soigónzu , nm: suigonzu Definition su soíghere, su trebballu de cariare sa pasta faendho pane Synonyms e antonyms cariadura, carionzu, ciuexidura, suetura Sentences tocat a inseltare suigonzu e cotura de su pane Etymon srd.
sol , nm Definition sonu e sinnu, sa de chimbe notas musicales.
sòla sòa
solàgiu salàgiu
solài , vrb: sollai Definition betare solla, frocos de nie, froca Synonyms e antonyms fiocare, niae, tadhainare Sentences notesta at solau ◊ ita mi siat solendi: no bis ca est farighedhu?! Surnames and Proverbs smb: Sollai Etymon srd.
solàju salàgiu
solàre , agt Definition de su Sole, chi pertocat su Sole / ora solare = s'ora chi marcant is arrellòrgios cuncordaos cun sa posidura de su Sole (ma segundhu su fusu oràriu de unu logu a s'àteru).
solàriu sobàriu
solàsticu salàsticu
sòlbere , vrb: sòlvere,
sòrbere,
sòrvere,
sòvere Definition
fàere o torrare cosa tostada a brodu, lícuida, a fortza de fogu, còere meda fintzes a s'isfàere: si narat fintzes de elementu o sustàntzia apedrada o cagiada chi si ammesturat cun abba o àteru deasi a tales d'essire, impare, unu matessi lícuidu; in cobertantza si narat de àteru de dificurtosu; nau de filu fatu a madassa, istirare pigandho su càbudu po dh'imbodhigare a lómburu o in cannedhos prontu a dh'impreare / pps. sólbiu, soltu, sórvidu, sortu / si sorbet in buca (nau de cosa de papare) = s'isfait sentza dhu matziai
Synonyms e antonyms
iscagiae,
issortighinare,
sciolli,
solivrinare,
solobrare
| ctr.
apedrare,
cagiare
Sentences
sòrbere su nie, su sale, su túcaru, s'ozu porchinu, su frommentarzu ◊ su suore chi amus lassadu in logu anzenu inoghe aiat fatu sòlvere sos granitos puru! ◊ solve su nie pro ch'in abba si aviet in sos rios! ◊ cuss'àstragu no si sorbet ◊ si no mi pagas ti solvo che seu! ◊ su basolu si che sorbet si lu coghes tropu ◊ custa pira si sorbet in buca!
2.
cherimus sòrbere cussos códules de malíssia chin sa luche bertera de s'intelletu (F.Satta)
3.
mastru Preítia no si est sórvidu in suore! ◊ non balet chi ti solvas in suore crabiolendhe, pesèndhedi reu suta sas ancas de su domadore (Raga)◊ penso chi at tota sa rejone si atitendhe si solvet in piantu
Etymon
ltn.
solvere
Translations
French
fondre,
dissoudre,
dévider
English
to melt,
to wind into a ball
Spanish
deshacer,
derretir,
devanar,
ovillar
Italian
sciògliere,
disciògliere,
dilüire,
liquefare,
dipanare
German
schmelzen,
auflösen,
verflüssigen,
abhaspeln.
solbèschere , vrb: sulbèschere,
surbèschere Definition
torrare, ischidare apustis de unu disimaju, pigare torra fortza apustis de si èssere inténdhios male; ischidare de su sonnu
Synonyms e antonyms
abbeltudare
| ctr.
dilmagiare,
disimainai,
ildimajare
/
ischidare
Sentences
apustis chi si est dilmajadu si est sulbéschidu ◊ cudha trota, canno che l'apo torrada a s'abba, a lenu a lenu si est surbéschida (N.Molinero)
2.
su bagamunneri fut crocadu in sa panchina e comente dh'ant tocadu si fuit solbéschidu e aiat apertu sos ogos
Translations
French
reprendre connaissence,
réanimer
English
to recover one’s senses,
to reanimate
Spanish
reanimar
Italian
rinvenire,
rianimare
German
wieder zu sich kommen.
sólbiu , nm: sórbiu, súbbiu, súrbiu 2, surbu Definition in is telàrgios, donniunu de is duos fusos ue s'imbodhigat ordiu (in su fusu atesu de su tessidore) e tessíngiu fatu in su prus acanta Synonyms e antonyms insúbbiu, insúliu, istrugu, oldiola, ónsulu, sdrúbiu Etymon ltn. insub(u)lum.
soldadàre , vrb: sordadai, sordadare Definition fàere su sordau Synonyms e antonyms premmanentare Sentences in cussu tempus soldadendhe si bi deviat istare dóighi annos ◊ cun cussu nos semus connotos soldadendhe ◊ ses sordadendu innòi cun penas e fastídius Etymon srd.
soldadèra , nf Definition su fàere su sordau, su servítziu de sordau Synonyms e antonyms sordaria Sentences dae sa soldadera babbu bateit àteras cosas Etymon srd.
soldàdu, soldàu sodràu
sòlde , nm: sorde Definition
genia de bobboitedhu piticu (upm) longhitu chi faet prus che àteru in cosa guasta, pudrigada; a logos, su solde est sa brutesa / pònnere o betare sorde a sa cosa
Synonyms e antonyms
belme
Sentences
su sorde chi si lu mànighet! ◊ a sa cosa guasta si li ponet su sorde ◊ sa pira liera no zughet sorde
Scientific Terminology
crp
Etymon
ltn.
sordes
Translations
French
ver
English
worm
Spanish
gusano
Italian
vèrme
German
Wurm.
sóldidu , agt: sórdidu Definition
chi portat sorde, greme
Synonyms e antonyms
bermigosu,
imbremigau,
tzerrigosu
| ctr.
líaru,
sanu
Sentences
s'olia ocannu est totu sórdida
Etymon
srd.
Translations
French
vermineux
English
wormy
Spanish
verminoso
Italian
verminóso
German
wurmig.
soldigósu sodrigósu
soldíre , vrb: sordire Definition
pònnere su sorde, su greme
Synonyms e antonyms
bermire,
imbremigai,
insodrigai
Etymon
srd.
Translations
French
se vermouler
English
to verminate
Spanish
agusanarse
Italian
verminare
German
von Würmern befallen,
Würmer haben.
sòle sòbi