A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

núdu 1 nú 1

núe , nf: nughe 1, nui Definition cumossu mannu de vapore cracu e artu in s'aera / min. nuighedha, nuedha Synonyms e antonyms annúelu, núili / bolu, fiotu Idioms csn: is nuis podint èssiri: para (nue manna), grussa (nue russa), a brebeis, fumatzu (nuighedhas chi abbarrant apustis próidu), nebidatzu (nues bassas o néula arta), nui crocada, nui arrungiosa (a pizu fine); pesàresi sas nues = annuàresi s'aera; nuone = nue manna meda; nuatza = nue mala, de timire; nue de abba, de ràndhine = refrigada, iscutulada de àcua, de làndiri de ccn. nui passendi; nue de bentu = sulada, móida forte de ària; nues de abba, de ràndhine, de nie, de bentu = nuis chi de seguru ant a ghetai àcua, làndiri, ní, fai bentu; bènnere a nues (nau de àcua, ní, làndiri) = betare unu pagu, sessare, torrare a betare, gai comente colant sas nues; èssere a nues (nadu de puzones, musca, títula, zente) = a meda, aici meda de fai comenti e una nui; pònnereche a unu in nues de chelu = abantaidhu meda; essíreche in nues de chelu = pretènnere tropu; pònnere nue a su sole = chircare de cuare su chi no faghet, sas cosas prus ladinas; nue mele, nue rúgia = maladias de su trigu Sentences is nuis bàscias atressillant su meriali ◊ si fit pesata bete nughe de fumu! ◊ si est pesendhe nues, chissaghi proat! ◊ sas nues sunt ammuntendhe sos montes ◊ su bentu che truvat sas nues ◊ su sole nch'est cupatu in palas de sas nughes (A.Pau) 2. custas dies s'abba est benindhe a nues ◊ una nui de carrogas ◊ sos puzones a nue falant a s'aumbrare ◊ canno achirrant cussas nughes de tzilipirche si nche mànnicant totu ◊ bi fit sa zente a nues ◊ ti che pínnighet sa nue mala! ◊ sos ariopranos colaiant a nues 3. comintzeit a bantare sa muzere ponzendhechela in nues de chelu ◊ già bos ndhe abbidides chi cherent pònnere una nue a su sole! 4. pro essire ispeta chi che colet sa nue de s'abba, ca t'ifundhet Scientific Terminology tpm Etymon ltn. nube(m) Translations French nuage English cloud Spanish nube Italian nube, nùgolo German Wolke.

núe 1 , avb Definition aundi, inue* Sentences ispricat su camminu de nue colas tue.

nuèdha , nf Definition nue minore Synonyms e antonyms nuighedha Sentences nuedhas de abba sunt pighendhe in altu isperdèndhesi in su chelu.

nuedhàmini , nm Definition totu su chi est noedhu, de cosa chi naschit e creschet (fintzes pigionatzos de is matas, is cambos noos) Synonyms e antonyms feduliu, pitzinnàglia.

nuédhu nobédhu

nuédhu 1 neúdhu

nuèra , nf Definition partes de su cambu de is laores, orrughedhos grussos de sa canna, totu nodos, de fenu o pàgia chi abbarrat a cortina in terra in su tretu inue ndhe ant betau a su bestiàmene a papare; sa cortina etotu de s'afenadórgiu, su tretu prenu de nuera Synonyms e antonyms nuali / afenadolzu, apazadorzu Idioms csn: curri, cuadhu miu, ca ge'infrorit sa nuera!... = a ndh'as de s'àsiu de corrighinare!…; fai n. = lassare avassighedhos, perdimentare sa cosa (manighendhe), èssere fartzu, zúghere ingannu (in suspu); no fait n. (nadu de unu) = mànigat totu, no avassat o lassat nudha Sentences su cuadhu famiu si papat fintzas sa nuera ◊ de sa nuera chi lassànt is bòis si fadeiaus unu pagu de fogu ◊ at incungiau nuera isceti Etymon srd.

nuèra 1 , nf Definition nues mannas a meda e càrrigas de abba, niedhas Synonyms e antonyms annuadura Sentences aeras pídigas e umbrosas solu traschias carrant e nueras de iscunortu (F.Piga) Translations French amas de nuages English mass of clouds Spanish nubarrón Italian nuvolàglia German Gewölk.

nueràre , vrb Synonyms e antonyms ammentare, contare Sentences su contu de sos cumones no lu potas nuerare (L.Pusceddu).

núge núche

nugèdha nucèdha

núghe núche

núghe 1 núe

nugheagrèste , nf Definition genia de erba velenosa, pudéscia, chi narant fintzes erba de dente Synonyms e antonyms ischidabbabbau, stramóniu Scientific Terminology rba, Datura stramonium Etymon srd.

nughèdha nucèdha

nughèdha 1 , nf Definition aligalza càmpina o areste Synonyms e antonyms fostinàcia, pastinaca, pestianga, pubusone Scientific Terminology rbzc, Daucus carota.

nughèdha 2 , nf Definition genia de birilla o pícula prena de esplosivu po dh'iscopiare a giogu Synonyms e antonyms bombu, fochete Scientific Terminology ggs.

nughedhàre , vrb Definition arregòllere o bodhire nuxedha, nenciola Sentences si cheres bènnede, ajoe a sa tanca a nughedhare! Etymon srd.

nughédu , nm Definition logu prantau a nughes Etymon ltn. nucetum.