anneciàre , vrb: neciare* Definition
pònnere nècias, magàngias, fàere guastu, pònnere neghe
Synonyms e antonyms
ammaciae,
nesicare
Translations
French
abîmer,
détériorer,
ronger
English
to rot
Spanish
estropear
Italian
magagnare,
cariare
German
verderben,
angreifen.
conciumíre , vrb: consumire,
consumiri,
cossumire,
cussumire Definition
acabbare, ispaciare ccn. cosa, imbeciare is cosas a fortza de dhas manigiare: dhu narant fintzes de gente, torrare a malu puntu de sa debbilesa po is dispraxeres
Synonyms e antonyms
afinai,
afinigai,
assutighilare,
consumai,
ifiniare,
infinigae,
isgumentare,
ispitire,
sutigare
| ctr.
abboniare
Sentences
su lughinzu a che èssere cossumidu prego siant chent'annos e piús ◊ apo pediu sa gràcia de pòdere conciumire cust’orrughedhu de vida innoe, aube n’est barta sa pena de dha bivire (G.Locci)
2.
prite, amantes, faghides tanta gherra e bos consumides in debbadas?
Etymon
ctl., spn.
consumir(se)
Translations
French
détériorer,
brûler (fig.),
être dévoré
English
to damage,
to be distressed
Spanish
consumir,
gastar
Italian
deteriorare,
strùggersi
German
abnutzen,
vergehen.
fragiàre , vrb: frajare,
frazare Definition
su bènnere o fàere bènnere mancu de sa cosa posta a fàere isfortzu o trebballu, chi deasi acabbat po èssere débbile, segada, freada (nau de sa pedhe), bècia; abbandhonare una cosa chi no s'impreat prus; impreare, ispèndhere, ispaciare
Synonyms e antonyms
acabbae,
arrogai,
consumai,
conciumire,
finire,
infinigae,
istradhusciare,
malocrare
/
friai,
malandrare
Sentences
chie est massone no che frazat sos ossos in presone (L.Ilieschi)◊ mamas chi ant frazadu sa mezus gioventude, ancora pitzinnas parent betzas ◊ s'avaru no si setzit ca frazat sa cadrea, no movet passu ca frazat sos solos ◊ prus si ruet e prus su corpus si frazat ◊ cussos si ant frazadu s'onestade ◊ prite su tempus meu cun sas fiaras no ti l'as frazadu?
2.
apo frazadu milli ispijitos ◊ at frazadu sa broca
3.
fit unu cadhitu frajadu e mortu de fàmine ◊ a s'àinu frajadu sedha dhu pículat
4.
sos milliardos bi sunt ma no si podent frazare ◊ su carrarmadu cun d-una incricadedha frazat unu bidone de binzina
Surnames and Proverbs
prb:
chie servit a segnore sa domo sua la frazat: in s'órriu ponet paza e in sa cuba lentore
Translations
French
détériorer,
user,
écorcher
English
to deteriorate,
to wear (out),
to damage,
to excoriate
Spanish
deteriorar,
gastar,
estropear,
excoriar
Italian
deteriorare,
logorare,
sciupare,
escoriare
German
verderben,
abnutzen,
abschürfen,
aufreißen.
maculài 1, maculàre , vrb: magulare,
margulare Definition
pònnere màcula, neghe, pecu, fàere dannu a s'onore, a sa salude
Synonyms e antonyms
macrare,
nesicare,
tacare,
tunconire
Sentences
su sèmene de sa figu, bellu e tundhu, ti màculat sa vida e s'onore e ti atirat sas befas de su mundhu (B.Mureddu)◊ no sias contr'a mie risentida, no timas chi ti màcule sas alas po custa nova falsa chi est essida ◊ mi at maguladu sa pessone cun nésigas e dólimas, corchendhe fora
Etymon
srd.
Translations
French
abîmer,
détériorer,
tacher
English
to spot
Spanish
malear,
echar a perder
Italian
magagnare,
macchiare
German
beflecken.