A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

dumíniu domíniu

dúmmida dúmida

dummidàre , vrb Definizione fàere sa dúmida, su zúmiu, girare comente faet sa bardúfola, su fusu, s’ixorbedrama Sinonimi e contrari drinnire, tzugnai, zumiai / rotzulare Etimo srd. Traduzioni Francese tournoyer, pirouetter Inglese to twirl Spagnolo voltear Italiano prillare Tedesco herumdrehen.

dúncas dúcas

dundàre , vrb Definizione pigare a cropos, buscare cropos Sinonimi e contrari abbanzare, addobbai, arropai, assurrare, atripai, isciúdere, magiare, sussare Frasi càglia, càglia, sinò dundas! Etimo srd.

dundú, dundún! , nm Definizione genia de sonu coment'e candho tocant in sa genna pedindho de intrare; cropos puru Sinonimi e contrari dobbe Frasi intendho dundú in sa gianna Etimo srd.

dundurinài , vrb Definizione tzantzigare su pipiedhu pigandhodhu in bratzos crocau po dh'asseliare Sinonimi e contrari addiddirinai, adduddurai 2. seu dundurinendi penas chi mi liagant su coru (G.Manconi)

dúos , agt, nm: dus, duus Definizione foedhu chi acumpàngiat unu númene mascu po inditare sa cantidade precisa (unu e unu: in números àrabbos 2, in números romanos II): candho est nm. cun art. inditat própriu custa cantidade e podet fàere de pron. puru; nau a sa bona, unos cantu Sinonimi e contrari croba, pàgia 1, pariga Frasi custus funta dus fradis e una sorri ◊ duos e duos faghet bàtoro ◊ su duos cun su zero avatu si liget "binti" 2. fatuvatu si bint in sa passillara dus chi si creint abborsadoris ◊ tue e s'àinu… duos! ◊ tue e su cocoi… duos: lampu ca est abberu chi ses irmasionadu! 3. si los at manigados duos corniolos…, azummai no bi ndhe lassat! ◊ manigamus duas olias cun pane e casu ◊ a prandi feus dus cruguxonis Cognomi e Proverbi prb: prus bident duos chi no unu Etimo ltn. duos Traduzioni Francese deux Inglese two Spagnolo dos Italiano due Tedesco zwei, zwo, Zwei, bißchen.

duplicadúra , nf Definizione su fàere a dópiu una cosa, su ndhe fàere una cópia Traduzioni Francese duplication Inglese duplication, duplicate Spagnolo duplicación Italiano duplicazióne Tedesco Zweitausfertigung, Doppel.

duplicài, duplicàre , vrb Definizione fàere a dópiu, un'àtera cópia de una cosa, mescamente de unu documentu.

duplicàu , nm Definizione sa cópia de una cosa, de unu dochimentu Sinonimi e contrari cópia.

dúpu : dòbbo 1

dúra , nf Definizione totu su tempus chi una cosa est bona, balet, aguantat, sighit o chi unu campat; sa capacidade de durare, de sighire in su tempus / èssere de d. = chi durat meda, chi si consumat o ispàciat pagu Sinonimi e contrari agguantu, durada Frasi sa gioventude at pagu dura ◊ a cufromma a bellesa as pacu dura ◊ su mastruiscarpas at comporau pervenimentos vonos pro sa dura ◊ t'ingannas, o riu, si cres de dura sas abbas tuas! ◊ faint mígias de lana bellas e de dura Cognomi e Proverbi prb: richesas male àpias no sunt de dura Etimo srd. Traduzioni Francese durée Inglese duration Spagnolo duración, dura Italiano durata Tedesco Dauer.

duràbbile , agt Definizione chi durat in su tempus Sinonimi e contrari durajolu.

duràda , nf: durata Definizione su matessi de dura, ma nau prus che àteru de su tempus, su durare, su tempus inter duos momentos o datas diferentes Sinonimi e contrari dura Frasi in tota sa durada de su viazu non as abbertu buca! ◊ ite durada de cosa!… Etimo srd.

duràghe , agt Definizione nau de frutos, chi giughent sa prupa aghedhosa, tostada, chi no istacat de s'ossu Sinonimi e contrari orrósigu | ctr. isperrache, ispitzigaditu Frasi su péssighe duraghe est prus saboridu de s'àteru Traduzioni Francese pavie Inglese clingstone Spagnolo fruto de carne dura Italiano duràcino Tedesco hartfleischiger.

durài , vrb: durare Definizione su sighire in su tempus, de una cosa, de unu, su àere dura, su sighire a èssere bonu, a serbire Sinonimi e contrari campae / agguantai, babiai, poderai, repetire, ringire | ctr. acabbae, passae Frasi custa cura bandat fata durai seti dis e seti notis ◊ prega chi istemus bene e fetemus cosas de bonu cantu duramus bios ◊ cussu fit su pagu duradu de babbai ◊ meda ti ant a durare cussas iscarpas, comente las zughes a donzi cosa!…◊ in zerru su denote durat prus de su dedie ◊ custa cosa de manigare fora de frigoríferu no durat, si guastat deretu ◊ durat de prus su cartu fatu in forte Cognomi e Proverbi prb: a chie su pagu no mesurat, su meda pagu durat ◊ no durat totu su malu e no durat totu su bonu Etimo ltn. durare Traduzioni Francese durer Inglese to last Spagnolo durar Italiano durare Tedesco dauern.

durajólu , agt: durazolu Definizione chi durat, chi aguantat a tempus meda Sinonimi e contrari duràbbile Etimo srd. Traduzioni Francese durable Inglese lasting Spagnolo duradero, durable Italiano durévole Tedesco dauerhaft.

durallumíniu , nm Definizione metallu fatu ammesturau cun allumíniu, lébiu meda e forte Terminologia scientifica mtl.

duramàdre , nf Definizione una de is tres medhighinas, su pígiu chi imbodhigat su crebedhu e su meudhu, su prus grussu, atacau a s'ossu Terminologia scientifica crn.