gliàuna , nf: liànua* Definition fógiu, pígiu fine de metallu, mescamente de ferru istaniadu Synonyms e antonyms allàinu, lama, olgiàuna.
gliaunéri , nm: launeri* Definition maistu chi trebballat sa làuna Synonyms e antonyms cadhaxaju, cardareri, lammiarju, latoneri, tolaju Scientific Terminology prf.
glièsca , nf: lesca* Definition parte pitica istacada de truncu o de àtera cosa / bogai gliescas = isascruzare Synonyms e antonyms alciuza, àstua, doladu, iscata, isciapa, schedra.
gliescài , vrb: liescai Synonyms e antonyms astulai, irdastulae, isascruzare, sliescai Etymon srd.
gliescósu , agt Definition nau de linna, chi essit a gliescas, a àstulas; àteru puru? Synonyms e antonyms astulosu 2. proit a is opinus gliescosus e acutzus.
gliurmínu , nm, nf: leurmina Definition terra de túvula, genia de terramíngiu Synonyms e antonyms agridha, lassedu, lozana, torco Etymon spn. jazmin Translations French argile English clay Spanish arcilla Italian argilla German Ton.
gliúscu , agt, nm: (gli-u-scu) liuscu Definition chi o chie no biet bene Synonyms e antonyms bisticurtzu, gréciu, inchércio, ocrimodhe Sentences dieta Semprónia est gliusca, simplota e bova Scientific Terminology mld Etymon ctl. llusc Translations French myope, bigle English squint (er), shortsighed (person) Spanish miope, tuerto Italian mìope, guèrcio German kurzsichtig, myop.
glòbbu , nm Definition genia de cosa tundha, a bòcia, nau mescamente de sa Terra (mundhu) o de sa figura chi dhu rapresentat.
glória , nf: glória, lória Definition gosu mannu, prus che àteru cussu de is biaos de s'àteru mundhu; una parte de sa Missa, una pregadoria; genia de buteghinu portàtile inue si portat a bèndhere cosa de papare o bufare in is festas fora de bidha Synonyms e antonyms allegria, gosa Idioms csn: sonare a g. = sonu de campana allegru; fàghere carchi cosa in g., a g. de ccn. (mortu)= pro su gosu de s'ànima sua; pigare figura de glória = èssere, cumpàrrere gloriosu Sentences a che lu connòschere in sa santa glória! ◊ siat grória a su Babbu, a su Fizu e a s'Ispíridu Santu! ◊ in su monte Tabor Cristos at pigau figura de glória 2. po sos pipios mortos sonant a grória poita ca sunt ànzelos de chelu Translations French gloire English glory Spanish gloria Italian glòria German Seligkeit, Gloria.
gloriài, gloriàre , vrb rfl: aggloriai*, groriare Definition giàresi bàntidos, làudes; gosare meda de calecuna cosa, àere soddisfatzione Synonyms e antonyms abantai / gosae, isgloriare Sentences cussu est bellu isceti a si gloriai! 2. za si ndhe gróriat, no timas, cun totu sos benes chi li sunt tocados! ◊ ch'est pigadu a s'àrbure de sa cariasa… za si ndh'est groriadu! ◊ su bene chi mi at fatu lu glóriet in paradisu! Translations French exalter, glorifier English to exalt, to glorify, to boast Spanish exaltar, glorificar Italian glorificare, esaltare German verherrlichen, sich rühmen.
glorièdha , nf Definition min. de glória: genia de barraca, in is festas, inue si ponet sa cosa a bèndhere Synonyms e antonyms parada.
glorificàre , vrb Definition giare glória, fàere onore, connòschere dignu e meritosu de glória.
gloriósu , agt: groriosu Definition chi gosat sa glória, o fintzes chi dha meressit Sentences Segnore Deus, dignu de làude e gloriosu est su númene tuo pro sèmpere!◊ unu pópulu est mannu e groriosu candu ammostat istima e atentzioni séria po s'istória sua (G.Zunchedhu)◊ in su celu gloriosu t’eus a agatai ◊ andho a su santuàriu pro lis mustrare cudh'immàgine gloriosa ◊ tèngiat bona sorte de intrare in chelu gloriosa!
glossàriu , nm Definition lista de foedhos cun calecuna cosa de ispiegatzione, prus che àteru a s'acabbada de unu libbru a manera chi serbat po dhu cumprèndhere méngius (ma a bortas fatu a libbru) Synonyms e antonyms bocabbolàriu.
glútinu , nm Definition genia de lícuidu chi dhue at in mesu de is annoigadòrgios e dhos faet giogare méngius Translations French synovie English synovial fluid Spanish líquido sinovial Italian liquido sinoviale German Gelenkschmiere, Gelenkflüssigkeit.
gnagnería, gnegnería , nf: ignagnaria, nennaria* Definition cositedha de perunu contu, de nudha Synonyms e antonyms chedhéculu, cridhichiu, fiolera, innennériu, minudàntzia, pachitate, repisu / ttrs. gnugnaria Sentences già mi faghet a ríere pro cosas de gnagneria! ◊ arrogantat totu sena frenu e puntígliat pro dogni gnagneria ◊ s'ispilint e si pistant, pro dogni gnegneria un'arrennegu! Translations French bagatelle English trifle Spanish fruslería Italian inèzia, quisquìlia German Kleinigkeit.
gnóculu , nm: nióculu Definition cropu chi si giaet cun s'annoigadórgiu de unu pódhighe serrau Etymon spn. ñoclos.
gnògna , nf Definition genia de gana, arretúmene / tènnere sa o èssere in gnogna = èssiri insuaus, in more, èssere in tzotza Synonyms e antonyms calore, mota, spétzia Etymon srd.
gòbba , nf, nm: gobbo Definition css. cosa chi no siat in paris ca essit in calecunu tretu prus de in àteru, nau mescamente de sa parte de apalas de sa carena chi in s'ischina si incrubat a denanti Synonyms e antonyms rumba, tzumba, tzúmburu, tzurumba Sentences pones subra s'incódine su mundhu e cun sa matza sas gobbas li sanas ◊ sas gobbas in su caminu che cherent bogadas ca si colat male 2. aiat bidu unu betzu chin su gobbo camminandhe abbellu ◊ cudha fémina zuchiat unu gobbo in dainnantis e unu in daesecus Etymon itl. gobba.
gobbanèlla gabbanèlla