illuègu, illuègus , avb: alluegus,
lueco* Definition
de innoghe a un’iscuta, apustis de un’iscuta, apustis de pag’ora o pagu tempus, chentza passare ora meda
Synonyms e antonyms
acoitu,
luegamente
Sentences
su sàbudu apustis dhi cabat guta e Munserrada, biu ca iat giai pédriu fuedhu, mi mandat illuegus a tzerriai ◊ naradhi ca gei andu illuegus!
Translations
French
tout de suite
English
at once
Spanish
enseguida
Italian
sùbito
German
sofort.
ilvilgonzàre , vrb: irbirgonzare,
irvirgonzare,
isbirgonzare,
isvirgonzare Definition
bogare in bregúngia, brigare, fàere una bregúngia a unu
Synonyms e antonyms
abbefiare,
abbilgonzare,
abbirgonzire,
afachilare,
ibregungire
2.
pischi mi ponza in vestaglina de terità e fatendhe a bídere bratzos e ancas, ilvilgonzadas?!
Etymon
itl.
Translations
French
couvrir de honte
English
to shame
Spanish
avergonzar
Italian
svergognare
German
beschämen.
imbàtidu , nm: imbàtiru Definition
bentu friscu de mare chi movet is undhas e infriscat s’abba, pruschetotu de su Sud
Synonyms e antonyms
australe,
imbatu*
Sentences
su piscadori portat sa pedhi niedha, arrecota de su soli e de s'ària salia de s'imbàtiru chi ndi benit de mari
Scientific Terminology
tpm
Translations
French
brise de mer
English
sea breeze
Spanish
viento marero
Italian
imbatto,
brézza di mare
German
Meeresbrise.
imbedustàre , vrb Definition
intrare in tempus, bènnere bedustu, mannu de annos
Synonyms e antonyms
annosigai,
assenecare,
imbeciai,
imbedustire
| ctr.
impisedhire,
ingiovanèssiri
Etymon
srd.
Translations
French
prendre de l'âge
English
to age
Spanish
envejecer
Italian
attemparsi
German
alt werden.
imbelleitàre, imbelletài , vrb Definition
giare o pònnere su belletu; pònnere belleis, prendhas, carrigare de belleis, ammontare cun arte ccn. cosa po dhi giare un’àtera apariéntzia
Synonyms e antonyms
arrossetai
2.
sacrificada note e die che teraca, pagos mamentos li restaiat pro si pòdere imbelleitare
Translations
French
farder,
orner de clinquant
English
to make up
Spanish
maquillar,
engalanar
Italian
imbellettare,
inorpellare
German
schminken,
beschönigen.
imbrossinadúra , nf: imbruscinadura Definition
su s’imbuscinare
Synonyms e antonyms
imbruscinamentu,
isfriorzu
Sentences
segundhu su pische, pro lu fríere cheret fatu innantis a imbrossinadura in sa farina
Etymon
srd.
Translations
French
action de rouler
English
rolling
Spanish
revuelco
Italian
voltolaménto
German
Wälzen.
imbruinàdu , pps, agt Definition
de imbruinare; chi portat pruine, chi est brutu de pruine
Synonyms e antonyms
bruerosu,
impiugheradu,
impruerinatu,
peuerosu,
preunosu
/
ttrs. impiubaradu
Translations
French
couvert de poussière
English
covered with dust
Spanish
empolvado
Italian
impolverato
German
verstaubt.
imbruinàre , vrb: improinai,
imprughinare,
impruinai,
impruinare Definition
imbrutare de pruine
Synonyms e antonyms
impioredhare,
impruerinare,
imprugherare
| ctr.
irbruerare,
isprugherare
Sentences
is làgrimas mizant de is ogus faendi surcus in is trempas impruinadas ◊ poita is crapitas de cussa genti no s'impruinant mai?
Etymon
srd.
Translations
French
couvrir de poussière
English
to cover with dust
Spanish
empolvar
Italian
impolverare
German
mit Staub bedecken.
imbruscài, imbruscàre , vrb rfl Definition
si narat de s’aera candho si ammontat de nues e in cobertantza de gente puru candho si ofendhet o si primmat o si dha pigat po su malu su chi dhi narant o faent
Synonyms e antonyms
abbudhonare,
annuai 1,
cuculare
| ctr.
iscrarire,
ispalaciae
2.
su predi si fiat imbruscau intendendi nendi ca s'Evangéliu fiant paristórias
Etymon
srd.
Translations
French
se couvrir de nuages
English
to cloud over
Spanish
nublar
Italian
annuvolare
German
bewölken.
imperdigonài, imperdigonàre , vrb Definition
fèrrere isparandho a perdigones
Synonyms e antonyms
isperdiconare,
perdigonai
Etymon
srd.
Translations
French
cribler de balles
English
to riddle with shot
Spanish
disparar perdigones
Italian
impallinare
German
mit Schrot treffen.
imperelàre , vrb: imperlai,
imprellare,
imprelleare Definition
pònnere is prellas po bellesa o istídhigos lughentes che prellas
Sentences
ealla sa grina imprelleada de lentore a prima lughe! ◊ s'erva est imperelada de bidhia
Etymon
srd.
Translations
French
orner de perles
English
to bead
Spanish
adornar con perlas
Italian
imperlare
German
mit Perlen schmücken.
impipài 1, impipàre , vrb Definition
importaresindhe, no fàere contu, lassare a pèrdere calecuna cosa o chistione
Synonyms e antonyms
afutire,
strafudhai,
strufudhire
Sentences
benidiche chin nois e impipadindhe de babbu e de cuile! ◊ tres pisedhos si pessighint a coedhas mesu fora, impipèndhesi de su fritu ◊ impipadindhe, no ti les matana!
2.
si su batu est rassu s'impipat de anzone e de crabitu!
Etymon
itl.
impiparsene
Translations
French
se ficher de
English
not to care
Spanish
tener sin cuidado,
importar un comino
Italian
infischiarsi
German
pfeifen.
impressàdu , pps, agt Definition
de impressare; chi tenet presse / avb. a s'impressada = impresse
Synonyms e antonyms
acodiu,
allestridu,
impressaridu,
impressidu
/
ttrs. imprissadu
| ctr.
adasiau,
immajonadu
2.
sigo, timendhe de mi perdire in buturinos caminendhe impressadu ◊ impressados sezis? tratenide!
3.
a s'impressada onzi isperànscia ti che ses gitendhe
Etymon
srd.
Translations
French
qui a de la hâte
English
hurried
Spanish
presuroso,
apresurado
Italian
frettolóso
German
eilig.
impressídu , pps, agt: impressiu Definition
de impressire; chi tenet presse, pigau de sa presse
Synonyms e antonyms
acodiu,
allestridu,
apressibbiu,
impressadu,
impressaridu,
impressighinidu,
pressarosu,
pressosu
| ctr.
adasiau,
immajonadu
2.
no podes ispetare unu pagu, no: impressidu meda ses?! ◊ domandadhu aundi est andendi aici impressiu ◊ za fias impressia: ti che ses andhada sentza mi ndhe sapire! ◊ ia iscritu su nòmini tuu in s'arena de un'arriu: sa currenti impressia dh'at isborrau a lestru
Translations
French
qui a de la hâte
English
hurried
Spanish
apresurado
Italian
affrettato,
frettolóso
German
eilig.
impringiadúra , nf: imprinzadura Definition
su impringiare
Synonyms e antonyms
impríngiu,
imprinzonzu,
improssimadura
| ctr.
iglioronzu,
illieramentu
Scientific Terminology
ssl
Etymon
srd.
Translations
French
action de rendre grosse
English
making pregnant
Spanish
preñar
Italian
ingravidaménto
German
Schwängerung.
imprinzónzu , nm Definition
su impringiare
Synonyms e antonyms
impringiàu,
imprinzu,
ingraidànscia
Etymon
srd.
Translations
French
action de rendre grosse
English
gravidity
Spanish
el preñar
Italian
ingravidaménto
German
Schwängerung.
impruerinàtu , pps, agt Definition
de impruerinare; chi est totu pruine, brutu de pruine
Synonyms e antonyms
bruerosu,
imbruinadu,
peuerosu,
preunosu
/
ttrs. impiubaradu
| ctr.
límpidu,
netu
Sentences
fit arrabbiatu ca sos gambales si li fint impruerinatos
2.
ómines e féminas, vene impruerinatos, sichiant volanne sa coa de su ballu (G.Albergoni)
Translations
French
couvert de poussière
English
dusty
Spanish
polvoriento
Italian
impolverato
German
verstaubt.
imprupài, imprupàre , vrb: impulpare Definition
pònnere prupa, crèschere de prupas, nau de animales, gente e fintzes frutos
Synonyms e antonyms
ammaciociae,
imprupire,
impurpatzire
Sentences
chini papat bèni e bufat mellus s'imprupat e ingrassat
Etymon
srd.
Translations
French
remplumer,
reprendre de l'embonpoint
English
to fill out
Spanish
engordar
Italian
rimpolpare
German
Fleisch ansetzen.
inamoraméntu , nm Definition
su s'inamorare
Synonyms e antonyms
indiosada,
indiosamentu
Translations
French
action de tomber amoureux
English
falling in love
Spanish
enamoramiento
Italian
innamoraménto
German
Sichverlieben.
incaboniscadúra , nf Definition
su s'incaboniscai
Etymon
srd.
Translations
French
action de se rengorger
English
becoming cocky
Spanish
envalentonamiento,
engreimiento
Italian
ringalluzziménto
German
eitel werden.