« Torra a chircare