alimèta , nf: animeta 1,
limeta 1 Definitzione
bículu de tela tètera, bianca nida, pus che àteru a forma cuadrada, de pònnere po ammontare su càlighe naendho sa missa
Terminologia iscientìfica
prdc
Tradutziones
Frantzesu
pale
Ingresu
pall
Ispagnolu
palia
Italianu
palla,
quadrato di téla per coprire il càlice nella méssa
Tedescu
Tuch,
das den Messkelch zudeckt.
cótili , nm Definitzione
trastos de orrobba, orrobba téssia, pannamenta, fintzes istràciu, orrugu de orrobba
Sinònimos e contràrios
arrobba,
traste
/
istràciu
Frases
portaiamus peri sa linna pro budhire us cótilis e fàere sa lissia ◊ depo ispàrgere us cótilis
Tradutziones
Frantzesu
drap,
pantalon,
corset
Ingresu
cloth,
trousers,
corset
Ispagnolu
paño
Italianu
panno,
calzóne,
busto
Tedescu
Tuch,
Hose.
pànnu , nm Definitzione
orrobba téssia, grussita, siat po fàere a bestimentu e siat po àteru; prémiu chi si giaet coment'e orrobba de prammu (longa fintzes deghinas de metros) a is cuadhos curridores, símbulu de bínchida (fintzes po àteru)
Sinònimos e contràrios
robba
/
pàdhiu,
palu 1,
prémiu
/
sàbanu
Maneras de nàrrere
csn:
pannos de suta = bestimenta de fundhu (mudandhas, franella, canotiera); p. de pane, de còghere = fascas de pani, sàbanu, zenia de telu de carchi mesu metro de largúria ma longu de metros pro pònnere a pizos su panevresa tesu fintzas a lu còghere; p. de carri = zenia de tessinzu pro trastes de pònnere in dossu, a fundhu; frigai pannus = samunare robba; cúrrere o bínchere su p. = bínchere sa bandhera, currindhe a cadhu; p. de incordedhai = petígliu, zenia de pannitzu chi sas féminas si ponent in petorras, muntesu cun cordedhas; p. pro asciugai sa faci, p. de manos = abbammanu; maistu de p. = traperi, festadore; passare su p. pintu = fàghere carchi cosa de bonu in chirca de campaniare s'ofesa chi unu at fatu innantis; istare o abbarrare donzunu in pannos suos = in càncaros suos, sentza de donai istrobbu a is àterus; non càpiri in pannus = bragare meda; p. de cera = follu de chera comente si ponet in sos casidhos modernos
Frases
candho babbai andhat a Núoro ti at a portare pannu ruju de seda…(S.Lay Deidda)◊ sa fémina est samunendhe sos pannos ◊ tesset pannu froridu e pannu lisu
2.
acabbadha, chi tanti no ndi pigas de pannu! ◊ sunt cadhos avesados a su pannu ◊ ant dadu su primu pannu a Fulanu pro sa poesia rimada
3.
Lica no capiat in pannus, ca fut isposa cun su prus arricu de bidha!
Ètimu
ltn.
pannus
Tradutziones
Frantzesu
drap,
trophée,
«palio»
Ingresu
cloth,
palio (silk banner awarded to the winner of the 'palio')
Ispagnolu
paño,
trofeo,
palio
Italianu
panno,
trofèo,
pàlio
Tedescu
Stoff,
kostbares Tuch als Siegespreis.
tiagiòla , nf: tiajola,
tiallora,
tiaxola,
tiazola,
tibagiola,
tibazola,
tivazola Definitzione
tiagedha brodada de orrobba bona chi is féminas ponent in conca a mucadore candho ponent su costúmene; orrugu mannu de orrobba po si frobbire is manos, sa cara, samunandhosi; tiagedha pitica chi si ponet in mesa po si frobbire is murros papandho e tiaxola est su pannitzu po ingòllere a sartu pane e ingaúngiu imbodhigaos impare; in ccn. logu tiazola est sa pedhe chi portant asuta de su tzugu pendhe pendhe boes e bacas / niae a tiaxolas mannas = frocare a tàpiles mannos, a froca lada
Sinònimos e contràrios
macadori
/
abbamanu
/
frebbeucu,
pannighedhu,
telzibbucu,
tialledha,
tratabbucu
/
gangule
Frases
mamma ricamaiat tiazolas
2.
pigaisí tiaxola, furtica, tassa e gortedhu e benei a prandi ◊ poni tialla e tiallora, in mesa!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
linge de bain,
serviette de table
Ingresu
napkin,
dryer
Ispagnolu
pañuelo,
toalla,
servilleta
Italianu
asciugatóio,
tovagliòlo
Tedescu
Tuch.