abbranchiàre , vrb Definizione
fàere aungadas, iscarràfios cun is ungas, cun is farrancas
Sinonimi e contrari
afranchiare,
afranciare,
arrancare,
arranculare,
farrascare,
iscalaviare,
scarrafiai
Frasi
ant comintzatu a bídere tzente chin sa cara ghetata e chin carchi bullone in conca e sas manos abbranchiatas (G.Albergoni)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
griffer
Inglese
to scratch
Spagnolo
arañar
Italiano
graffiare
Tedesco
kratzen.
arànca , nf: arranca Definizione
singiale chi lassat in sa carre calecuna punta tostada passada arrasigandho a forte de bogare fintzes sàmbene
Sinonimi e contrari
arràncula,
farranca,
farrasca,
frascada,
iscarràfiu,
iscràviu,
ràfia 1,
rafiada,
scarrafiadura
Frasi
su pitzinnu istabat currillandhe finas a candho no nche lu ghirabat sa gana o sas arrancas de s'ispina de prunatza
Etimo
spn.
arranque
Traduzioni
Francese
égratignure
Inglese
scratch
Spagnolo
arañazo
Italiano
graffiatura
Tedesco
Kratzer.
arraschiatúra , nf Definizione
su arraschiare; su singiale de s’arrasigadura
Sinonimi e contrari
arraschiata,
arrasicadura,
ratzigadura,
scarràfiu
Frasi
sa créjia brusiata e su santu galu inie chene mancu un'arraschiatura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
égratignure
Inglese
scratch
Spagnolo
rascadura
Italiano
scalfitura
Tedesco
Ritzer.
farràsca , nf, nm: farrascu,
frasca,
fràscia Definizione
passada de unga (o àtera cosa tostada) a forte, arrasigandho, de lassare su singiale longu in sa carre (o àteru), fintzes a segadura de bogare sàmbene; sa síngia etotu
Sinonimi e contrari
aranca,
arràncula,
branchiata,
farranca,
farràschiu,
frascada,
iscarràfiu,
iscràviu,
ràfia 1,
rafiada
Modi di dire
csn:
fàghere pagu frasca/pagas fràscias cun d-unu = no ndi bogai nudha, picai pro debbadas; leare a frascas = iscarrafiai; betare sa cara a frascas = iscarrafiai aici meda de lassai istrupiu
Frasi
si si che andhat dae domo za no mi ndh'apo a betare sa cara a frascas, za! ◊ si sunt totu gherrados: si ndhe ant betadu fintzas sa cara a frascas
2.
trasseri za est, ma cun megus bi faghet pagu frasca!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
égratignure
Inglese
scratch
Spagnolo
arañazo (m),
rasguño (m)
Italiano
gràffio,
graffiatura,
scalfitura
Tedesco
Kratzen,
Kratzer,
Kratzspur.
farrascàre, farraschiàre , vrb: frascare,
fraschiare,
frasciare Definizione
fàere iscarràfios, lassare un'arrasigadura cun cosa tostada e punciuda; cricare cosa movendho is manos coment'e iscarrafiandho e fintzes furare
Sinonimi e contrari
abbranchiare,
afranchiare,
arrancare,
arranculare,
farrancare,
furai,
iscarfiolare,
iscarrafiare,
iscalaviare,
iscraciolai,
rafiare
/
corrovai,
iforrogare,
iscrucuzonare,
scorrovonai
Frasi
li est ghirata sa gatu totu farrascata dae un'àteru gatu ◊ frascant sos batos, ma frascat fintzas su rú e tantas àteras cosas chi zughent puntas tostas ◊ intraia sas manos chena mi frasciare
2.
a su frasca frasca in totu sos cuzolos de sa domo, mi at intradu in manos una fotografia de candho fia pisedhu
3.
no podiat acatare su poledhu e fit comintzandhe a pessare a su malu: Chi siat colau carchi 'marzane' e si che l'apat frascau?
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
griffer
Inglese
to scratch
Spagnolo
arañar,
rasguñar
Italiano
graffiare,
scalfire
Tedesco
kratzen,
ritzen.
frascàda , nf Definizione
su frascare; su singiale chi abbarrat in sa pedhe de calecuna cosa (es. ungas, punta tostada de linna, ispina) passada arrasigandho forte de segare e bogare su sàmbene / betàrendhe sa cara a frascadas a ccn. = istrupiaidhu a iscarràfius in faci
Sinonimi e contrari
aranca,
arràncula,
farranca,
farrasca,
farrasculadura,
iscarràfiu,
iscràviu,
ràfia 1,
rafiada
Frasi
comente fia seghendhe rú so totu frascadas ◊ sos batos nostros che ant fatu fuire unu cane a frascadas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
égragniture
Inglese
scratch
Spagnolo
arañazo,
rasguño
Italiano
gràffio,
graffiata
Tedesco
Kratzen,
Schramme,
Kratzspur.
intàca , nf, nm: intacu Definizione
síngia fata a incàsciu o marcada fintzes a tinta mescamente po singiale e cun critériu precisu (es. sas i. de s'istadea, de su metro, de su càlibbru); dannu a sa salude, a s'onore, vítziu puru
Sinonimi e contrari
tachedha
/
arragata,
incrasta,
incrava,
intatzu,
taca 2
/
aciàchidu,
màcia,
taca 3
/
peca
Modi di dire
csn:
fàghere i. in carchi faina o chistione = fai meda, produsi un'efetu chi si bit, mannu de si biri; rispòndhere a s'intacu = a puntinu, bene meda
Frasi
in s'istadea donzi intaca est chimbanta grammas, pesendhe a sa fine, e mesa líbbera a sa russa ◊ cadramissat fatendhe in terra tres palmos de intacu ◊ manos de atzàgliu mi ant prenu sa carena de intacos
2.
torramus in palas ca est proghendhe, chi oje ndhe picamus intacu mannu! ◊ no apo mai furadu e ne mi che cherzo pònnere cuss'intacu!
3.
bi ndhe faghet de intaca, cussu, seghendhe una roca a martedhu!…◊ bi ndhe faghet de intaca una criadura in totu cussa cosa de fàghere!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gravure,
égratignure,
entaille,
cran
Inglese
incision,
notch,
scratch
Spagnolo
incisión,
muesca,
tacha
Italiano
incisióne,
scalfitura,
tacca
Tedesco
Einschnitt,
Schramme,
Kerbe.
iscàlfere , vrb: iscàrfere,
iscàrfiri,
iscàrpere,
iscràfere,
iscràpere,
scrafi Definizione
passare a lébiu is ungas o àteru in sa carre arrasigandho po papíngiu o àteru; iscarrafiare bastat chi siat
Sinonimi e contrari
arratare,
iscarpire,
iscrafire,
tratai
/
farrascare,
iscarrafiare
Frasi
sèmpere prus a prispíngius, at cumenciau a s'iscàrfiri in totu sa carena
2.
sos massajos cun d-unu frascarzu bene apedrigadu pro iscàrpere su terrinu solovraiant sas últimas chérvias
Cognomi e Proverbi
prb:
a s'àinu prus l'iscarpes prus tirat a carches
Etimo
ltn.
scalpere
Traduzioni
Francese
gratter
Inglese
to scratch
Spagnolo
rascar
Italiano
grattare
Tedesco
kratzen.
iscarrafài, iscarrafàre, iscarrafiàre, iscarranfiai, iscarranfiare , vrb: iscarraviare,
iscrafiare,
scarafiai Definizione
fàere iscarràfios, aungadas, passare ccn. cosa arrasigandho a forte de lassare sa pedhe (o àteru) segada, de ndhe pigare unu pígiu, ma fintzes solu iscràfere po papíngiu; fàere frigadas, sinnos coment'e iscarràfios; in cobertantza, furare
Sinonimi e contrari
abbranchiare,
afranchiare,
arrancare,
arranculare,
farrancare,
iscalaviare,
iscarfiolare,
rafiare
/
furai
2.
sos pitzinnos fint iscurtzos, cun sos pes acorzolados e iscarraviados dae sas ispinas (E.Pes)◊ cudhu de comente at trambucadu fuit totu iscrafiadu
Etimo
itl.
sgraffiare
Traduzioni
Francese
griffer,
égratigner,
gratter,
scarifier
Inglese
to scratch,
to scarify
Spagnolo
arañar,
rasguñar,
escarificar
Italiano
graffiare,
scarificare
Tedesco
kratzen,
schröpfen.
iscarràfiu , nm: iscarrànfiu,
iscarràviu,
scarràfiu Definizione
sinnale chi abbarrat in sa pedhe (o àteru) po dhi àere passau ccn. cosa tostada arrasigandho a forte; iscritura mala a lígere, passada de pinna a improdhu
Sinonimi e contrari
afranchiada,
aranca,
arràncula,
aungada,
branchiata,
farranca,
farrasca,
frascada,
iscarfioladura,
iscràviu,
ràfia 1,
rafiada
/
scarrafioni
Frasi
in cussa gruta bi at carchi iscarràfiu chi potet èssere peri unu disinnu ◊ sos pitzinnos zughent sas ancas totu iscarràvios e trincos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
égratignure
Inglese
scratch
Spagnolo
rasguño,
arañazo
Italiano
gràffio
Tedesco
Kratzer.
rafiadúra , nf Definizione
su rafiare, aungada
Sinonimi e contrari
frasca,
frascada,
iscarràfiu,
iscràviu,
ràfia 1,
rafiada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
action d'égratigner,
égratignure
Inglese
scratch
Spagnolo
arañazo,
rasguño
Italiano
graffiatura
Tedesco
Kratzer.
rasigài , vrb: arrasicare,
rasigare,
ratzigare Definizione
passare a forte calecuna aina, prus che àteru cun atza, a frigadura po ndhe pigare unu pígiu de cosa / colare ràsiga ràsiga = friga friga, serente, tocandho
Sinonimi e contrari
arraschiai,
arrasciare,
craschiare,
farisciare,
iscadrapiare,
saricare
/
frigare
/
arrosigai
Frasi
si ràsigant sas padedhas a ndhe lis catzare su titiedhu ◊ sas pedhes si triballant rasighèndhelas pro ndhe lis catzare su pedhutu ◊ che sunt in s'iscuru de sa miniera ratzighendhe carvone
Etimo
ltn.
rasicare
Traduzioni
Francese
gratter,
racler
Inglese
to scratch
Spagnolo
raspar,
rascar
Italiano
raschiare
Tedesco
schaben,
abschaben.
ratàre , vrb: arratare,
gratai Definizione
passare calecuna cosa a arrasigadura (es. is ungas in sa carre) e, segundhu it'est, a manera de dhu fàere a farinos, tratagasare
Sinonimi e contrari
iscàlfere,
iscarpire,
iscrafire
/
tratai
Frasi
su casu si ratat pro lu pònnere a sos macarrones ◊ pro passare su manighinzu tocat a si ratare
Cognomi e Proverbi
prb:
sos àinos si ratant s'unu cun s'àteru
Etimo
itl
Traduzioni
Francese
gratter
Inglese
to scratch
Spagnolo
rascar
Italiano
grattare
Tedesco
schaben.
sciorroncinài, sciorronciuài , vrb: sciurrunciài Definizione
su forrogare e ispartzinare chi faent is pudhas cricandho cosa de bicare, andhare cricandho, tocandho; passare o andhare friga friga
Sinonimi e contrari
iforrogare,
isforronciare,
isterronciare,
scarrovai,
scorrovonai
/
scrabutzinai
Frasi
is pudhas sciorrónciuant sa cosa ammuntonada ◊ sciorrónciua sciorrónciua, sa pudha at aghetau unu sodhixedhu in su lodami ◊ is perdixis bandant a sa stua a sciurrunciai ◊ unu caboni nci essit e sciurrúncia sciurrúncia arribbat acanta de unu boscu
3.
me in bidha sa piciocalla sciorrónciuat a totu dí me is arrugas.
Traduzioni
Francese
fouiller,
gratter le sol,
se frotter
Inglese
to scratch about,
to rub oneself
Spagnolo
hurgar,
frotar
Italiano
razzolare,
strusciarsi
Tedesco
scharren,
sich streifen.
scràfi , vrb: iscàlfere*,
scràfiri Definizione
passare is ungas in sa carre o fintzes àteru a arrasigadura; nau rfl. in cobertantza e cun tzacu, istare chentza fàere nudha, o fintzes peleare cosa ifadosa, males / s. sa rúngia a unu = rispòndhereli, faedhàreli a istruncadura, a irmurriadura
Sinonimi e contrari
arratare,
iscarpire,
iscrafire,
tratai
Frasi
chi mi spítzuat unu sintzu abarru scrafendi!
2.
cussus abarrant in domu a si scrafi, a totu dí! ◊ cussa si at lassau e immoi tocat a nosu a scrafi!
Traduzioni
Francese
se gratter
Inglese
to scratch oneself
Spagnolo
rascarse
Italiano
grattarsi
Tedesco
sich kratzen,
faulenzen.
ungàda , nf: ungiada,
ungrada Definizione
cropu de unga, de farranca
Sinonimi e contrari
frascada,
iscarràfiu
Frasi
issos, in logu de sa bona bénnida, si la leant a bicos e ungiadas ◊ ungiadas e ràfios at pigadu! ◊ su gatu mi at donau un'ungrada a faci
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coup de griffe
Inglese
scratch
Spagnolo
zarpazo
Italiano
unghiata
Tedesco
Krallenhieb.