dumíniu domíniu
dúmmida dúmida
dummidàre , vrb Definition
fàere sa dúmida, su zúmiu, girare comente faet sa bardúfola, su fusu, s’ixorbedrama
Synonyms e antonyms
drinnire,
tzugnai,
zumiai
/
rotzulare
Etymon
srd.
Translations
French
tournoyer,
pirouetter
English
to twirl
Spanish
voltear
Italian
prillare
German
herumdrehen.
dúncas dúcas
dundàre , vrb Definition pigare a cropos, buscare cropos Synonyms e antonyms abbanzare, addobbai, arropai, assurrare, atripai, isciúdere, magiare, sussare Sentences càglia, càglia, sinò dundas! Etymon srd.
dundú, dundún! , nm Definition genia de sonu coment'e candho tocant in sa genna pedindho de intrare; cropos puru Synonyms e antonyms dobbe Sentences intendho dundú in sa gianna Etymon srd.
dundurinài , vrb Definition tzantzigare su pipiedhu pigandhodhu in bratzos crocau po dh'asseliare Synonyms e antonyms addiddirinai, adduddurai 2. seu dundurinendi penas chi mi liagant su coru (G.Manconi)
dúos , agt, nm: dus,
duus Definition
foedhu chi acumpàngiat unu númene mascu po inditare sa cantidade precisa (unu e unu: in números àrabbos 2, in números romanos II): candho est nm. cun art. inditat própriu custa cantidade e podet fàere de pron. puru; nau a sa bona, unos cantu
Synonyms e antonyms
croba,
pàgia 1,
pariga
Sentences
custus funta dus fradis e una sorri ◊ duos e duos faghet bàtoro ◊ su duos cun su zero avatu si liget "binti"
2.
fatuvatu si bint in sa passillara dus chi si creint abborsadoris ◊ tue e s'àinu… duos! ◊ tue e su cocoi… duos: lampu ca est abberu chi ses irmasionadu!
3.
si los at manigados duos corniolos…, azummai no bi ndhe lassat! ◊ manigamus duas olias cun pane e casu ◊ a prandi feus dus cruguxonis
Surnames and Proverbs
prb:
prus bident duos chi no unu
Etymon
ltn.
duos
Translations
French
deux
English
two
Spanish
dos
Italian
due
German
zwei,
zwo,
Zwei,
bißchen.
duplicadúra , nf Definition
su fàere a dópiu una cosa, su ndhe fàere una cópia
Translations
French
duplication
English
duplication,
duplicate
Spanish
duplicación
Italian
duplicazióne
German
Zweitausfertigung,
Doppel.
duplicài, duplicàre , vrb Definition fàere a dópiu, un'àtera cópia de una cosa, mescamente de unu documentu.
duplicàu , nm Definition sa cópia de una cosa, de unu dochimentu Synonyms e antonyms cópia.
dúpu : dòbbo 1
dúra , nf Definition
totu su tempus chi una cosa est bona, balet, aguantat, sighit o chi unu campat; sa capacidade de durare, de sighire in su tempus / èssere de d. = chi durat meda, chi si consumat o ispàciat pagu
Synonyms e antonyms
agguantu,
durada
Sentences
sa gioventude at pagu dura ◊ a cufromma a bellesa as pacu dura ◊ su mastruiscarpas at comporau pervenimentos vonos pro sa dura ◊ t'ingannas, o riu, si cres de dura sas abbas tuas! ◊ faint mígias de lana bellas e de dura
Surnames and Proverbs
prb:
richesas male àpias no sunt de dura
Etymon
srd.
Translations
French
durée
English
duration
Spanish
duración,
dura
Italian
durata
German
Dauer.
duràbbile , agt Definition chi durat in su tempus Synonyms e antonyms durajolu.
duràda , nf: durata Definition su matessi de dura, ma nau prus che àteru de su tempus, su durare, su tempus inter duos momentos o datas diferentes Synonyms e antonyms dura Sentences in tota sa durada de su viazu non as abbertu buca! ◊ ite durada de cosa!… Etymon srd.
duràghe , agt Definition
nau de frutos, chi giughent sa prupa aghedhosa, tostada, chi no istacat de s'ossu
Synonyms e antonyms
orrósigu
| ctr.
isperrache,
ispitzigaditu
Sentences
su péssighe duraghe est prus saboridu de s'àteru
Translations
French
pavie
English
clingstone
Spanish
fruto de carne dura
Italian
duràcino
German
hartfleischiger.
durài , vrb: durare Definition
su sighire in su tempus, de una cosa, de unu, su àere dura, su sighire a èssere bonu, a serbire
Synonyms e antonyms
campae
/
agguantai,
babiai,
poderai,
repetire,
ringire
| ctr.
acabbae,
passae
Sentences
custa cura bandat fata durai seti dis e seti notis ◊ prega chi istemus bene e fetemus cosas de bonu cantu duramus bios ◊ cussu fit su pagu duradu de babbai ◊ meda ti ant a durare cussas iscarpas, comente las zughes a donzi cosa!…◊ in zerru su denote durat prus de su dedie ◊ custa cosa de manigare fora de frigoríferu no durat, si guastat deretu ◊ durat de prus su cartu fatu in forte
Surnames and Proverbs
prb:
a chie su pagu no mesurat, su meda pagu durat ◊ no durat totu su malu e no durat totu su bonu
Etymon
ltn.
durare
Translations
French
durer
English
to last
Spanish
durar
Italian
durare
German
dauern.
durajólu , agt: durazolu Definition
chi durat, chi aguantat a tempus meda
Synonyms e antonyms
duràbbile
Etymon
srd.
Translations
French
durable
English
lasting
Spanish
duradero,
durable
Italian
durévole
German
dauerhaft.
durallumíniu , nm Definition metallu fatu ammesturau cun allumíniu, lébiu meda e forte Scientific Terminology mtl.
duramàdre , nf Definition una de is tres medhighinas, su pígiu chi imbodhigat su crebedhu e su meudhu, su prus grussu, atacau a s'ossu Scientific Terminology crn.