bacadíba , nf, agt: bagadia,
vagadia Definitzione
chi, o chie, fémina, no si est ancora cojuada / b. manna = fémina manna chentza cojada; bagaria indúllia = betza, ingobbedhada
Sinònimos e contràrios
bachiana,
vacanza
| ctr.
cojada
Frases
mi nat s'idea ca is bagadias ti at a tocai de dhas lassai assébiu… is bagadias e is cojadas! ◊ mi as a connòschere a is pannos si seo isposa o bagadia ◊ sa dí de sa festa is féminas cojadas e is bagadias mannas incingiànt gunnedhas e giponis
2.
is piciocas bagadias si atopant in domu de is cumpàngias ◊ ite ses isetandhe, a imbetzare e mòrrere bagadia?
Ètimu
ltn.
vacantiva
Tradutziones
Frantzesu
célibataire,
vieille fille
Ingresu
spinster
Ispagnolu
soltera,
solterona
Italianu
nùbile,
zitèlla
Tedescu
Ledige,
Jungfer.
bacadíbu , agt, nm: bacatiu,
bagadiu,
bagariu,
vacadivu Definitzione
chi est líbberu de impícios de trebballu, chi no si trebballat; si narat de su bestiàmene chi no at angiau, de persona chi no si est cojuada; die nódida, de festa
Sinònimos e contràrios
laghinza
/
bachianu,
irgaitzu,
solteri
| ctr.
madricau
/
cojadu
/
faturivu
Frases
pòrtalu sempre a s'imbesse si cheres chi duret meda, si no est die bagadia (P.Pisurzi)◊ si ponias mente a mie lu tias portare in sas dies bagadias, cussu pinzos ◊ chie l'isposat si dúbbiu apena bi at chi siat de ratza bagantia? (S.Casu)
2.
su serbidori càstiat su bagadiu, su meri portat is brebeis angiadas ◊ su pastoredhu est pascendi su bagadiu ◊ su cuíndixi in bidha est sa festa de is bagadios
3.
is fillas dhas tenit totu bagadias ◊ issu est arricu, ma est abarrau bagadiu
4.
in sos bagadios, cun sos cumpagnos de iscola andhaio a linna ◊ sos bagadios, custos zòvanos andhant a cantare
Ètimu
ltn.
vacantivus
Tradutziones
Frantzesu
stérile,
célibataire,
fête
Ingresu
barren,
single,
festivity
Ispagnolu
estéril,
soltero,
fiesta
Italianu
stèrile,
cèlibe,
festività
Tedescu
unfruchtbar,
steril,
Ledige,
Feiertag.
bachiàna , nf: baghiana,
bagiana,
bajana,
batzana,
vagghiana Definitzione
sa fémina chi ancora no s' est cojuada / zúghere a unu che bajana bella = chi totus dhu bollint, dh'abantant, dhu istimant
Sinònimos e contràrios
bacadiba,
vacanza
Frases
una bachiana est unu frore e petzi chie la cheret a isposa la podet acurtziare ◊ sas bajanas de bidha mia meritant totu sos bantos ◊ e cantas bajanedhas disizadu no ant d'èssere che tue! ◊ indunu indunu Nianna si che acatat batzana bedusta ◊ bagianas mias, leàdendhe paura de mastru Gaetanu!◊ Pepe faghet sa serenada a sas bagianas
Sambenados e Provèrbios
smb:
(Aiana, Asciana, Axana)
Tradutziones
Frantzesu
célibataire,
fille ou demoiselle
Ingresu
unmarried woman
Ispagnolu
soltera
Italianu
nùbile,
signorina
Tedescu
Ledige,
Fräulein.
bachiànu , agt, nm: baghianu,
bagianu,
bajanu,
baxanu,
vacàniu Definitzione
nau de s'ómine, chi o chie no est cojuau / a baghianu = candu unu est o fiat sentza cojai
Sinònimos e contràrios
bacadibu,
bacanzu,
irgaitzu,
solteri
| ctr.
cojadu
Frases
tziu Pàulu fit su frade bachianu de ajaju ◊ sa fiza bajana, candho l'intendhiat chensèndhesi, chircaiat de l'animare
2.
baxanas e baxanos passant a manu tenta ◊ Méliu puru si fit cojubau chin d-una bachiana nugoresa
Tradutziones
Frantzesu
célibataire
Ingresu
bachelor
Ispagnolu
soltero
Italianu
cèlibe,
scàpolo
Tedescu
Ledige.
éneu , agt: éniu 1 Definitzione
chi no est cojuau, chi no tenet fígios / benes de é. = chi abbarrant a nemos
Sinònimos e contràrios
iltóigu,
renicozu
/
bachianu
Frases
so éniu de fizos ◊ fit fitzu únicu, éniu, solu chei sa preta secata ◊ tenet unu cantedhu de binza chi at connotu dae unu tiu mortu éniu
Tradutziones
Frantzesu
stérile,
célibataire
Ingresu
unfertile,
single
Ispagnolu
estéril,
soltero
Italianu
stèrile,
nùbile,
cèlibe
Tedescu
steril,
ledig.
iltóigu , agt, nm: istódiu,
istóicu,
istóigu,
istúdigu,
istúigu,
istúnigu,
stúdigu Definitzione
nau de un’animale o fintzes de fémina, chi no podet fàere fedu, chi no impróssimat, e fintzes sa parte de su bestiàmene chi no est giaendho frutu; nau de fémina e de ómine, chi funt chentza cojuaos o fintzes, nau solu de fémina, chi no est príngia; nau de gente bastat chi siat, chi no tenet impreu, no tenet cosas de fàere
Sinònimos e contràrios
éstigu,
istóbbilu
/
ambularzu,
bagadiu,
lachinza
/
illibertu,
irgaitzu,
líchidu 1
| ctr.
impitzadu
/
cojadu
Frases
sa muzere est una fémina istóiga, tres annos cojuada e fizos nudha
2.
menzus istóigu, pro èssere male cojadu
3.
como chi so istóigu za ti la poto dare una manu de azudu ◊ sos boes zughent su carru istóigu ◊ sa muzere fit ràida ma istaiat faghindhe che candho fit istóiga
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
libre,
célibataire
Ingresu
free,
bachelor
Ispagnolu
estéril,
soltero,
libre
Italianu
vacante,
lìbero,
scàpolo,
cèlibe
Tedescu
frei,
unbesetzt,
ledig.
soltéri , agt, nm: sorteri,
soteri,
sulteri Definitzione
chi o chie si campat a sa sola, istat meda a solu, chentza cojuau, bagadiu mannu; est fintzes unu chi est benniu a istare de un'àtera bidha, chi istat a sa sola
Sinònimos e contràrios
bacadibu,
bachianu,
irgaitzu,
singru
/
aproillau
Frases
si est befadu de cozuados e sorteris ◊ tue ca ses sorteri das contos petzi a tibe! ◊ gridaiant sas giòvanas solteras: Chie a nois det dare disaogu? ◊ cussu si bollit sorteri ◊ su sorteri istat mellus de su predi, chi no si podit cojai ◊ apo causadu chi una sortera no lesit istadu ◊ cussa at fatu votu de aturai sortera
Ètimu
ctl., spn.
solter
Tradutziones
Frantzesu
célibataire
Ingresu
unmmarried,
bachelor
Ispagnolu
soltero
Italianu
scàpolo
Tedescu
ledig.