Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

abbranchiàre , vrb Definitzione fàere aungadas, iscarràfios cun is ungas, cun is farrancas Sinònimos e contràrios afranchiare, afranciare, arrancare, arranculare, farrascare, iscalaviare, scarrafiai Frases ant comintzatu a bídere tzente chin sa cara ghetata e chin carchi bullone in conca e sas manos abbranchiatas (G.Albergoni) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu griffer Ingresu to scratch Ispagnolu arañar Italianu graffiare Tedescu kratzen.

arànca , nf: arranca Definitzione singiale chi lassat in sa carre calecuna punta tostada passada arrasigandho a forte de bogare fintzes sàmbene Sinònimos e contràrios arràncula, farranca, farrasca, frascada, iscarràfiu, iscràviu, ràfia 1, rafiada, scarrafiadura Frases su pitzinnu istabat currillandhe finas a candho no nche lu ghirabat sa gana o sas arrancas de s'ispina de prunatza Ètimu spn. arranque Tradutziones Frantzesu égratignure Ingresu scratch Ispagnolu arañazo Italianu graffiatura Tedescu Kratzer.

arraschiatúra , nf Definitzione su arraschiare; su singiale de s’arrasigadura Sinònimos e contràrios arraschiata, arrasicadura, ratzigadura, scarràfiu Frases sa créjia brusiata e su santu galu inie chene mancu un'arraschiatura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu égratignure Ingresu scratch Ispagnolu rascadura Italianu scalfitura Tedescu Ritzer.

farràsca , nf, nm: farrascu, frasca, fràscia Definitzione passada de unga (o àtera cosa tostada) a forte, arrasigandho, de lassare su singiale longu in sa carre (o àteru), fintzes a segadura de bogare sàmbene; sa síngia etotu Sinònimos e contràrios aranca, arràncula, branchiata, farranca, farràschiu, frascada, iscarràfiu, iscràviu, ràfia 1, rafiada Maneras de nàrrere csn: fàghere pagu frasca/pagas fràscias cun d-unu = no ndi bogai nudha, picai pro debbadas; leare a frascas = iscarrafiai; betare sa cara a frascas = iscarrafiai aici meda de lassai istrupiu Frases si si che andhat dae domo za no mi ndh'apo a betare sa cara a frascas, za! ◊ si sunt totu gherrados: si ndhe ant betadu fintzas sa cara a frascas 2. trasseri za est, ma cun megus bi faghet pagu frasca! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu égratignure Ingresu scratch Ispagnolu arañazo (m), rasguño (m) Italianu gràffio, graffiatura, scalfitura Tedescu Kratzen, Kratzer, Kratzspur.

farrascàre, farraschiàre , vrb: frascare, fraschiare, frasciare Definitzione fàere iscarràfios, lassare un'arrasigadura cun cosa tostada e punciuda; cricare cosa movendho is manos coment'e iscarrafiandho e fintzes furare Sinònimos e contràrios abbranchiare, afranchiare, arrancare, arranculare, farrancare, furai, iscarfiolare, iscarrafiare, iscalaviare, iscraciolai, rafiare / corrovai, iforrogare, iscrucuzonare, scorrovonai Frases li est ghirata sa gatu totu farrascata dae un'àteru gatu ◊ frascant sos batos, ma frascat fintzas su rú e tantas àteras cosas chi zughent puntas tostas ◊ intraia sas manos chena mi frasciare 2. a su frasca frasca in totu sos cuzolos de sa domo, mi at intradu in manos una fotografia de candho fia pisedhu 3. no podiat acatare su poledhu e fit comintzandhe a pessare a su malu: Chi siat colau carchi 'marzane' e si che l'apat frascau? Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu griffer Ingresu to scratch Ispagnolu arañar, rasguñar Italianu graffiare, scalfire Tedescu kratzen, ritzen.

frascàda , nf Definitzione su frascare; su singiale chi abbarrat in sa pedhe de calecuna cosa (es. ungas, punta tostada de linna, ispina) passada arrasigandho forte de segare e bogare su sàmbene / betàrendhe sa cara a frascadas a ccn. = istrupiaidhu a iscarràfius in faci Sinònimos e contràrios aranca, arràncula, farranca, farrasca, farrasculadura, iscarràfiu, iscràviu, ràfia 1, rafiada Frases comente fia seghendhe rú so totu frascadas ◊ sos batos nostros che ant fatu fuire unu cane a frascadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu égragniture Ingresu scratch Ispagnolu arañazo, rasguño Italianu gràffio, graffiata Tedescu Kratzen, Schramme, Kratzspur.

intàca , nf, nm: intacu Definitzione síngia fata a incàsciu o marcada fintzes a tinta mescamente po singiale e cun critériu precisu (es. sas i. de s'istadea, de su metro, de su càlibbru); dannu a sa salude, a s'onore, vítziu puru Sinònimos e contràrios tachedha / arragata, incrasta, incrava, intatzu, taca 2 / aciàchidu, màcia, taca 3 / peca Maneras de nàrrere csn: fàghere i. in carchi faina o chistione = fai meda, produsi un'efetu chi si bit, mannu de si biri; rispòndhere a s'intacu = a puntinu, bene meda Frases in s'istadea donzi intaca est chimbanta grammas, pesendhe a sa fine, e mesa líbbera a sa russa ◊ cadramissat fatendhe in terra tres palmos de intacu ◊ manos de atzàgliu mi ant prenu sa carena de intacos 2. torramus in palas ca est proghendhe, chi oje ndhe picamus intacu mannu! ◊ no apo mai furadu e ne mi che cherzo pònnere cuss'intacu! 3. bi ndhe faghet de intaca, cussu, seghendhe una roca a martedhu!…◊ bi ndhe faghet de intaca una criadura in totu cussa cosa de fàghere!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gravure, égratignure, entaille, cran Ingresu incision, notch, scratch Ispagnolu incisión, muesca, tacha Italianu incisióne, scalfitura, tacca Tedescu Einschnitt, Schramme, Kerbe.

iscàlfere , vrb: iscàrfere, iscàrfiri, iscàrpere, iscràfere, iscràpere, scrafi Definitzione passare a lébiu is ungas o àteru in sa carre arrasigandho po papíngiu o àteru; iscarrafiare bastat chi siat Sinònimos e contràrios arratare, iscarpire, iscrafire, tratai / farrascare, iscarrafiare Frases sèmpere prus a prispíngius, at cumenciau a s'iscàrfiri in totu sa carena 2. sos massajos cun d-unu frascarzu bene apedrigadu pro iscàrpere su terrinu solovraiant sas últimas chérvias Sambenados e Provèrbios prb: a s'àinu prus l'iscarpes prus tirat a carches Ètimu ltn. scalpere Tradutziones Frantzesu gratter Ingresu to scratch Ispagnolu rascar Italianu grattare Tedescu kratzen.

iscarrafài, iscarrafàre, iscarrafiàre, iscarranfiai, iscarranfiare , vrb: iscarraviare, iscrafiare, scarafiai Definitzione fàere iscarràfios, aungadas, passare ccn. cosa arrasigandho a forte de lassare sa pedhe (o àteru) segada, de ndhe pigare unu pígiu, ma fintzes solu iscràfere po papíngiu; fàere frigadas, sinnos coment'e iscarràfios; in cobertantza, furare Sinònimos e contràrios abbranchiare, afranchiare, arrancare, arranculare, farrancare, iscalaviare, iscarfiolare, rafiare / furai 2. sos pitzinnos fint iscurtzos, cun sos pes acorzolados e iscarraviados dae sas ispinas (E.Pes)◊ cudhu de comente at trambucadu fuit totu iscrafiadu Ètimu itl. sgraffiare Tradutziones Frantzesu griffer, égratigner, gratter, scarifier Ingresu to scratch, to scarify Ispagnolu arañar, rasguñar, escarificar Italianu graffiare, scarificare Tedescu kratzen, schröpfen.

iscarràfiu , nm: iscarrànfiu, iscarràviu, scarràfiu Definitzione sinnale chi abbarrat in sa pedhe (o àteru) po dhi àere passau ccn. cosa tostada arrasigandho a forte; iscritura mala a lígere, passada de pinna a improdhu Sinònimos e contràrios afranchiada, aranca, arràncula, aungada, branchiata, farranca, farrasca, frascada, iscarfioladura, iscràviu, ràfia 1, rafiada / scarrafioni Frases in cussa gruta bi at carchi iscarràfiu chi potet èssere peri unu disinnu ◊ sos pitzinnos zughent sas ancas totu iscarràvios e trincos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu égratignure Ingresu scratch Ispagnolu rasguño, arañazo Italianu gràffio Tedescu Kratzer.

rafiadúra , nf Definitzione su rafiare, aungada Sinònimos e contràrios frasca, frascada, iscarràfiu, iscràviu, ràfia 1, rafiada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action d'égratigner, égratignure Ingresu scratch Ispagnolu arañazo, rasguño Italianu graffiatura Tedescu Kratzer.

rasigài , vrb: arrasicare, rasigare, ratzigare Definitzione passare a forte calecuna aina, prus che àteru cun atza, a frigadura po ndhe pigare unu pígiu de cosa / colare ràsiga ràsiga = friga friga, serente, tocandho Sinònimos e contràrios arraschiai, arrasciare, craschiare, farisciare, iscadrapiare, saricare / frigare / arrosigai Frases si ràsigant sas padedhas a ndhe lis catzare su titiedhu ◊ sas pedhes si triballant rasighèndhelas pro ndhe lis catzare su pedhutu ◊ che sunt in s'iscuru de sa miniera ratzighendhe carvone Ètimu ltn. rasicare Tradutziones Frantzesu gratter, racler Ingresu to scratch Ispagnolu raspar, rascar Italianu raschiare Tedescu schaben, abschaben.

ratàre , vrb: arratare, gratai Definitzione passare calecuna cosa a arrasigadura (es. is ungas in sa carre) e, segundhu it'est, a manera de dhu fàere a farinos, tratagasare Sinònimos e contràrios iscàlfere, iscarpire, iscrafire / tratai Frases su casu si ratat pro lu pònnere a sos macarrones ◊ pro passare su manighinzu tocat a si ratare Sambenados e Provèrbios prb: sos àinos si ratant s'unu cun s'àteru Ètimu itl Tradutziones Frantzesu gratter Ingresu to scratch Ispagnolu rascar Italianu grattare Tedescu schaben.

sciorroncinài, sciorronciuài , vrb: sciurrunciài Definitzione su forrogare e ispartzinare chi faent is pudhas cricandho cosa de bicare, andhare cricandho, tocandho; passare o andhare friga friga Sinònimos e contràrios iforrogare, isforronciare, isterronciare, scarrovai, scorrovonai / scrabutzinai Frases is pudhas sciorrónciuant sa cosa ammuntonada ◊ sciorrónciua sciorrónciua, sa pudha at aghetau unu sodhixedhu in su lodami ◊ is perdixis bandant a sa stua a sciurrunciai ◊ unu caboni nci essit e sciurrúncia sciurrúncia arribbat acanta de unu boscu 3. me in bidha sa piciocalla sciorrónciuat a totu dí me is arrugas. Tradutziones Frantzesu fouiller, gratter le sol, se frotter Ingresu to scratch about, to rub oneself Ispagnolu hurgar, frotar Italianu razzolare, strusciarsi Tedescu scharren, sich streifen.

scràfi , vrb: iscàlfere*, scràfiri Definitzione passare is ungas in sa carre o fintzes àteru a arrasigadura; nau rfl. in cobertantza e cun tzacu, istare chentza fàere nudha, o fintzes peleare cosa ifadosa, males / s. sa rúngia a unu = rispòndhereli, faedhàreli a istruncadura, a irmurriadura Sinònimos e contràrios arratare, iscarpire, iscrafire, tratai Frases chi mi spítzuat unu sintzu abarru scrafendi! 2. cussus abarrant in domu a si scrafi, a totu dí! ◊ cussa si at lassau e immoi tocat a nosu a scrafi! Tradutziones Frantzesu se gratter Ingresu to scratch oneself Ispagnolu rascarse Italianu grattarsi Tedescu sich kratzen, faulenzen.

ungàda , nf: ungiada, ungrada Definitzione cropu de unga, de farranca Sinònimos e contràrios frascada, iscarràfiu Frases issos, in logu de sa bona bénnida, si la leant a bicos e ungiadas ◊ ungiadas e ràfios at pigadu! ◊ su gatu mi at donau un'ungrada a faci Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coup de griffe Ingresu scratch Ispagnolu zarpazo Italianu unghiata Tedescu Krallenhieb.

«« Torra a chircare