Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

achizolàre , vrb Definitzione pònnere in su chizolu, in calecunu cugigone Sinònimos e contràrios achizonare, acuzonare, angronare, arreconai, inchizolare, incozolare | ctr. bocare, essire Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rencogner Ingresu to put in a corner Ispagnolu arrinconar Italianu incantucciare Tedescu in Winkeln stöbern, sich in eine Ecke verkriechen.

achizonàre , vrb Definitzione cuare, pònnere, istare in d-unu cuzone, a una bandha Sinònimos e contràrios acantonai, achizolare, acuzonare, arreconai, inchizolare, incozolare | ctr. bocare, essire Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rencogner Ingresu to put in a corner Ispagnolu arrinconar Italianu rincantucciare Tedescu in eine Ecke stellen, drängen.

acuzonàre , vrb Definitzione cuare, pònnere, istare in d-unu cugigone, a una bandha, in tretu apartau Sinònimos e contràrios acantonai, achizolare, achizonare, acorrunconare, acuzare, afurringonai, arreconai, inchizolare, incozolare, partare Frases si l'acuzonas, sa cosa, irméntigas ue l'as posta ◊ mi acuzono in sa ziminera ◊ candho proghiat si acuzonabat in d-un'angrone e si aperiat su paracu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rencogner Ingresu to put in a corner Ispagnolu arrinconar Italianu rincantucciare Tedescu in eine Ecke stellen.

arrancòni , nm: arrenconi, arrinconi, rinconi Definitzione tretu apartau, cuau, mescamente tra duas alas de muru o àteru, nau de logu piticu (de domo) o fintzes mannu (de su sartu)/ s'a. de s'àliga = cugigone a ue si ammuntonat s'àliga Sinònimos e contràrios angrone, chizolu, chizone, coda 1, corroncone, crucuzone, cugigone, currungioni, furringoni Frases dh'at circada in dónnia arrenconi, sa muneda pérdia! ◊ de is Sardus connoscit fintzas is úrtimus arrenconis de su coru! ◊ sa buteghedha fiat in d-un'arrenconi ◊ est iscrucullendi in is arrinconis ◊ sa miniera est un'arrenconi iscuriosu Ètimu spn. rincón Tradutziones Frantzesu coin, recoin Ingresu corner Ispagnolu rincón Italianu àngolo, canto, cantùccio Tedescu Ecke, Winkel.

arreconài , vrb: arrenconai, arrinconai Definitzione pònnere a una parte, arrimare in calecunu cugigone, istare apartaos, in aprigu; su si fàere a unu túturu Sinònimos e contràrios achizolare, achizonare, acorrunconare, acuzonare, angronare, arremai 1, inchizolare, incozolare / atuturighedhare Frases no arrinconis s'àliga: pigandedha! ◊ cussus duus piciochedhus si sunt arrenconaus impari 2. est arrenconau in d-unu furrungoni 3. sa folla s'arrenconat in sa braxi fumiendi Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rencogner Ingresu to put in a corner Ispagnolu arrinconar Italianu incantucciare Tedescu in eine Ecke stellen.

cantonàda, cantonàra , nf: contonada Definitzione pedra manna segada giusta chi si ponet tenta apare cun àtera girada agiummai sèmpere de 90° ue su muru girat faendho a bicu; s'ispígulu etotu de su muru; orruga istrinta, pitica Sinònimos e contràrios bica, cantone 1 / cdh. cantunata / botorinu Maneras de nàrrere csn: avb. a contonadas = chentza órdine; bogàreche una c. = intrare prus a intro unu muru, mescamente in su tretu chi faghet a contonada, pro illargare unu coladorzu; contonadas de erista = tentas apare e ziradas de 90° inue su muru càmbiat filada e faghet a ispuntone; betàreche sa contonada, faedhendhe = fai arroris, narri cosas chi no tenint sétiu Frases dàeli una contonada, como, a su mastru! ◊ candho isterrides sa preda in su ponte, sas contonadas ponídelas ue serbint ◊ candho faedhat cussu che betat sa contonada! 2. cussu rundhellu istat tota die ifatu de sas contonadas! ◊ carchi petitore isterret sa manu pro sa limúsina in sas cantonatas de sos gurutos ◊ los ant bidos paris, fichidos in s'ata de una contonada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bloc, pierre angulaire Ingresu corner stone, street corner Ispagnolu piedra angular, rincón Italianu piètra d'àngolo, squadrata, cantonata Tedescu Eckstein, Ecke.

cantòni , nm: contone, contoni Definitzione cugigone, tretu, parte o bandha de unu logu, de un'orruga / girai de chirru in cantoni = innòi e innia, fatu de su logu, de unu logu a s'àteru, de una parti a s'àtera Sinònimos e contràrios bandha, chírriu, parte Frases furrissí a custu cantoni ca fadeus sa braba! (A.Garau)◊ trentzeisí a cudhu cantoni ca depu ispariciai! ◊ allughie sos sírios de sa pache in sos cúcuros de sos bàtoro contones de su mundhu!(G.Piga)◊ bríllios e sonazos chin sonos míschios de puzones fachent dónnia contone ammachiare (L.Loi)◊ sunt fuidos peri sos contones de sa bidha 2. seu duas diis girendi de chirru in cantoni tochendi portalis e portixedhas de totus cussus chi mi depint dinai! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coin, côté Ingresu canto Ispagnolu parte (f), lado Italianu canto, parte Tedescu Ecke.

chizòne , nm: cugione, cunzone, curzone, cuzone Definitzione tretu apartau, frantu, mescamente tra duas alas de muru o àteru, nau de logu piticu (de domo) o fintzes mannu (de sartu, de montes, de àteru) Sinònimos e contràrios ancione, angrone, arranconi, chizolu, chizonada, coda 1, corroncone, crucuzone, cruju, cugigone, cungoni, currungioni, furringoni Frases de unu cunzone a s'àteru de sa terra ◊ sos chi sunt prus in tempus avantzaos sunt postos a una bandha e arrimaos che trastos betzos in d-unu cuzone ◊ istat semper in su curzone inserrada Ètimu ltn. *cilione(m) Tradutziones Frantzesu coin Ingresu corner Ispagnolu rincón, esquina Italianu àngolo, canto, cantùccio Tedescu Ecke.

cugigòne , nm Definitzione tretu apartau, mescamente tra duos muros o àteru deasi Sinònimos e contràrios arranconi, chizolu, chizone, chizonada, culungione, cungoni, currungioni, furringoni Frases andhànt a su fainu peri is cugigones a s'arrangiare (A.Barra)◊ su marrone est imbaradu a su muru in su cugigone de su magasinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coin Ingresu corner Ispagnolu rincón, esquina Italianu àngolo, canto, cantùccio Tedescu Ecke.

inchizolàre , vrb: incozolare, incuzolare Definitzione cuare, pònnere, abarrare o istare in d-unu cugigone (chizolu), a una parte Sinònimos e contràrios acantonai, achizolare, achizonare, acorrunconare, acuzonare, arreconai Frases intro tou s'est incuzolada cudha ojada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cacher, rencogner Ingresu to put in a corner Ispagnolu arrinconar Italianu rincantucciare Tedescu in eine Ecke drängen.