bacànte , agt: bagante, baganti Definitzione chi no est prenu, chi no est ocupau Sinònimos e contràrios bódiu, isvacu, líchidu 1 / ibbàidu Maneras de nàrrere csn: èssere o istare in b. = in bóidu, coment'e apicadu, in tàntaris; lassare a ccn. in b. = ispetendhe in debbadas, chentza segurtade, chentza risposta; annada bagante = metzana, de incunza iscassa; conos bagantes = irfortzu de bombitare ma chentza catzare nudha Frases su casu, faghindhe sas seadas, si ponet in sa pasta illadiada dassendhe bagante un'orizu a inghíriu ◊ est in bagante tra chelu e terra ◊ at postu s'iscala cun d-unu pede in bagante e ch'est rutu 2. che as pérdiu su primu ammorau, su segundhu, e si che perdes custu puru che abbarras in bagante! Sambenados e Provèrbios prb: chini iscioberat tanti ci arruit in baganti Ètimu ltn. vacante Tradutziones Frantzesu vacant, vide Ingresu empty Ispagnolu vacante Italianu vacante, vàcuo Tedescu frei, leer.
ibbàidu , agt: irbàidu, isbàidu Definitzione chi no est faendho nudha, no est serbendho, no est impreau trebballandho Sinònimos e contràrios disocupadu, irgaitzu, isbaidu, líchidu 1 | ctr. afainadu, afracoxau Frases custa terra est isbàida ◊ chissai ite at a fàere po si campare, issu chi at bíviu sèmpere chentza fàere nudha, totu a s'ibbàida! (Deidda-Saderi) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fainéant, vacant, inoccupé Ingresu idle, vacant Ispagnolu gandul, desempleado Italianu scioperato, vacante Tedescu arbeitslos.
iltóigu , agt, nm: istódiu, istóicu, istóigu, istúdigu, istúigu, istúnigu, stúdigu Definitzione nau de un’animale o fintzes de fémina, chi no podet fàere fedu, chi no impróssimat, e fintzes sa parte de su bestiàmene chi no est giaendho frutu; nau de fémina e de ómine, chi funt chentza cojuaos o fintzes, nau solu de fémina, chi no est príngia; nau de gente bastat chi siat, chi no tenet impreu, no tenet cosas de fàere Sinònimos e contràrios éstigu, istóbbilu / ambularzu, bagadiu, lachinza / illibertu, irgaitzu, líchidu 1 | ctr. impitzadu / cojadu Frases sa muzere est una fémina istóiga, tres annos cojuada e fizos nudha 2. menzus istóigu, pro èssere male cojadu 3. como chi so istóigu za ti la poto dare una manu de azudu ◊ sos boes zughent su carru istóigu ◊ sa muzere fit ràida ma istaiat faghindhe che candho fit istóiga Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu libre, célibataire Ingresu free, bachelor Ispagnolu estéril, soltero, libre Italianu vacante, lìbero, scàpolo, cèlibe Tedescu frei, unbesetzt, ledig.
irgaítzu , agt: iscaitzu Definitzione nau de ccn., chi est chentza o cun pagu it'e fàere, fintzes chi est chentza impedimentu, líbberu de pòdere andhare e fàere; si narat fintzes in su sensu de pagu, iscassu, e a logos fintzes de coígiu, cosa coigiada, iscartu / boe i. = chi no tenit su cumpàngiu, iscambillau Sinònimos e contràrios bacadibu, bachianu, ibbàidu, illibertu, iscoitu, scaúciu, solteri / iscàbulu, iscaitzadu, istóbbile, vasiu / iscassu / iscaitzina | ctr. impiciadu, impitadu Frases tantu za so iscaitzu, pro ti pòdere azuare carchi die!…◊ sa fera depet bívere irgaitza comente sa natura at decretau 2. sabidoria iscaitza, sa sua! ◊ ómine de virtude iscaitza 3. custas caltzas sunt totus iscaitzas Tradutziones Frantzesu disponible Ingresu avalaible Ispagnolu disponible Italianu disponìbile, vacante Tedescu frei.