calpída , nf: carpida,
caspida,
crapia,
crapida Definitzione
aperta, segada, tzacada in sa linna, in sa terra sicada, o àteru de tostau; genia de segada chi si faet in d-una o in ambas origas de un'animale po sinnu: si faet isperrandho s'origa de sa punta a mesu, ma chentza che ndhe segare nudha
Sinònimos e contràrios
abberta,
calpidura,
carfidura,
secada,
trapada
/
carfia,
intaca,
supada,
trapada
Frases
sa terra est totu calpidas, comente est dae meda chentza pròere ◊ s'abba de sa carpida la bufo ca est bona
2.
sa robba mia zughet a sinnu carpidas ambas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
incision,
fente
Ingresu
incision
Ispagnolu
corte,
hendidura
Italianu
incisióne,
fessura
Tedescu
Einschnitt.
incànsciu , nm: incàscinu,
incàsciu,
incàssiu Definitzione
genia de buidu fatu apostadamente (in linna, pedra, metallos o àteru) o naturale (de un’arremu de sa carena) inue intrat apare un’àtera parte fata a cunforma a su buidu, cosas diferentes chi portant s’una su chi mancat a s’àtera a manera de allobare bene impare
Sinònimos e contràrios
incartu 1,
incastru,
intassu,
mortisa
/
amadura,
apigiadura,
incasciadura
Maneras de nàrrere
csn:
i. de sos ossos = innujadolzu; i. de sas dentes = càncara, su boidedhu, in s'ossu de sa barra, ue est ficada sa dente; i. de s'ogu = chea o calanca de s'ógiu; èssere a i. = intrare bene apare, torrare zustos; a l'as s'incàsciu!… = ses diaderus cumbintu chi…, tenis s'idea fissa chi…
Frases
in coru fai un'incàsciu e poniminci su coru!
2.
su mare si altzat e si falat e torrat a s'incànsciu sou
3.
a l'as s'incàsciu, tue, chi cussa fémina est bella!…
Ètimu
ctl., spn.
encaix
Tradutziones
Frantzesu
assemblage,
emboîture,
creux
Ingresu
dap
Ispagnolu
encaje
Italianu
incastro,
incavo
Tedescu
Einschnitt,
Vertiefung.
incràsta , nf Definitzione
genia de segada o síngia chi si faet lassandho coment'e unu canaledhu; genia de buidedhu tra duas o prus cosas
Sinònimos e contràrios
imbaga,
intaca,
tachedha
Tradutziones
Frantzesu
entaille,
encoche
Ingresu
notch
Ispagnolu
acanaladura,
ranura
Italianu
intacco,
scanalatura
Tedescu
Einschnitt,
Auskehlung.
incràva , nf Definitzione
genia de segada manna po fàere a incàsciu calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
arragata,
intaca,
intatzu,
taca 2
/
angina,
argadóriu,
àrgheda,
elgatzu,
gàrgaru,
incartzu,
ràglia 1
Terminologia iscientìfica
fst
Ètimu
ctl.
enclava
Tradutziones
Frantzesu
entaille,
jable
Ingresu
notch,
croze
Ispagnolu
gárgol,
jable
Italianu
intaccatura,
caprúggine
Tedescu
Einschnitt,
Gargel.
intàca , nf, nm: intacu Definitzione
síngia fata a incàsciu o marcada fintzes a tinta mescamente po singiale e cun critériu precisu (es. sas i. de s'istadea, de su metro, de su càlibbru); dannu a sa salude, a s'onore, vítziu puru
Sinònimos e contràrios
tachedha
/
arragata,
incrasta,
incrava,
intatzu,
taca 2
/
aciàchidu,
màcia,
taca 3
/
peca
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere i. in carchi faina o chistione = fai meda, produsi un'efetu chi si bit, mannu de si biri; rispòndhere a s'intacu = a puntinu, bene meda
Frases
in s'istadea donzi intaca est chimbanta grammas, pesendhe a sa fine, e mesa líbbera a sa russa ◊ cadramissat fatendhe in terra tres palmos de intacu ◊ manos de atzàgliu mi ant prenu sa carena de intacos
2.
torramus in palas ca est proghendhe, chi oje ndhe picamus intacu mannu! ◊ no apo mai furadu e ne mi che cherzo pònnere cuss'intacu!
3.
bi ndhe faghet de intaca, cussu, seghendhe una roca a martedhu!…◊ bi ndhe faghet de intaca una criadura in totu cussa cosa de fàghere!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gravure,
égratignure,
entaille,
cran
Ingresu
incision,
notch,
scratch
Ispagnolu
incisión,
muesca,
tacha
Italianu
incisióne,
scalfitura,
tacca
Tedescu
Einschnitt,
Schramme,
Kerbe.
trapàda , nf Definitzione
su trapare; segada o tzacada chi si faet e gurtedhu apostadamente a s'olia de cunfetu po dha pònnere a indrucare impresse, o chi si faet a sola in cosas tostadas, comente sicant o àteru (es. fintzes in sa carre, in sa pedhe po su fritu)
Sinònimos e contràrios
calpida,
secada,
tachedhada,
trapadura,
trapu
Frases
a s'olia de cufetu si li faghet unas bàtoro trapadas e si ponet a modhe in abba a indurcare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
incision
Ingresu
incision
Ispagnolu
incisión
Italianu
incisióne,
intàglio
Tedescu
Einschnitt.
trapadúra , nf Definitzione
su trapare; su trapai; genia de segada, de aperta, de istampu, fintzes puntu de ricamu (t. a àrgias, a culurgionedhos, de filei a naischedhas, a s'ingresa)
Sinònimos e contràrios
secada,
trapada
/
istampadura
Frases
zughet sos pes insambentados dae sas trapaduras de sos zelones
Ètimu
ctl.
trepadura
Tradutziones
Frantzesu
fente,
coupure
Ingresu
notch,
piercing
Ispagnolu
incisión,
agujero
Italianu
incisióne,
strafóro
Tedescu
Einschnitt,
Bohrung.