bacadíba , nf, agt: bagadia,
vagadia Definition
chi, o chie, fémina, no si est ancora cojuada / b. manna = fémina manna chentza cojada; bagaria indúllia = betza, ingobbedhada
Synonyms e antonyms
bachiana,
vacanza
| ctr.
cojada
Sentences
mi nat s'idea ca is bagadias ti at a tocai de dhas lassai assébiu… is bagadias e is cojadas! ◊ mi as a connòschere a is pannos si seo isposa o bagadia ◊ sa dí de sa festa is féminas cojadas e is bagadias mannas incingiànt gunnedhas e giponis
2.
is piciocas bagadias si atopant in domu de is cumpàngias ◊ ite ses isetandhe, a imbetzare e mòrrere bagadia?
Etymon
ltn.
vacantiva
Translations
French
célibataire,
vieille fille
English
spinster
Spanish
soltera,
solterona
Italian
nùbile,
zitèlla
German
Ledige,
Jungfer.
bacadíbu , agt, nm: bacatiu,
bagadiu,
bagariu,
vacadivu Definition
chi est líbberu de impícios de trebballu, chi no si trebballat; si narat de su bestiàmene chi no at angiau, de persona chi no si est cojuada; die nódida, de festa
Synonyms e antonyms
laghinza
/
bachianu,
irgaitzu,
solteri
| ctr.
madricau
/
cojadu
/
faturivu
Sentences
pòrtalu sempre a s'imbesse si cheres chi duret meda, si no est die bagadia (P.Pisurzi)◊ si ponias mente a mie lu tias portare in sas dies bagadias, cussu pinzos ◊ chie l'isposat si dúbbiu apena bi at chi siat de ratza bagantia? (S.Casu)
2.
su serbidori càstiat su bagadiu, su meri portat is brebeis angiadas ◊ su pastoredhu est pascendi su bagadiu ◊ su cuíndixi in bidha est sa festa de is bagadios
3.
is fillas dhas tenit totu bagadias ◊ issu est arricu, ma est abarrau bagadiu
4.
in sos bagadios, cun sos cumpagnos de iscola andhaio a linna ◊ sos bagadios, custos zòvanos andhant a cantare
Etymon
ltn.
vacantivus
Translations
French
stérile,
célibataire,
fête
English
barren,
single,
festivity
Spanish
estéril,
soltero,
fiesta
Italian
stèrile,
cèlibe,
festività
German
unfruchtbar,
steril,
Ledige,
Feiertag.
bachiàna , nf: baghiana,
bagiana,
bajana,
batzana,
vagghiana Definition
sa fémina chi ancora no s' est cojuada / zúghere a unu che bajana bella = chi totus dhu bollint, dh'abantant, dhu istimant
Synonyms e antonyms
bacadiba,
vacanza
Sentences
una bachiana est unu frore e petzi chie la cheret a isposa la podet acurtziare ◊ sas bajanas de bidha mia meritant totu sos bantos ◊ e cantas bajanedhas disizadu no ant d'èssere che tue! ◊ indunu indunu Nianna si che acatat batzana bedusta ◊ bagianas mias, leàdendhe paura de mastru Gaetanu!◊ Pepe faghet sa serenada a sas bagianas
Surnames and Proverbs
smb:
(Aiana, Asciana, Axana)
Translations
French
célibataire,
fille ou demoiselle
English
unmarried woman
Spanish
soltera
Italian
nùbile,
signorina
German
Ledige,
Fräulein.
bachiànu , agt, nm: baghianu,
bagianu,
bajanu,
baxanu,
vacàniu Definition
nau de s'ómine, chi o chie no est cojuau / a baghianu = candu unu est o fiat sentza cojai
Synonyms e antonyms
bacadibu,
bacanzu,
irgaitzu,
solteri
| ctr.
cojadu
Sentences
tziu Pàulu fit su frade bachianu de ajaju ◊ sa fiza bajana, candho l'intendhiat chensèndhesi, chircaiat de l'animare
2.
baxanas e baxanos passant a manu tenta ◊ Méliu puru si fit cojubau chin d-una bachiana nugoresa
Translations
French
célibataire
English
bachelor
Spanish
soltero
Italian
cèlibe,
scàpolo
German
Ledige.
éneu , agt: éniu 1 Definition
chi no est cojuau, chi no tenet fígios / benes de é. = chi abbarrant a nemos
Synonyms e antonyms
iltóigu,
renicozu
/
bachianu
Sentences
so éniu de fizos ◊ fit fitzu únicu, éniu, solu chei sa preta secata ◊ tenet unu cantedhu de binza chi at connotu dae unu tiu mortu éniu
Translations
French
stérile,
célibataire
English
unfertile,
single
Spanish
estéril,
soltero
Italian
stèrile,
nùbile,
cèlibe
German
steril,
ledig.
iltóigu , agt, nm: istódiu,
istóicu,
istóigu,
istúdigu,
istúigu,
istúnigu,
stúdigu Definition
nau de un’animale o fintzes de fémina, chi no podet fàere fedu, chi no impróssimat, e fintzes sa parte de su bestiàmene chi no est giaendho frutu; nau de fémina e de ómine, chi funt chentza cojuaos o fintzes, nau solu de fémina, chi no est príngia; nau de gente bastat chi siat, chi no tenet impreu, no tenet cosas de fàere
Synonyms e antonyms
éstigu,
istóbbilu
/
ambularzu,
bagadiu,
lachinza
/
illibertu,
irgaitzu,
líchidu 1
| ctr.
impitzadu
/
cojadu
Sentences
sa muzere est una fémina istóiga, tres annos cojuada e fizos nudha
2.
menzus istóigu, pro èssere male cojadu
3.
como chi so istóigu za ti la poto dare una manu de azudu ◊ sos boes zughent su carru istóigu ◊ sa muzere fit ràida ma istaiat faghindhe che candho fit istóiga
Etymon
srd.
Translations
French
libre,
célibataire
English
free,
bachelor
Spanish
estéril,
soltero,
libre
Italian
vacante,
lìbero,
scàpolo,
cèlibe
German
frei,
unbesetzt,
ledig.
soltéri , agt, nm: sorteri,
soteri,
sulteri Definition
chi o chie si campat a sa sola, istat meda a solu, chentza cojuau, bagadiu mannu; est fintzes unu chi est benniu a istare de un'àtera bidha, chi istat a sa sola
Synonyms e antonyms
bacadibu,
bachianu,
irgaitzu,
singru
/
aproillau
Sentences
si est befadu de cozuados e sorteris ◊ tue ca ses sorteri das contos petzi a tibe! ◊ gridaiant sas giòvanas solteras: Chie a nois det dare disaogu? ◊ cussu si bollit sorteri ◊ su sorteri istat mellus de su predi, chi no si podit cojai ◊ apo causadu chi una sortera no lesit istadu ◊ cussa at fatu votu de aturai sortera
Etymon
ctl., spn.
solter
Translations
French
célibataire
English
unmmarried,
bachelor
Spanish
soltero
Italian
scàpolo
German
ledig.