caràtzu , nm Definition cosa metzana, mescamente frutu, a bèndhere Surnames and Proverbs smb: Caratzu, Carazzu.
caravàltza , nf Definition cara falsa a postiza, cosa chi si ponet po cuare sa cara a manera de no si connòschere o pàrrere un'àtera persona Synonyms e antonyms caratza, carota Etymon srd.
caravatàre calafatài
caravàtu, caravàtzu carabàtu
caravàza , nf Definition
cambarada, truma de gente andhandho, unu tanti de carros e carradores in viàgiu totus impare a filera
Synonyms e antonyms
caravana,
caravia
Translations
French
caravane
English
caravan
Spanish
caravana
Italian
carovana
German
Karawane.
caravía , nf Definition truma de gente, mescamente in viàgiu Synonyms e antonyms caravaza.
caràviu calàbriu
caravóssu calafóssu
caravudhúca , nf Definition orrughedhu de ccn. cosa Synonyms e antonyms biculedhu, carafúndhula*, palfaruza, pimpirida.
caravúdhulu carafúndhula
caravúglia , nf Definition gente de pagu contu, chi no est de cabbale Synonyms e antonyms fratamaza, gentaredha, gentixedha, ratatúglia, scrufulia.
caraxài carasiài
càrba , nf: carva,
càrvia Definition
bratzu, cambu mannu de mata; nae, fintzes nae longa longa e fine po ndhe iscutulare su frutu segundhu sa mata
Synonyms e antonyms
bratu,
camba 2,
ratu,
trassali
/
magiadorza
Sentences
falant ínteri carvas, molinandhe, sas atonzinas fozas ingroghias (G.Brocca)◊ ufuladas de bentu frúschiant ínteri carvas irfozias molinandhe sa frita papuschina ◊ si fit intesa una tràchida ispramosa in mesu de sas carvas de su padente
2.
pro ndhe ghetare sa méndhula at picau una carba
Scientific Terminology
rbr
Etymon
srdn.
Translations
French
grande branche
English
big branch
Spanish
rama grande
Italian
gròsso ramo
German
großer Zweig.
carbàgliu , nm, nf: corbaja,
corbàgliu,
garbàgliu Definition
genia de pische de mare; nau de ccn., chi est tontatzu, pagu abbistu
Synonyms e antonyms
lombrina
/
babbalocu,
gingiorre,
scimpri,
tolondro,
tontu,
zorbàgliu
2.
bellu gorbàgliu ses, a èssi amigu de cussu!
Scientific Terminology
psc, sciaena umbra
Etymon
ctl.
corball
Translations
French
corb
English
crow
Spanish
corvallo
Italian
corvina
German
Rabe.
carbàriu calvàriu
carbédhu , nm, nf: calvedhu,
carvedha,
carvedhu,
chelbedhu,
chelvedhu,
cherbedhu,
chervedhu,
cravedhu,
crebedhu,
crevedhu Definition
sa parte principale de su sistema nervosu de un'organísimu animale, a ue lompent totu is sensatziones de dónnia sentidu e arremu o tretu de sa carena e de ue partint totu is cumandhos chi movent e régulant sa carena: su crebedhu de su cristianu est su prus isvilupau e a créschia fata pesat de 1300 a 1500 grammos, est su prus organizau e erricu de céllulas e nerviaduras chi si dhue manígiant s'ammentu, sa fantasia, su pentzamentu, e si cunsiderat sa funtzione sua coment'e mente e atuamentos; su crebedhu est aintru de sa corròcia, aprigau cun is ossos e imbodhigau in tres pígios de pedhutu (che a totu su meudhu de s'ischina) chi narant medhighinas o mentes fines (piamadre, napa, duramadre), ispartziu in duas perras aunias asuta, e coment'e surcau a parte de fora a pígiu de si dhue pòdere distínghere is tòrronos; est fatu de milliardos de céllulas nervosas agganciadas apare cun is sinapsis chi faent comunicare dónnia síngula céllula cun medas àteras, cuncordadas in centros segundhu s'impreu o funtzione chi tenent (vista, oidu, foedhu, e àteru); una parte distinta est su cherbedhu minudu o de asegus, de forma a bisura de coro, ispartziu in duas metades, postu in gatzile in artu, cun s'impreu de arrecire is sinnales de sa posidura de sa carena, mantènnere s'echilíbbriu e cumandhare is movimentos; in su sensu de conca coment'e médiu e 'logu' de su pentzamentu e de su sentidu si narat prus che àteru su plurale / min. carvedhutzu / sos cherbedhos de dainanti, sos cherbedhos = sa parti de ananti de su crebedhu; sos cherbedhos de segus = is crebedhos de fatu, sa parte de apalas de su crebedhu, fintzes gatzile o pistidhu, sa parte de fora
Synonyms e antonyms
cerbedhu,
tzelembros
Idioms
csn:
èssere in chervedhu = zustu de conca; firmare in chervedhu = callai de ciorbedhu, cussentire, cumprèndhere e cambiare cumportamentu; carvedhi manigadu = macu, istoladu; carvedhi boltuladu = istrambótigu; chelvedhi fine = chi tenet capatzidade manna de pessare a fundhu sas cosas; chelvedhi russu = chi pentzat pagu e mali; èssere de chentu carvedhos = no tènnere frimmesa; tènnere sos carvedhos in brou = no ai callau a ciorbedhu; boltare, boltulare, zirare, furriare sos cherbedhos = irbariare, ammachiaisí; èssere furriadu, girau de cherbedhu = irbariadu, macu, ammachiau; no dhi pasat crebedhu = no si ndhe podet istare, no si ndi podit aguantai (de fai calincuna cosa)
Sentences
si at postu una manu in petorras e s'àtera in crevedhos ◊ cun sos médios de oe faghent operatziones a su cherbedhu ◊ depes zúghere sos cherbedhos in abba, a fàghere custos machines! ◊ su dannu chi at tentu li depet àere tocadu su cherbedhu e irbariadu ndh'est
2.
cantu mi fit simpàtica Maria: ndhe fia a ndhe girare su chervedhu! ◊ est un'ajanedha bella, ma lezeredha de chelvedhos ◊ sas cosas chi narat ti faghent ibbandhare sos carvedhos ◊ pensas chi cussu at firmadu in chervedhu?! ◊ si at gratatu sos chervedhos de daisecus
3.
cantu apo a èssere in chervedhu meu, a fémina no do piús presente
Surnames and Proverbs
smb:
Cherveddu
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
cer(e)bellum
Translations
French
cerveau
English
brain
Spanish
cerebro
Italian
cervèllo
German
Gehirn.
carbinéri carabbinéri
carbonàda , nf Definition petza de porcu salia cota in sa braxa Scientific Terminology mng Etymon spn. carbonada.
carbonàju, carbonàrgiu, carbonàrju, carbonàrxu, carbonàrzu calvonàgiu