A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

godhitòre , nm Definition canna isperrada in punta po bodhire figumorisca Synonyms e antonyms bodhidore*, cannuga, upu.

godhitórju, godhitórzu godhetórzu

godídu, gódidu , pps: godiu Definition de godire Synonyms e antonyms gosadu Sentences no bi at gódidu nudha ◊ cussa fit sa prima note chi aiat bíviu e godiu de ómine.

godiméntu , nm Definition su godire, su gosare Synonyms e antonyms arrecreu, biadia, contentu, cuntentesa, dícia, gódiu, gosamentu | ctr. patimentu, penória, sufrimentu. Sentences chin iscacàllios de balentia e de godimentu at cumentzau a mi aporpodhare ◊ so restadu pro patire, no piús godimentu!

godínzu , nm Definition su gosare, su assaborare su gosu Synonyms e antonyms godimentu, gódiu, gosa, gosura | ctr. patimentu, penória, sufrimentu Sentences in s’amichéscia sua bi at godinzu mannu (N.Rubanu) Etymon srd.

godíre , vrb: gudire Definition su provare praxere, cuntentesa, tènnere prexu, pigare gustu in calecuna cosa, istare bene, no àere perunu male, ne pentzamentos / godiresindhe, de una cosa = irfrutuare, pònnere sa cosa, serbiresindhe Synonyms e antonyms bodire, gosai | ctr. patire, sufrire Sentences Fulana si est cojada, ma in cussa domo bi est intrada pro peleare, no pro godire! 2. de sa domo no si ndh'est godidu nudha: est mortu apenas chi ant cambiadu ◊ cussu est fizu solu e totu su chi tenet sa famíllia si lu godit isse ◊ a bos ndhe godire cun saludu de custu mezoru! Surnames and Proverbs prb: chie patit a pitzinnu godit a sa betzesa Etymon itl. Translations French se réjouir, jouir English to enjoy Spanish disfrutar Italian godére German Freude haben.

godíu gódidu

gódiu , nm Definition su gosare, su assaborare su gosu Synonyms e antonyms gaju, godimentu, godinzu, gosa, gosura / spàssiu | ctr. patimentu, penória, sufrimentu Sentences comente bos poto contare su gódiu de sas dies de sole apustis de sas dies de abba? ◊ pro sos tres natios de Dulusorra àteru gódiu non bi aiat petzi cussu de sos ammentos de su paradisu chi aiant lassatu Etymon srd. Translations French plaisir, jouissance English enjoyment Spanish placer, deleite Italian godiménto German Genuß, Freude.

godospàre , vrb: golospare Definition papare cun asuria Synonyms e antonyms allufiai, scataxai Etymon srd.

godòspe, godòspo , nm, agt: cadospe Definition pane mannu, grussu, de órgiu; cosa mala, chi no est bona, nau fintzes de frutuàriu cruo, chentza aghedau (nau de su pane), binu malu; nau de ccn., drolle, grusseri Synonyms e antonyms gospo / drodhe, giangalloi.

gòe , avb: goi, goici, goie, goinche, goinci, gosi, gosie, gosinche, osi Definition in custa manera, comente seo naendho deo, comente aus nau comogomo: si narat fintzes de goi Synonyms e antonyms aggae, aggoi, aici, aingosi, bosie, dedeoi Idioms csn: dae… (tempus) in goi = cantu tempus est a como; in goi = a custa parti; goi e goi… = dhu narant po no torrai a nàrriri totugantu unu chistionu e passai luegus a su chi interessat de prus; unu… (nm.) goi… = che a su chi seu nendi, biendi, e gai; goi, mih, chi no… (colèndhesi a su matessi tempus su pódhighe mannu in cherbedhos) = iscummitu ca…, abbisoca… Sentences si sichis goe mi rughinas! ◊ no fis goie, no, como set'annos candho a s'altare de Deus ses pigada! (A.Paba)◊ cantendhe so gosie pro olvidare cust'istadu ◊ goie ricas, superbas goie, no bos poto mirare a chizu asciutu! (P.Mossa)◊ goi boche cherides andhare, chentza bos leare su gafè?! ◊ "goi" e "goinche" est totu su matessi ◊ si custu sighit a crèschere de goi mi lu leant a carabbineri a tres annos! ◊ cue bi faghiat melone goinche mannu! ◊ goici si ndi andat, chena mancu mi nai comenti si mutit? 2. ciarrant e tzocant goi e gai finas a candho afutadu che esso a fora 3. s'intrada de sa Missa si cumponet de un'antífona e dae milli annos in gosi de su printzípiu de unu salmu ◊ de trint'annos in goi amus connotu sos emigrantes a portessione ◊ dae paritzos séculos in goi ◊ dae tandho in goi sa zente preguntat 4. l'ant bidu in goi ◊ torra in goi! ◊ mi curres ifatu e deo andho currendhe in goi e in gai (A.Mura) 5. goi e goi: mi ant aporridu chi sa robba furada la tenent tancada in tale logu 6. unu triballu goi tue no l'as fatu mai! ◊ carros goi no bi at nessunu chi los iscat fàchere Etymon ltn. eccu(m) + hoc + sic Translations French ainsi English so Spanish así Italian così German so.

gòfa , nf: cofa* Definition genia de istrégiu mannu artu e tundhu fatu cun pertighedhas téssias, o fintzes de canna Synonyms e antonyms cadinu Sentences is dotoris mi ant passau de manu in manu coment'e una gofa de barita o unu pajolu de cracina! ◊ a s'àinu li ant barriadu duas gofas a bertulinu ◊ bi tenzo patata cantu una gofa… Scientific Terminology stz.

gofàgiu , nm Definition maistu chi faet gofas Etymon srd.

gofàina , nf Definition genia de istrégiu mescamente de terra Synonyms e antonyms ischiscionera Sentences su bandhidore acontziat libbreris e gofàinas de terra (R.Calvone).

gòfe , nf Definition est sa base de linna o peana ue si ponet su braxeri Synonyms e antonyms gopa Sentences cun sos pes subra de sa gofe, cun cudhu calvone chi brujaiat in su brajeri, giaja contaiat sos contos de Birtoldo ◊ su brajeri est intro de sa gofe.

gofína , nf Definition gofa Sentences ischit cantu pesant sas gofinas isbarratzendhe sale! Scientific Terminology stz.

gofítu , nm Definition min. de gofa, istrégiu fatu cun pertighedhas e canna a duas asas Sentences tanno a su marcadu si arrivàt cun carros, cun carretas e gofitos.

gófiu , pps Synonyms e antonyms bófiu Sentences no at gófiu a dh'iscontroriare.

gófriches! , iscl Definition própiu goi! (ma nau cun arrennegu, cun tzacu) Synonyms e antonyms úfriches!

gófu , nm: golfu, grofu Definition sa parte de mesu, su coro de unu tempus, de una sumana o fintzes de àteru Synonyms e antonyms coro, crofa / colpu Idioms csn: in su gofu = in su menzus…, própiu in mesu de su fàghere una cosa; a grofu = totu a una borta Sentences sa figu est in su golfu, in su menzus còghere ◊ a vinti de làmpadas sa zente fit in su gofu de sa messera ◊ in su grofu de s'ierru fait frius ◊ is pipius essint fintzas in su grofu de su meigama ◊ su sole in su grofu de s'istiu riduit totu in piúere ◊ seus in su grofu de abrili ◊ fumis in su grofu de sa gherra 2. is tamàtigas funt cotas a grofu ◊ su frius est benniu totu a unu grofu ◊ chi sighit custu grofu de sobi chi est fadendu sa genti arribbat morta de sidi.