disgagiài, disgagiàre , vrb: disgazare Definition
illorigàresi, fàere impresse, arrennèscere a fàere sa cosa; mandhàreche a unu, bogarechedhu; iscabbúllere a unu de calecunu óbbrigu
Synonyms e antonyms
illertire,
iscabbúllere,
sbodhicai
/
dipaciare
/
francare,
isumire
Sentences
si no ti disgazas no dha finis mai custa cosa
Etymon
spn.
desgajar
Translations
French
se tirer d'affaire,
se rendre libre
English
to free oneself,
to extricate oneself,
to let off
Spanish
salir,
liberarse
Italian
districarsi,
disimpegnarsi,
dispensare
German
sich befreien,
davonkommen,
befreien (+ Akk).
iltóigu , agt, nm: istódiu,
istóicu,
istóigu,
istúdigu,
istúigu,
istúnigu,
stúdigu Definition
nau de un’animale o fintzes de fémina, chi no podet fàere fedu, chi no impróssimat, e fintzes sa parte de su bestiàmene chi no est giaendho frutu; nau de fémina e de ómine, chi funt chentza cojuaos o fintzes, nau solu de fémina, chi no est príngia; nau de gente bastat chi siat, chi no tenet impreu, no tenet cosas de fàere
Synonyms e antonyms
éstigu,
istóbbilu
/
ambularzu,
bagadiu,
lachinza
/
illibertu,
irgaitzu,
líchidu 1
| ctr.
impitzadu
/
cojadu
Sentences
sa muzere est una fémina istóiga, tres annos cojuada e fizos nudha
2.
menzus istóigu, pro èssere male cojadu
3.
como chi so istóigu za ti la poto dare una manu de azudu ◊ sos boes zughent su carru istóigu ◊ sa muzere fit ràida ma istaiat faghindhe che candho fit istóiga
Etymon
srd.
Translations
French
libre,
célibataire
English
free,
bachelor
Spanish
estéril,
soltero,
libre
Italian
vacante,
lìbero,
scàpolo,
cèlibe
German
frei,
unbesetzt,
ledig.
iscalàncu , nm: iscallancu Definition
imbaga o iscuta de tempus; a logos, diferéntzia de artària tra unu paris e un'àteru
Synonyms e antonyms
àchiu,
iscuta
Translations
French
moment de libre
English
spare time
Spanish
ratos perdidos
Italian
ritàglio di tèmpo
German
Freizeit.
iscàpu , pps, agt: isciapu,
scapu Definition
de iscapare; chi no est acapiau, no est arréschiu, chi podet andhare, si podet mòvere
Synonyms e antonyms
iscapau
| ctr.
acapiau,
incerrau,
presu,
tentu
Idioms
csn:
a s'iscapu, a s'iscapa = afaiu, a ue cheret andhare, chentza èssere a pacu (nadu de cosa de butega), itl. sfuso; èssere de manu iscapa = dare cun tropu bonugoro
Sentences
ue che l'as iscapu cuss'animale? ◊ candho calecunu ndh'essiat dae presone chi l'aiant iscapu, totu sos pastores li faghiant sa paradura (P.Fogarizzu)
2.
sunt medas sas làmbrias isciapas! ◊ su poledhu fit paschendhe iscapu in su crúsiu ◊ dassat sa crapa iscapa a pàschere in sas cussorjas ◊ su trau est iscapu, odheu, ca incorrat! ◊ sos pisedhos daghi sunt iscapos bident e abbàidant de totu
3.
fit galanu che puledredhu a s'iscapu ◊ funt cadhos nodidos, nàschidos e pàschidos a s'iscapu in tancas mannas e abbertas ◊ sa cosa de butega unu tempus fut totu a s'iscapa
Etymon
itl.
scappo
Translations
French
dénoué,
libre,
délivré
English
untied,
free
Spanish
suelto
Italian
sciòlto,
slegato,
lìbero
German
los,
losgebunden,
frei.
istrúmpa , nf: strumpa Definition
genia de gherra chi si faet in duos, prus che àteru a giogu o balentia, aferrandhosi s'unu cun s'àteru a chintzu a bratzos fadhios e cricandho de fàere orrúere s'àteru a terra iscutulandhodhu, parandhodhi sa camba o àteru: binchet chie, po fortza o abbilesa, betat a terra s’àteru ponendhodhu asuta / genias de i. segundhu comente si leat s'àteru: i. a totu chitu, i. a chitu partidu
Synonyms e antonyms
chintada,
istrampada
Sentences
sunt zocandhe un'istrumpa trissinada, a chitu partidu ◊ in Ollolai faghent su campionadu de s'istrumpa ◊ a pitzocu, zogandhe a s'istrumpa no ch'est arrennéssiu mai nessunu a dhi pònnere s'ischina in terra
Scientific Terminology
ggs
Etymon
srd.
Translations
French
lutte sarde libre
English
sardinian catch-as catch can
Spanish
lucha libre sarda
Italian
lòtta lìbera sarda
German
sardisches Freistilringen.
líbberu , agt: livertu,
líveru Definition
chi no dipendhet de nemos, chi no depet nudha, chi est chentza óbbrigos o acàpios, chi podet fàere su chi credet giustu e bonu, segundu is diritos chi tenet, a praxere, segundhu sa volontade sua; nau de logu, chi no dhue at nudha; líveru, nau de ccn., chi portat bisura bella, sanu / ària l. = ària de logu apertu, ue curret aera
Synonyms e antonyms
francu,
illibertu,
iscabbúlliu,
líaru*,
sàligu
| ctr.
dipendhente,
presu
/
impreadu
Sentences
líbberos de narre e de pessare, de sighire totu sas ideas diversas ma cuncordas pro mezoru (L.Loi)◊ cherjo ischire si soe líbbera de la pessare comente cherjo, o si soe iscrava! ◊ vidiavamus una bella perra de chelu líveru, ciaru
3.
custa criatura paret liveredha
Translations
French
libre
English
free
Spanish
libre
Italian
lìbero
German
frei.