A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

vèglia , nf Definition pagu pagu de cosa, de css. cosa, prus che àteru cosa avantzada, coígiu Synonyms e antonyms afrantzuchena, arremusulla, arrogalla, chirchiza, cífrinu, fafaruza, fenialla, fratamuza, piciualla, pispisa, resuzu, tzimuca.

véita , nf: benia, vénnida Synonyms e antonyms arribbada, assuprida | ctr. andada, tucada Etymon srd.

véitu , pps: vénnitu Definition de vènnere Synonyms e antonyms arribbau, lómpiu | ctr. andau, tucadu Sentences est capitatu chi lis est véita una voche, coment'e dae supra de sa nue ◊ tzertu chi lu connosco, est véitu prus de una vorta a cuile! ◊ est capitatu chi b’at véitu colovras venenosas e ant avelenatu zente meta.

vèla , nf: bela* 1, feba Definition genia de telu mannu chi poderau apicau ispratu in su pinnone pigat bentu e fortza de fàere andhare barcas e naves; fintzes una genia de mucadore po féminas Idioms csn: andai a velas bufadas = cun su bentu a pavore, bene meda, totu in bonu; v. de aranzolu = tallaranis, beluemuru, tirinnia Sentences a chirriolos sas velas, in s'ora, nos seghesint sos malos buliones ◊ bentu de nadale, cale paghe promitis a su mundhu candho isparghes sas velas a levante? Surnames and Proverbs smb: Vela / prb: vela bècia onori de capitanu Translations French voile English sail Spanish vela Italian véla German Segel.

velàda , nf: fallada* Definition bestimentu de fémina, a giacheta, aperta chentza butones; fintzes mòngia chi at fatu su votu Scientific Terminology bst.

veladúra , nf Definition su velare; fintzes manu o passada de colore craru meda Etymon srd.

velài, velàre , vrb Definition ammontare cun velu, pònnere unu velu in pitzu, ananti; bènnere mancu sa vista coment'e po cosa chi si ponet ananti coment'e velu; pintandho, giare una manu de colore lébia lébia; rfl., nau de is mòngias, fàere votu Synonyms e antonyms annapai, imbelare, inchelare.

veldadéru , agt: berdaderu, verdaderu, verdederu, vertaderu Definition chi torrat paris cun sa veridade, chi currispondhet a sa beridade, chi est abberu Synonyms e antonyms beridadosu, berteru, sentzillu, verale / vildaderu | ctr. fabularzu, falsu Sentences est custa sa cantzoni verdadera chi depis cantai ◊ tui ses verdedera isposa: ti promitu verdederu amanti! ◊ su fizu chi naschesit fit de babbu e de mama verdadera Etymon spn. verdadero Translations French vrai, véritable English true Spanish verdadero Italian véro German wahr.

veleléu , nm: belileu Definition sa napa de is arangiolos Synonyms e antonyms beluemuru, lanarràngiu, leperangiolu, naparangiolu, napemuru, tadharanu, telaragna, tiririgna Etymon srd.

velenósu , agt: belenosu*, venenosu, verenosu Definition chi portat velenu Synonyms e antonyms ferenosu / cdh. vilinosu.

velénu , nm: belenu, faneu, venenu Definition genia de sustàntzia contrària meda a s'organísimu, chi dhu podet fintzes fàere mòrrere o, segundhu, fintzes bonu a curare maladias; sentidu malu, de ódiu, de tírria Synonyms e antonyms faneu, resegadu, toscu, tósigu / cdh. vilenu, ttrs. virenu Sentences lassa su tebbacu: si faghes che a mie no che ingulles bucadas de velenu ◊ in totu su mundhu ant proadu sos efetos de su velenu de s'abe pro curare artrites, artrosis, siàticas 2. est zente chi fachet male e brutat cada cosa de venenu Etymon ltn. venenum Translations French poison English poison Spanish veneno, ponzoña Italian veléno German Gift.

velèta , nf: fileta Definition bandheredha po averguare si est andhandho bentu; in cobertantza, persona chi no tenet firmesa Etymon spn. Translations French girouette, banderole English pennant, weathercock Spanish veleta Italian banderuòla German Windfahne, Wetterfahne.

velivéli , avb Definition ferendho, atumbandho candho a unu logu candho a s'àteru, a s'atumba atumba betau de unu logu a s'àteru Synonyms e antonyms feriveri* Sentences isetendhe de su sole su basu bolamus in aeras annuadas veliveli che ànimas dannadas (A.Porchedhu).

vellòne , nm: felone 2, velone Definition genia de luchera o candhela a bàtoro bicos, de cristallu, de pònnere a su mortu innanti de s'interru Synonyms e antonyms luchera Sentences unu vellone a petróliu daet lughe bastante, a denote ◊ eo mi che drommia e tia Giuanna si che essiat dae s'aposentu gitèndhesi su velone (P.Gaias)◊ chin sa lughe elétrica si sunt abbandhonadas isteàricas, velones e candhelas Etymon spn. velón.

vellúdu, vellúru , nm: belludu, vigliudu, vigliuru, villudu Definition genia de orrobba / lisu che su v. = lisu meda Synonyms e antonyms billutinu, falludu, pannarrigada, tertziupelu Sentences piscadori de nassa, no ti pongas vigliuru! ◊ sa pipia si at postu su bestiri de villudu a colori de pisu de arenada Etymon spn. velludo.

vellutàu , agt Definition téssiu in forma de velludu.

velocidàde, velocidàdi , nf: velotzidade, velotzitate Definition su si mòvere lestru meda, de fàere tretu meda in pag'ora; su tretu chi si faet cunsiderau paris cun su tempus, po su tempus chi si dhue ponet a fàere cussu tretu Synonyms e antonyms fuliénsia Sentences fut un locomotiva a vapore, totu fumu, de pagu velocidade ◊ Éliu iat curtu a s'ispentimada, fadendi su togu cun sa Lambreta a totu velocidadi ◊ is tidòrius gràtzias a sa velocidadi fuant arrennéscius a evitai sa morti ◊ sa velotzidade de su tempus bos ispaventat e sa lentesa sua bos dispiaghet.

velòne vellòne

velòni , nm Definition guardavista, aprigu chi si ponet in is luxeras po badrare sa vista (is ogos) de sa lughe.

velotzidàde, velotzitàte velocidàde